nr 1 listopad/grudzień 2012 - Region

Transkript

nr 1 listopad/grudzień 2012 - Region
bezpłatny miesięcznik | zdarma měsíční | kostenlosen monatlichen
Pierwszy lokalny magazyn bezpłatny
nr
1
XI/XII 2012
Zima za pasem
str. 8-9
Zima přede dveřmi
Der Winter steht vor der Tür
str. 10
str. 11
0008
KANCELARIA TŁUMACZEŃ
PRZYSIĘGŁYCH I ZWYKŁYCH
ul. Kościuszki 34, Zgorzelec
tel./fax +48 75 72 10 545
ul. Daszyńskiego 23, Bogatynia
tel. +48 75 72 10 197
– tłumaczenie przysięgłe i zwykłe, pisemne i ustne wszystkich
języków europejskich
kom. +48 796 122 277
– pomoc przy rejestrowaniu i prowadzeniu firmy w Niemczech
e-mail: [email protected]
godz. otwarcia
– zwrot podatku z zagranicy
pn-pt. 9.00-17.00
– dochodzenie odszkodowań
Zgorzelec: pt. 8.00-16.00, sob. 10.00-13.00
– pomoc w sprawach urzędowych
www.tlumacz.zgorzelec.info
Regionalnie, po partnersku
Bezpłatny miesięcznik
polsko-czesko-niemiecki
Jelenia Góra – Liberec – Goerlitz
Zdarma měsíční
polsko-české-německý
Jelenia Góra – Liberec – Goerlitz
Kostenloser monatlicher
polnisch-tschechisch-deutschen
Jelenia Góra – Liberec – Görlitz
Właściciel Wydawnictwo Regiony
Majitel ul. Czecha 9/7
Besitzer 59-850 Świeradów-Zdrój
Redakcja
Redakce
Redaktion
ul. Energetyczna 14
53-330 Wrocław
tel. 71 791 13 65
tel. kom. 500 391 067
[email protected]
www.region-press.eu
Redaktor naczelna Izabela Siwińska
Šéfredaktor
Chefredakteurin
Trzymamy kciuki za strategię. Trzymamy też kciuki za to, by ci, którzy projekt będą przekuwać w rzeczywistość, robili to nieśpiesznie, likwidując wszystkie ograniczenia na Autostradzie Nowej Gospodarki.
Izabela Siwińska, redaktor naczelna
Regionálné partnerství
Události podzimu byla určitě navštěva prezidenta Bronisława Komorowského ve Wrocławi 8. října.
Během navštěvy prezidentovi a nad 600 hostům byla prezentována Strategie rozvoje Dolnoslezkého kraju
do roku 2020.
Jedním z nejdůležitějších prvků této koncepce je výstavba rychlostní silnic a dálnic, a vytvoření tzv.
Dálnici nového hospodářství (Autostrada Nowej Gospodarki).
•••
Před několika dny, ve Wrocławi, se konala polsko-česká dopravní konference. Během setkání vystoupil
přednašející z Nachodu, bohužel nemůžu si vspomenout, jak on se jménuje, ale dobře si pamatuji jeho
slova. Citoval několik článků z polských novin, ve kterých se psalo o potenciálu Dolního slezka a také vypočítalo se důvody, proč naši sousedé by měli s námi spolupracovat. Řečník položil jenom jednu otázku: jak
podnikatel má koupit písek od prodavače z Nowé Rudy, kdy hned za hranici, na polské straně, stojí zákazu
vjezdu nákladních automobilů celkové hmotnosti nad 6 tun? Jak si ten písek doveze? A kolik ho to bude stát?
Fandím strategi. Fandím těm, kteří jí budou realizovat, a doufám, že nebudou spíchat a odstraní všechny
překážky na Dálnici nového hospodářství.
Šéfredaktor Izabela Siwińska
Redaguje zespół
Reklama tel. 71 791 13 65
Werbung tel. kom. 500 391 067
[email protected]
DTP Wydarzeniem jesieni była wizyta we Wrocławiu prezydenta RP Bronisława Komorowskiego,
który 8 października razem z ponad 600 gośćmi poznał założenia Strategii Rozwoju Województwa
Dolnośląskiego do 2020 roku.
Jednym z kluczowych elementów projektu jest rozbudowa dróg ekspresowych i autostrad, w tym
stworzenie obszaru tzw. Autostrady Nowej Gospodarki.
•••
Kilka dni wcześniej we Wrocławiu odbyła się polsko-czeska konferencja transportowa. Jednym z mówców był prelegent z Nachodu, którego nazwiska niestety nie zapamiętałam, ale jego słowa na długo wbiły
mi się w pamięć. Zacytował on kilka naszych gazet, które informowały o potencjale Dolnego Śląska i o tym,
dlaczego nasi sąsiedzi powinni z nami współpracować. Postawił tylko jedno pytanie: jak czeski przedsiębiorca ma kupić piasek od sprzedawcy z Nowej Rudy, skoro tuż za granicą, po polskiej stronie, stoją znaki
zakazujące wjazdu samochodów ważących więcej niż 6 ton? Jak ten piasek ma przewieźć i za jakie pieniądze?
Grupa Wydawnicza „Wrocławianin”
– Usługi Dziennikarskie i Wydawnicze Maciej Woźny
ul. Energetyczna 14
53-330 Wrocław
tel. 71 791 13 60 do 63
tel. kom. 501 086 588
fax 71 791 13 64
Drukarnia Klaudia-Druk
Tiskárna ul. Obwodowa 25
Druckerei 88-100 Inowrocław
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść
publikowanych reklam, ogłoszeń i listów.
Zastrzegamy sobie prawo do skrótów i korekt przy publikacji nadesłanych listów.
Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca. Teksty sponsorowane – (TS).
Regionale und partnerschaftliche
Zusammenarbeit
Der Besuch des Präsidenten Polens Bronisław Komorowski, dem am 8. Oktober und den insgesamt über
600 Gästen die Voraussetzungen der Entwicklungsstrategie der Woiwodschaft Schlesien bis 2020 vorgelegt
wurden, war ein wichtiges Ereignis.
Eins der Schlüsselelemente des Projekts ist der Ausbau der Schnellstraßen und Autobahnen, darunter
auch die Bildung der sogenannten Autobahn der Neuen Wirtschaft.
•••
Einige Tage zuvor fand die polnisch-tschechische Transportkonferenz statt. Einer der Sprecher war ein
Vortragender aus Nachod, dessen Namen mir leider entfallen ist, deren Worte jedoch mir ins Gedächtnis
einprägten. Er führte einige polnische Zeitungen an, die über das Potenzial von Niederschlesien und auch
darüber, warum unsere Nachbarn mit uns zusammenarbeiten sollen, informierten. Er stellte nur eine Frage
– wie sollte ein tschechischer Unternehmer Sand vom Verkäufer aus Nowa Ruda kaufen, wenn gleich an der
Grenze, auf der polnischen Seite, Verkehrszeichen stehen, die die Einreise der Lastwagen von über 6 Tonnen
verbieten. Wie sollte er also Sand und für wie viel befördern?
Wir halten die Daumen für die Strategie. Wir halten die Daumen dafür, dass diejenigen, die das Projekt
in die Tat umsetzen werden, die bedächtig machen, indem sie all die Beschränkungen auf der Autobahn
der Neuen Wirtschaft abschaffen.
Izabela Siwińska, Chefredakteurin
Lwówek Śląski
Znane już są pierwsze szczegóły przyszłorocznego Lwóweckiego Lata Agatowego.
Wydarzenie zaplanowano w terminie 12-14 lipca
2013 r. Organizatorzy przewidują, że od piątku
do niedzieli w Lwówku Śląskim bawić się będzie
ponad 50 tys. gości. Gwiazdami imprezy będą:
grupa Enej, Patrycja Markowska oraz Feel.
Bolesławiec
Jelenia Góra
Park Zdrojowy będzie dostępny dla rowerzystów. Jednośladem nie będzie można jednak wjeżdżać wszędzie. Wzdłuż ogrodzenia
parku zostanie wyznaczona jedna alejka, którą
będzie można przejechać cały teren zielony.
Poruszanie się rowerem po innych alejkach będzie tak samo jak teraz zagrożone mandatem.
Zgorzelec
Władze gminy przypominają, że obowiązuje
ustawowy bezwzględny zakaz palenia odpadów
na terenie nieruchomości oraz w piecach domowych. Jest to związane nie tylko z regulacjami
prawnymi i ochroną środowiska, ale przede
wszystkim z troską o zdrowie i życie mieszkańców Zgorzelca. Nie wolno spalać: plastikowych
pojemników i butelek po napojach, zużytych
opon i innych odpadów z gumy, przedmiotów
z tworzyw sztucznych, elementów drewnianych
» Policjanci ze Szklarskiej Poręby zatrzymali 21 listopada dwóch mężczyzn w wieku
19 i 24 lat podejrzanych o zniszczenie mienia. Jak ustalili funkcjonariusze, mężczyźni
w jednym z pensjonatów w Szklarskiej Porębie
20 listopada wynajęli pokój. W nocy po suto
zakrapianej alkoholem imprezie zdemolowali wynajmowane pomieszczenie, jak później
powiedzieli policji – dla zabawy! Za zniszczenie mienia grozić im może teraz kara nawet
do pięciu lat pozbawienia wolności.
» W środę 21 listopada zgorzeleccy policjanci odzyskali luksusowe audi A6 o wartości
blisko 120 tys. zł oraz zatrzymali po pościgu
18-letniego mężczyznę, który uciekał tym au-
pokrytych lakierem, sztucznej skóry, opakowań
po rozpuszczalnikach czy środkach ochrony
roślin, opakowań po farbach i lakierach, pozostałości farb i lakierów, plastikowych toreb z polietylenu, papieru bielonego związkami chloru
z nadrukiem farb kolorowych. Spalanie zabronionych odpadów jest wykroczeniem zagrożonym grzywną do 5000 zł, a w skrajnych przypadkach może być nawet przestępstwem, za
które grozi kara pozbawienia wolności od trzech
miesięcy do pięciu lat.
Na najbliższej sesji Rady Miasta Bolesławiec
(28 listopada) rada miejska ma zdecydować
o nadaniu nazw ulicom ulokowanym w rejonie
Gdańskiej, Warszawskiej, Śluzowej i Lubańskiej.
Sześć ulic, które do tej pory nie miały nazw,
będzie się nazywać odpowiednio: Żołnierzy
Wyklętych (wspólna nazwa wojskowych podziemia antykomunistycznego i niepodległościowego, którzy stawili opór sowietyzacji po
II wojnie światowej), Powstańców Warszawy,
Rotmistrza Pileckiego, Majora Hubala, Orląt
Lwowskich oraz Henryka Sienkiewicza.
Mirsk
Leśna
Od początku grudnia Polski Komitet Pomocy
Społecznej będzie rozdawał żywność dla najbardziej potrzebujących (w magazynie, z tyłu sali
miejskiej). Dokładne terminy zostaną podane
do wiadomości na stronie internetowej gminy
Mirsk – www.mirsk.pl – oraz na tablicach ogłoszeń na terenie gminy.
Wprawdzie śniegu jeszcze nie ma (magazyn
trafił do drukarni pod koniec listopada), ale drogowcy z Leśnej już podali informację o zimowym utrzymaniu dróg. Zgodnie z zapisem, za
zimowe utrzymanie dróg powiatowych i wojewódzkich przebiegających przez gminę Leśna
odpowiada Powiatowy Zarząd Dróg w Lubaniu,
ul. Dąbrowskiego 29c. Kontakt: tel. 75 646 37 50
(w godzinach pracy), 604 981 595 (poza godzinami pracy). Z kolei za utrzymanie dróg gminnych
w okresie zimy odpowiedzialny jest Urząd Miejski
w Leśnej. Kontakt: tel. 75 721 12 39 wew. 30 (w godzinach pracy urzędu), 784 897 891 (poza godzinami pracy urzędu). Wykaz dróg, które są utrzymywane przez obie instytucje, można znaleźć
na stronie internetowej urzędu – www.lesna.pl.
tem. Samochód został wcześniej skradziony
w Austrii. Ścigany mężczyzna usiłował ukryć
się przed policjantami na terenie jednego
z marketów w Zgorzelcu. Funkcjonariusze odnaleźli go schowanego w przeznaczonej do
sprzedaży szafce na ubrania.
0010
» Policjanci z powiatu bolesławieckiego
ustalili i zatrzymali podejrzanego o kradzież biżuterii o wartości około 2,5 tys. zł. Podejrzanym
okazał się… 13-latek. Chłopiec, mieszkaniec
gminy Warta Bolesławiecka, ukradł precjoza
swojej ciotce, u której kilka razy był z wizytą. Część biżuterii, zastawionej w lombardzie,
policjanci już odzyskali. O losie nieletniego
zadecyduje teraz sąd rodzinny.
0009
Sex Shop
www.Jes-Shop.pl
Akcesoria erotyczne,
filmy DVD, bielizna,
prezenty na każdą okazję
tel. 508 325 327
Bolesławiec, ul. Zgorzelecka 48
Zgorzelec, ul. Armii Krajowej 9
Jelenia Góra, ul. Długa 4/5
POŻYCZKI
GOTÓWKOWE
• super szybka decyzja o przyznaniu
pożyczki
• szybkie i bezpieczne podjęcie gotówki
• bez ukrytych opłat
• to Ty ustalasz dogodny dzień
do spłat pożyczki
Zatrudnimy
doradców
ZADZWOŃ
Kontakt z nami:
801 006 100
lub
i dowiedz się więcej
lub wyślij SMS
o treści „PRACA”
222 287 100
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
3
Cenowy ranking
przygraniczny
W tym wydaniu podpowiadamy, po jakie
usługi i towary warto jechać do sąsiadów
za granicę. Podajemy też aktualne ceny
paliw, by każdy mógł policzyć, czy taka
zakupowa wycieczka mu się opłaca.
Niemcy
U naszych zachodnich sąsiadów tańsze są kosmetyki, środki czystości, cukier, alkohole i ubrania.
W Niemczech kilogram cukru kosztuje ok. 70 eurocentów mniej niż w Polsce. Warto też przyjechać tu
po egzotyczne owoce. Nie opłaca się nam kupować w Niemczech papierosów, paliwa, korzystać
z usług np. szewca czy myjni samochodowej – za
ich pracę zapłacimy w Niemczech o kilkanaście
procent więcej, a dużo więcej, bo nawet o 60 proc.,
zapłacimy za wizytę w salonie fryzjerskim. Dlatego
też to nasi fryzjerzy mają więcej klientów z Niemiec
niż niemieccy z Polski.
Coraz częściej jednak nie tylko ceny są powodem zakupów w Niemczech. Jeśli na świąteczny
prezent chcemy kupić komuś bliskiemu kino
domowe, odtwarzacz DVD czy nowy telewizor, na pewno większy wybór będziemy mieć
w Goerlitz czy Zittau niż w rodzimych sklepach.
Ceny elektroniki są podobne po obu stronach
Odry, jednak niemieccy klienci mają u siebie
dużo ciekawszą ofertę.
Czechy
Jednak po elektronikę częściej jeździmy za
południową granicę. Poza tym to raczej Czesi
kupują u nas nich my u nich. Po ostatniej afe-
rze alkoholowej, nawet po wyroby spirytusowe
nie zaglądamy do Czech tak chętnie jak kiedyś.
Wyjątkiem jest tylko piwo, jednak większość
wyrobów przedgranicznych browarów sprzedawana do Polski trafia do Wrocławia i dalej do
Poznania niż tuż za granicę. Powód? W naszym
rejonie wolimy polskie znane marki od czeskich.
Co tańszego jest w Polsce?
Niemcy przyjeżdżają do nas najczęściej po
świeże sezonowe warzywa i owoce. Korzystają też
z usług szewców, krawców, fryzjerów oraz dentystów. Usługi stomatologiczne to w Niemczech
znacznie większy wydatek niż w Polsce. Często
możemy spotkać gości zza Odry także w salonach
samochodowych, gdzie auta klasy średniej są
tańsze niż w Niemczech. Tutaj jednak znaczenie
ma też jakość oferowanego samochodu, jego wyposażenie, które u nas często jest niestety mniej
ciekawe niż w takim samym modelu oferowanym
za granicą i stąd m.in. wynika różnica w cenie.
Z kolei Czesi przyjeżdżają do Polski po codzienne zakupy. W ich koszyku ląduje głównie
polski nabiał i jajka. Dlaczego? Bo są smaczniejsze. Poza tym – ze względu na wspomniany już
zatruty alkohol – Czesi zaczęli przyjeżdżać po
alkohole do Polski. W korzystniejszej cenie znajdują też u nas ubrania i chemię gospodarczą,
która – choć droższa od niemieckiej – i tak jest
tańsza od czeskiej.
Robiąc zakupy w Polsce, czeska rodzina może
zaoszczędzić nawet 40 proc. kwoty, którą musiałaby wydać na zakupy u siebie.
Za ile dojedziemy do sklepu?
Portal e-petrol.pl podaje na dzień 21 listopada br. następujące ceny paliw w przeliczeniu na złotówki:
Pb95
• Polska – 5,56 zł za 1 litr,
co pozwala kupić 17,99 litra za 100 zł
• Czechy – 5,91 zł za 1 litr,
co pozwala kupić 16,92 litra za 100 zł
• Niemcy – 6,64 zł za 1 litr
co pozwala kupić 15,05 litra za 100 zł
ON
• Polska – 5,64 zł za 1 litr,
co pozwala kupić 17,73 litra za 100 zł
• Czechy – 5,92 zł za 1 litr,
co pozwala kupić 16,90 litra za 100 zł
• Niemcy – 6,24 zł za 1 litr,
co pozwala kupić 16,04 litra za 100 zł
Izabela Siwińska
0012
Numer certyfikatu 6837
Praca w Niemczech
Opiekunki osób starszych
Gwarantujemy:
n Legalną formę zatrudnienia
n Atrakcyjne zarobki + opłacony ZUS
n Dodatkowe ubezpieczenie
n Pełną organizację i pokrycie kosztów
podróży do i z Niemiec
n Zakwaterowanie i wyżywienie w domu
podopiecznego
n Wsparcie Promedica24 w trakcie pobytu w Niemczech i Polsce
Legnica, ul. Bilsego 5
tel. 76 721 93 28
[email protected]
www.promedica24.pl
0011
72-415 Międzywodzie
ul. Słoneczna 40
tel. +48 91 382 45 71, +48 662 967 265
e-mail: [email protected]
www.nadzalewem.info
Zapraszamy nad morze na jesienne spacery
Vítejte na moře, na podzim procházku
Willkommen auf dem Meer
auf Herbstspaziergang
4
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
Powstał projekt, który na 7 lat określa rozwój Dolnego Śląska
Strategicznie dla regionu
Proponowany model rozwoju regionu powinien się opierać na dwóch zasadniczych filarach, którymi są przedsiębiorczość i edukacja.
Strategia zakłada pięć priorytetowych dla naszego regionu celów:
Cel I – infrastruktura, czyli przede wszystkim
drogi szybkiego ruchu, drogi ekspresowe i autostrady. Mają się one stać osią logistyczną dla przyszłych inwestycji i stworzyć unikalny i prężnie rozwijający się obszar – Autostradę Nowej Gospodarki,
który stanie się miejscem rozwoju przemysłu opartego na najnowocześniejszych technologiach.
Cel II – zasoby; autorzy strategii założyli,
że głównymi gałęziami gospodarki na Dolnym
Śląsku będą: produkcja oparta na przemyśle
wydobywczym i nowoczesnych technologiach
oraz usługi turystyczne.
Cel III – turystyka; ma być drugim biegunem
rozwoju regionu wykorzystującym walory przyrodnicze i kulturowe Dolnego Śląska, przede
wszystkim Przedgórza Sudeckiego i Sudetów
oraz Doliny Baryczy.
Cel IV – bezpieczeństwo, rozumiane przede
wszystkim jako zachowanie równowagi ekologicznej i dobrego stanu środowiska naturalnego. Ponadto, by poprawić poczucie bezpieczeństwa mieszkańców regionu, w planach ujęto
opracowanie i wdrożenie wieloletnich programów ochrony zdrowia.
Cel V – edukacja i przedsiębiorczość; podkreślono szczególne znaczenie budowania
współpracy samorządu i nauki. Zaplanowano
także podjęcie działań służących uruchomieniu nowych i utrzymaniu istniejących firm i zastosowanie preferencji dla małych i średnich
przedsiębiorstw.
Ciekawe z punktu widzenia mieszkańców
jest podzielenie regionu na tzw. obszary in-
FOT. IZABELA SIWIŃSKA
Na 96,4 mld zł oszacowano
środki finansowe, które
mogą zostać wykorzystane
przez sektor publiczny
na realizację Strategii Rozwoju
Województwa Dolnośląskiego
na lata 2013-2020.
Strategię przedstawił 8 października
marszałek Rafał Jurkowlaniec
w obecności prezydenta RP
Bronisława Komorowskiego
oraz ponad 600 gości
zebranych w sali audytoryjnej
Wrocławskiego
Centrum Kongresowego
przy Hali Stulecia.
Marszałek Rafał Jurkowlaniec
prezentuje strategię rozwoju regionu
terwencji. Jest ich 10, a wydzielone zostały za
względu na obszarowe grupowanie się problemów rozwojowych.
1. W r o c ł a w s k i
Obszar
Metropolitalny ( Wr OM)
– miasto Wrocław wraz z obszarem otaczającym stolicę
regionu, wymaga konkurencyjnej w skali kraju i Europy
oferty edukacyjnej, stałego
podnoszenia standardów technologicznych w dziedzinie teleinformatycznej, wysoce wykwalifikowanych usług medycznych, podniesienia
sprawności transportu publicznego i koordynacji rozwoju sieci osadniczej z infrastrukturą
transportową, szczególnie kolejową.
2. Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy
– obszar gospodarczy, którego siła ekonomiczna oparta jest na zasobach rudy miedzi
i jej przetwórstwie.
3. Kotlina Kłodzka – obszar o wysokiej atrakcyjności turystycznej, wymagający inwestycji w infrastrukturę transportową i elektroenergetyczną, a także w rozwinięcie usług
uzdrowiskowych.
4. Aglomeracja Wałbrzyska – wymaga działań skierowanych na przełamanie stagnacji
społecznej i gospodarczej.
5. Aglomeracja Jeleniogórska – obszar bazujący na bogatych tradycjach subregionu,
łączy aspiracje centrum turystycznego i wypoczynkowego oraz aglomeracji skupiającej
nowoczesną gospodarkę. Wymaga działań
związanych z poprawą dostępności transportowej i powiązań nie tylko wewnątrzregionalnych, ale także ponadregionalnych
w kierunku Pragi i Berlina.
6. Worek Turoszowski – obszar o silnych przekształceniach środowiskowych spowodowanych eksploatacją węgla brunatnego, gdzie
występują zagrożenia środowiskowe.
7. Kraina Baryczy – północne tereny województwa, związane z Doliną Baryczy i Stawami
Milickimi. Obszar posiada wyjątkowe warunki
dla rozwijania ekologicznej gospodarki rolnej
i rybnej. Ze względu na duże rozproszenie zabudowy obszar wymaga wzmocnienia inwestycjami teleinformatycznymi oraz poprawy
mobilności mieszkańców. Szczególnej uwagi
wymaga silniejsze zintegrowanie ziemi górowskiej z resztą
województwa.
8. Obszar transgraniczny
– tereny leżące wzdłuż zachodniej i południowej granicy
Dolnego Śląska.
9. Autostrada Nowej Gospodarki – obszar o docelowo najwyższej w regionie dostępności
transportowej. Tu znajdują się najatrakcyjniejsze tereny pod inwestycje i obszar
ten może stać się kołem zamachowym rozwoju
całego regionu, pod warunkiem racjonalnych
decyzji lokalizacyjnych i inwestycyjnych.
10.Dolina Odry – obszar pradoliny Odry i częściowo dolin jej dopływów, mający znaczne
walory przyrodnicze, wymagający jednak
szczególnej uwagi ze względu na stałe zagrożenie powodziowe i potrzebę realizacji
„Programu dla Odry 2006”. Przyszłość i rola
Odry wymagają kierunkowych i jednoznacznych decyzji państwa.
Izabela Siwińska
Konsultacje społeczne
Do 18 grudnia br. trwają konsultacje społeczne projektu SRWD. Projekt strategii wraz z formularzem zgłaszania uwag zamieszczony jest na stronie głównej urzędu marszałkowskiego
www.dolnyslask.pl.
Wypełnione formularze możne wysyłać na adres [email protected].
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
5
Vznikl program, který vymezuje na příštích 7 let strategii rozvoje Dolního slezka
Strategický rámec pro region
Vyše finančních prostředků číní podle
odhadů 96,4 mld PLN. Tyto peníze
budou mohly být spotřebovány obecním
sektorem na realizace Strategie rozvoje
Dolnoslezkého kráju na leta 2013-2020.
Maršálek Rafał Jurkowlaniec
příbližil tu strategii v přítomnosti
prezidenta Polské republiky
Bronisława Komorowského
a nad 600 hostů, kteří se zhromaždili
v auditorium Wrocławského Centrum
Kongresowého u Halu Století.
V prezentovánem modelu se zdůrazňuje hlavně
úlohu podnikavosti a výuky. Strategie zahrnuje pět
hlavníh cílů pro náš region:
Cíl I. – infrastruktura, což znamená především
rychlostní silnice a dálnice, které mají tvořit logistickou sít’ pro budoucí investice. Silniční infrastruktura
bude podporovat dynamický vývoj regionu. Podle
předpokladů by měla vznikout, tzv. Dálnice nového
hospodářství (Autostrada Nowej Gospodarki), což
znamená hospodařský rozvoj oblastí soustředěných kolem už vzniklé a budoucí silniční infrastruktury. Tento vývoj by se měl opírat hlavně o firmy
využívající moderní technologie.
Cíl II. – zásoba; podle autorů strategie hlavními
větvemi hospodářství na Dolním slezku budou:
produkce založená na těžebním průmyslu a na
moderních technologích a také turistické služby.
Cíl III. – turistika; je druhou větvi regiónalního rozvoje, vývoj turistiky by se měl opírat o větší
využití přírodního a kulturního bohatství Dolního
slezka, především Krkonošsko-jesenické podhůří
(Przedgórze Sudeckie) a Krkonošsko-jesenická subprovincie (Sudety) a údolí Dolina Barycze.
Cíl IV. – bezpečenství, jde především o bezpečenství v oblasti ekologie, peči o ekologickou
rovnováhu a dobrý stav životního prostředí. Kromě
toho, aby se zvětšil pocit bezpečnosti obyvatelstva
tohoto regionu, plány zahrnují také závedení dlouhodobých programů zdravotní peče.
Cíl V. – výuka a podnikatelství; zdůrazňilo se
mimořádný význam podporování samospravámi
edukace. Strategie předpoklada aktivity, které budou zaměřený na pomoc v otevření nových podniků
a pomoc už egzistujícícm firmám, a také na zavédení
preferenčních opatření pro malé a střední podniky.
Pro obyvetele může být zajímavý podíl regionů
do tzv. investiční oblasti. Těchto oblasti je 10, a byly
rozdělovány podle soustředění v nich rozvojových
problémů.
1. Wrocławská metropolitní oblast (WrOM)
– město Wrocław a oblast obklopující hlavní
město regionu, je nutné vytvoření edukační
6
nabídky, která bude konkurenční jak pro stát, tak
pro celou Evropu, průběžného zvýšování úrovně technologických standardů v teleinformatické oblasti, peče o výsokou úroveň zdravotní
peče, zlepšení dopravní situace v městské hromadní dopravě a koordinace rozvoje osídlenské síti s dopravní infrastrukturou, a především
s železniční infrastrukturou.
2.Legnicko-Głogowská měd’ová oblast – hospodářská oblast, její ekonomická síla spočívá
hlavně v přírodním bohatství – měděné rudě
a její zpracovávání.
3. Kladská kotlina (Kotlina Kłodzka) – oblast
turistický velmi atraktivní, jsou nutné investice v
dopravní a elektroenergetickou infrastrukturu,
a také v rozvoj lázeňských služeb.
4.Wałbrzyská aglomerace – zde nutné jsou
aktivity zaměřeny na překonání společenské
a hospodařské stagnace.
6. Turoszowská pytel – těžba hnědého uhlí způsobila změny v životním prostředí, což ovlivnilo
vznik ohrožení v této oblasti.
7. Krajina Baryczy – jižní oblast dolnoslezkého
kraje, spojená s Dolinou Baryczí (Údolí Barycze)
a Milickými rybníkami. Oblast má zvláštní podminky pro rozvoj ekologického zemědělského
a rybolovního hospodářství. Vzhledem k rozpýtlení zástavby v této oblasti je potřeba investovat
do teleinformatiky a zlepšit mobilitu obyvatelstva. Obzlvášt’ důležité je zvětšení integrace
okresu górowského s jinými okresy v rámci kraje.
8. Přihraniční oblast – terén rozpostírající se podélně západní a jižní hranici Dolního slezka.
9. Dálnice nového hospodářství – oblast, které
v budoucnosti má mít nejlépe rozvinutou dopravní sít’. V oblasti se nacházejí tereny investorsky nejatraktivnější. Je možné, že tato oblast
se stane hnací silou celého regionu, což zavísí
Prezident Polské Republiky/Präsident der Republik Polen Bronisław Komorowski
5. Jeleniogórská aglomerace – subregion, který
má bohaté tradice, a potenciál aby se stal turistickým a rekreačním centrum. Je to zárověň
algomerace, ve které fungují podniky zaměřeny
na moderní techniku. V této oblasti je nutné
zlepšit dopravní schopnosti a posílovat nejonom regionálních hospodářských kontaktů ale
také nadregionalních směrem na Prahu a Berlín.
na racionálních investičních a lokalizačních rozhodnutí.
10.Údolí Odry – oblast praúdolí Odry a častečně
její dolních přítoků, oblast zajímavá z pohledu
přírodního prostředí, je avšak pořáda ohrožena
povodněmi a proto je nutná realizace „Programu
pro Odru 2006”. Stát musi vzit odpovědnost za
Izabela Siwińska
budoucnost a příští role Odry. Společenské konzultace
Společenské konzultace projektu SRWD (Strategie rozvoju Dolnoslzkého kraju) budou trvat
do 18. prosince. Projekt strategii spolu s formulářem hlašení poznámek je umístěn na webowych
stránkach maršalkovského úřadu www.dolyslask.pl.
Vyplněné formuláře je možné posílat na adresu [email protected].
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
Es entstand das Projekt, das für 7 Jahre lang die strategische Entwicklung des Niederschlesiens bestimmt
Strategisch für Region
Die Finanzmittel für die Durchführung
der Entwicklungsstrategie
der Niederschlesienwoiwodschaft
in Jahren 2013-2020 schätzt man
auf 96,4 Milliarden PLN.
Die Strategie stellte am 8. Oktober
der Marschall Rafał Jurkowlaniec
in der Anwesenheit
des Präsidenten von Republik Polen
Bronisław Komorowski
und über 600 der eingeladenen
Gäste im Hörsaal des Wrocławer
Kongreßzentrums
an der Jahrhunderthalle dar.
FOT. IZABELA SIWIŃSKA
Das vorgeschlagene Modell der
Regionsentwicklung soll auf zwei grundle genden Prinzipien gestüt z t werden:
Unternehmertum und Bildung.
Die Strategie nimmt
fünf Schwerpunkte für
unsere Region an:
Ziel 1: Infrastruktur,
als o haupt s ächlich
Schnellstrassen, Autobahnen, Fernstrassen.
Sie sollen eine
Logistikachse für die
künftige Investitionen
sein, sowie ein einzigartiges, stark wachsendes
Gebiet: die Autobahn der
neuen Wirtschaft schaffen, das zur Ortschaft
der Industrieentwicklung
wird. Diese Industrie
wird auf den neuesten
Technologien basieren.
Ziel 2: Ressourcen:
die Annahme der
Strategieverfasser ist,
dass die Bergbauindustrie, neue Technologien
un d to ur is tis ch e D i e ns tl e is tun g e n zu
Hauptzweigen der Wirtschaft in Niederschlesien
werden.
Zi e l 3: To u r is tik : s o ll e i n z we i te r
Entwicklungspol der Region sein. Dabei soll
man der natürliche und kulturelle Reichtum
des Niederschlesiens nutzen, insbesondere die
Vorsudeten, Sudeten und Barycz-Tal.
Ziel 4: Sicherheit: die als Erhaltung des
ökologischen Gleichgewichts und ein guter
Umweltzustand zu verstehen ist. Ansonsten hat
man in Plänen die Erarbeitung und Umsetzung der
mehrjährigen Gesundheitsvorsorgeprogramme
erfasst.
Ziel 5: Bildung und Unternehmertum:
es wurde die besondere Bedeutung
der Zusammenarbeit z wischen der
Selbstver waltung und der Wissenschaf t
hervorgehoben. Geplant sind ebenfalls die
Maßnahmen zur Gründung neuer Firmen und
Erhaltung der schon bestehenden Firmen,
sowie Begünstigungen für klein und mittlere
Unternehmer.
Aus dem Gesichtspunkt der Bewohner
ist die Gliederung der Region auf die sog.
Intervenzionszonen interessant. Es gibt zehn solche Zonen, die aufgrund der Gruppierung von
Entwicklungsproblemen abgesondert wurden.
1. Wr o c ł awe r M e t r o p o l r e g i o n [ p o l n .
Wrocławski Obszar Metropolitalny WrOM]
– die Stadt Wrocław mit der Umgebung
der Regionhauptstadt bedarf des landes
– und europaweiten konkurrenzfähigen
Bildungsangebotes, der zunehmenden
Steigerung der technologischen Standards
bezüglich der Teleinformatik, der hochqualifizierten Medizindienstleistungen,
der Effizienzsteigerung der öffentlichen
Verkehrsmittel und Koordination der
Entwicklung von Siedlungsnetzen mit der
Verkehrsinfrastruktur, insbesondere mit
der Bahn.
2. Legnicko - G łogowsk i Kupferk reis –
der Wirtschaftsraum, dessen ökonomische Kraft auf Kupfererzressourcen und
Kupferverarbeitung basiert.
3. Kłodzko-Kessel – das Gebiet mit hoh e r to u r is tis ch e r At tr ak ti v i t ät , das
auch Investitionen an Verkehrs – und
El e k tro e n e rg e tik inf r as t r u k tu r e r f o rdert, ebenfalls an der Entwicklung von
Heilbaddienstleistungen.
4. Wa ł b r z yc h e r B a l l u n g s rau m [ p o l n .
Aglomeracja Wałbrz yska] – er forder t
die Maßnahmen zur Durchbrechung der
wirtschaftlichen und gesellschaftlichen
Stagnation
5. Ballungsraum von Jelenia Góra – das
Gebiet basiert auf reichen Traditionen
der Subregion, verbindet die Bestrebung
des touristischen Erholungszentrums
und Ballungsraumes mit der moder-
nen Wirtschaft. Der Raum erfordert die
Maßnahmen zur Verbesserung nicht nur
der interregionalen Verkehrszugänglichkeit,
aber auch zu überregionalen Verbindungen
in Richtung nach Prag und Berlin. .
6. T u r o s z ó w - S a c k [ p o l n . W o r e k
Turoszowski] – das Gebiet mit der starken
Landschaftsdeformierung aufgrund des
Braunkohlebergbaus, im Gebiet kommen
zahlreiche Naturbedrohungen vor.
7. Barycz-Land [poln. Kraina Baryczy] – die
Gebiete im Norden der Woidwodschaft,
die mit Barycz-Tal und Milickie – Teiche
verbunden sind. Das Gebiet ver fügt
über außergewöhnliche Bedingungen
für die Entwicklung der ökologischen
L andwir tschaf t und Fischwir tschaf t.
Aufgrund der sehr dünnen Besiedlung erfordert dieses Gebiet die Stärkung durch
die Investitionen in Informations – und
Kommunikationstechnologien, sowie die
Steigerung der Bewohnermobilität. Der
besonderer Aufmerksamkeit bedarf die
stärkere Integration von Górowokreis [poln.
Ziemia Górowska] mit dem übrigen Teil der
Woiwodschaft.
8. Das grenzüberschreitende Gebiet – die
Gebiete entlang der West – und Südgrenze
des Niederschlesiens.
9. Die Autobahn der Neuen Wirtschaft
– das Gebiet mit der langfristig besten
Verkehrszugänglichkeit. Hier befinden sich
die attraktivsten Investitionsgebiete und
das Gebiet selbst kann zum Schwungrad der
Wirtschaft werden, sofern die Beschlüsse über
Standortbestimmungen und Investitionen
vernünftig getroffen sein werden.
10.Odertal [poln. Dolina Odry] – das Gebiet des
Oderurtales und teilweise der Talzuflüsse
mit dem großen natürlichen Reichtum,
das aber der besonderen Aufmerksamkeit
wegen der ständigen überschwemmungsbedrohung bedarf. Der weitere Grund
der besonderen Aufmerksamkeit ist die
Durchführung „des Programms für die Oder
2006“. Die Zukunft und die Rolle der Oder
hängt von eindeutigen und zielgerichteten
Staatbeschlüsse ab.
Izabela Siwińska
die öffentlichen Konsultationen des Projekts
Bis zum 18. Dezember des laufenden Jahres dauern die öffentlichen Konsultationen des Projekts:
„Entwicklungsstrategie der Niederschlesienwoiwodschaft“. Das Projekt der Strategie samt dem
Bemerkungsformular finden Sie auf der Homepage des Marschallamtes unter: www.dolyslask.pl. Die ausgefüllten Formulare kann man an die folgende Adresse schicken: [email protected].
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
7
Zima za pas
Amerykańscy synoptycy prognozują zimę łagodną, z lekkim mrozem i dużą
ilością śniegu, czyli… wymarzoną dla narciarzy. Pszczelarze, którzy pogodę
przewidują obserwując pszczoły, przepowiadają siarczyste mrozy i dużo śniegu.
Jaka by nie była, sudeckie kurorty już szykują się do nadchodzącego
sezonu narciarskiego.
FOT. janusz biskowski
8
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
asem
Świeradów-Zdrój – górskie uzdrowisko
Na miłośników białego puchu czeka tu siedem wyciągów narciarskich.
Najnowszy i najbardziej popularny jest SKI&SUN, który na stok wywozi narciarzy koleją gondolową. Długość trasy kolei gondolowej – 2172 m,
kolej może w ciągu godziny przewieźć 2400 osób. Zimą trasy są czynne codziennie w godz. 9.00-22.30.
Pojeździć można także na Kamieńcu, Izerach, Bambino-Ski, Barbarze, Bajtku.
Swój wyciąg ma także Malinowy Dwór w Czerniawie-Zdroju. Trasy przygotowane są dla narciarzy o różnym stopniu umiejętności, część jest oświetlona, co
pozwala na jazdę nocną. Przy wyciągach można wypożyczyć sprzęt narciarski,
skorzystać ze szkółki i zaplecza gastronomicznego.
Na gości w Świeradowie czeka około 5000 miejsc noclegowych w cenie od
35 zł za osobę za dobę.
Kurort ze względu na położenie nazywany jest „górskim uzdrowiskiem”.
Można tu aktywnie spędzać czas wolny, jeżdżąc i biegając na nartach, uprawiając turystykę rowerową i turystykę górską wraz z modnym nordic walkingiem.
Spacerując, warto udać się na Stóg Izerski, Sępią Górę oraz Halę Izerską,
gdzie znajduje się Rezerwat Florystyczny „Torfowiska Izerskie” oraz Izerski Park
Ciemnego Nieba. Warto zobaczyć Dom Zdrojowy, krytą modrzewiową Halę
Spacerową z 1900 r., najdłuższą w Europie (80 m) z pijalnią wód, Rezydencję
„Marzenie” (willa secesyjna z 1901 roku), neogotycki kościół pw. św. Józefa
Oblubieńca NMP z 1899 r., Czarci Młyn z ok. 1890 r. w Czerniawie-Zdroju (na dzień
dzisiejszy rewitalizowany i przystosowywany dla osób niepełnosprawnych), jak
i liczne, dobrze zachowane XIX-wieczne chaty sudeckie. Można tu także podreperować zdrowie. Radoczynność świeradowskich wód wykorzystywana jest do
inhalacji, kąpieli i oczywiście do picia.
Szklarska Poręba – radiowa stolica Polski
Kilka lat temu radiowa „Trójka” zagościła na dobre w Szklarskiej Porębie. Od tej
chwili miasto uznawane jest za radiową stolicę Polski. Być może na nartach zobaczymy słynnego Niedźwiedzia z Baronem i Czarną Heleną, a jest tu gdzie jeździć.
W Szklarskiej Porębie działa ponad 10 wyciągów. Głównym centrum narciarskim jest SkiArena Szrenica ulokowana na Szrenicy. Znajduje się tam wyciąg
krzesełkowy wjeżdżający na Szrenicę (dwuosobowe krzesełko) oraz 6-osobowa
kanapa, która wwozi narciarzy na Świąteczny Kamień.
Narciarze mają dostęp do tras zjazdowych, takich jak Lolobrygida (prawie
4,5 km długości), Śnieżynka, Puchatek czy FIS (popularnie zwany Ścianą).
Na Szrenicy znajdują się również wyciągi orczykowe (Hala Szrenicka, Świąteczny
Kamień, Ściana). Najpopularniejszą trasą SkiAreny Szrenica jest Puchatek – stok dla
narciarzy początkujących, gdzie z powodzeniem można nauczyć się jazdy na
nartach lub też udoskonalić swe umiejętności, zanim wyruszy się na trudniejsze
nartostrady. Na Puchatku odbywają się również nocne jazdy. Pozostałe wyciągi
usytuowane w mieście (Dolina Szczęścia, Pietkiewiczówka) to stoki dla początkujących, gdzie można stawiać pierwsze narciarskie kroki. Są to wyciągi orczykowe.
W Szklarskiej Porębie jest około 3000 miejsc noclegowych w różnych cenach.
Na cenę ma wpływ wiele czynników, takich jak: lokalizacja (bliżej lub dalej od
wyciągów), okres (święta, sylwester, ferie), oferta z wyżywieniem lub bez.
Osoby niekoniecznie jeżdżące na nartach zapraszamy do Karkonoskiego
Centrum Edukacji Narodowej. To miejsce, gdzie można dowiedzieć się wielu
ciekawych rzeczy o Karkonoszach i Górach Izerskich. Park Rozrywki Esplanada
zaprasza na przejażdżkę najwyżej położoną w Polsce kolejką górską. Dinopark,
czyli park dinozaurów, w zimowej scenerii wygląda naprawdę interesująco. Dom
Carla i Gerharta Hauptmannów to wystawy malarstwa, ekspozycje szkła z Huty
Józefina oraz wystawy czasowe. Leśna Huta to pokaz ręcznej produkcji szkła. Chata
Walońska „Juna” to siedziba poszukiwaczy skarbów gór z XV-XX wieku.
Ponadto w Szklarskiej Porębie można pospacerować przy Wodospadzie
Kamieńczyka czy Wodospadzie Szklarki, które zimą są jak najbardziej godne
odwiedzenia.
Karpacz – zimowe centrum Karkonoszy
Lista wyciągów narciarskich w mieście jest długa: BabyLift, Biały Jar, Centrum
Rekreacji Aktywnej „Pod Śnieżką”, Czarodziejski Dywan, Jumbo, Karpatka I,
Karpatka II, Karpatka Panorama, Kolorowa I, Kolorowa II, Lodowiec, Lodowiec-Bobo,
Łosiówka, Maciuś I, Michałek, Relaks, Snowtubing, Stacja Narciarska „Pod Wangiem”.
Pojeździć można także na wyciągach narciarskich w kompleksie „Śnieżka”, gdzie
znajdują się: Zbyszek, Liczykrupa, Euro, Jan, Liczyrzepa, Grosik, Złotówka.
W ramach powstałej w tym roku inicjatywy regioncard przygotowywana jest
oferta zimowa, której pełną wersję można znaleźć na stronie www.regioncard.pl.
W Karpaczu jest ponad 11 tys. miejsc noclegowych o różnym standardzie i
zróżnicowanych cenach – od schronisk młodzieżowych i kwater prywatnych (cena:
25-30 zł w zależności od terminu) do luksusowych apartamentów i hoteli (ceny do
kilkuset złotych za dobę w zależności od preferencji i wymogów klienta).
Osoby nienależące do miłośników zimowego szaleństwa mogą spędzić
czas na świeżym powietrzu, korzystając ze snowtubingu (dętki na śniegu)
na specjalnie przygotowanych do tego torach.
Karpacz zaprasza na lodowisko czynne cały rok oraz spacery, w trakcie których można zwiedzić atrakcje turystyczne dostępne zarówno latem, jak i zimą:
• stylową Świątynię Wang z XII w., sprowadzoną z Norwegii, wybudowaną bez
użycia metalowych gwoździ, pełniącą aktualnie funkcję parafii ewangelickoaugsburskiej;
• jedyne w Polsce Muzeum Zabawek ze zbiorów Henryka Tomaszewskiego,
ukazujące w swojej kolekcji przekrój zabawkarstwa obejmujący około 200 lat
– od XVIII-wiecznych figurek szopkowych aż po zabawki typowe dla XX wieku;
• Muzeum Sportu i Turystyki, w którym możemy zapoznać się z genezą i etapami rozwoju turystyki w Karkonoszach, dziejami sportów zimowych oraz
formami ochrony przyrody;
• Skwer Zdobywców z odciskami butów wyprawowych największych polskich
himalaistów;
• skocznię Orlinek o punkcie konstrukcyjnym K-85 (rekord skoczni należy do
Adama Małysza, który ustanowił go w 2004 roku podczas Mistrzostw Polski
Seniorów w Skokach Narciarskich);
• zaporę na Łomnicy, tworzącą malowniczy zalew oraz wodospad.
Poza tym obiekty znajdujące się na terenie Karpacza posiadają bogatą ofertę
rehabilitacyjną, SPA oraz odnowy biologicznej. W lokalnych restauracjach, kawiarniach i barach czekają na turystów przysmaki, które zadowolą najbardziej
wymagające podniebienia.
Zapraszamy w Karkonosze i Izery. Więcej informacji można znaleźć na stronach internetowych naszych górskich kurortów.
Izabela Siwińska
Materiał powstał dzięki pomocy urzędów miejskich Świeradowa-Zdroju,
Szklarskiej Poręby i Karpacza.
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
9
Zima přede dveřmi
Američtí meteorologové předpovídají, že letos zima bude
mírná s bez třeskutých mrazů, ale se spoustou sníhu... což
znamená perfektní lyžarské podmínky. Včelaři pozorují
chování včel a na tom základě předpovídají počasí a ti zase
hlasí silný mraz a mnoho sněhu. Jakákoliv bude letošní zima,
sudecké lyžarské areály už začaly přípravu letošní sezóny.
Świeradów-Zdrój – horské lázně
Fanoušky lyžování a snowbordu najdou zde sedm lyžarských vleků.
Nejmodernější a nejvíce populární je kabinová lánovka SKI&SUN. Délka
trati kabinové lanovky dosahuje 2172 m, a má kapacitu 2400 osob za
hodinu. Během hlavní sezóny lyžaraské tratě jsou v provozu každý den od
9.00 až do 22.30 hodin.
Je možné také využit vleků: Kamieniec, Izery, Bambino-Ski, Barbara
a Bajtek. Svůj vlastní lyžarský vlek má rovněž hotel Malinowy Dwór
v Czerniawie Zdrój. Tratě jsou přípraveny jak pro méně tak pro více pokročilé lyžeře, část trati je osvětlená pro večerní či noční jízdu. Vedle vleků
jsou umístěny půjčovny lyžarského vybavení, lyžarská škola a reastarace.
Świeradów-Zdrój nabízí šírokou možnost ubytování, celková ubytovácí
kapacita číní kolem 5000 lůžek, cena od 35 PLN za osobu na noc. Lyžarský
areál je nazýván hosrkými lazněmi kvůli svému umístění. Je to výborné
místo pro lidí kteří rádi traví volný čas aktivně, lyžují a běhají na lyžích, jezdí
na kole, zebyvájí se horskou turistikou a oblíbeným nordic walkingem.
Během procházek po okolí stojí za navštěvu Stóg Jizerský (Izerský stoh),
Sępia Góra (Supí hora) a také Hala Izerska (Jizerská louka), kde se nachází
Torfowisko Izerskie (Jizerské rašeliniště) a Izerski Park Ciemnego Nieba
(Jizerská oblast tmavé oblohy). Za vidění stojí také Dom Zdrojowy (Lázeský
dům), Hala Spacerowa (Dřevěna procházková hal) přikritá sedlovou střechou
- nejdélší v Evropě (80 m), s minerální vodou, Rezidence „Marzena” (secesní
vila z roku 1901), neogotiscký kostel sv. Josefa Snoubence Panny Marie z roku
1899, Czarci Młyn (Čertův mlýn) z roku 1890 v Czerniawě-Zdroju (aktuálně je
revitalizován a je adaptován na objekt s bezbariérovým přístupem), a také
mnoho dobře zachovalých do dnešní doby sudeckých chat. Je to zárověň
výborné místo pro lidí, kteří pečují o své zdraví. Świeradowské minerální
vody se využívají k inhalacím, koupelím a také k pítí.
Szklarska Poręba – radiové hlavní město Polska
Před několika léty radiostanice „Trójka” se usídlila v Szklarské Porębie
a od této doby město je považováno za radiové hlavní město Polska.
Je možné, že lyžujíc setkáme oblíbených novinářů Piotra Barona, Marka
Niedźwieckého nebo Halinu Wachowicz, a je zde mnoho míst, ve kterých
je možné si zalyžovat. Szklarska Poręba nabízí 10 vleků. Hlavním lyžarským areálem je SKIArena Szrenica umístěna na Szrenici. Nachází se zde
dvousedačková lanová dráha, která dopravuje turisty na Szrenicu, a také
šestisedačka, která dopravuje turisty na Świąteczny Kamień. Lyžaři mohou
zde využit různých tratí jako Lolobrygida (v délce skoro 4,5 km), Śnieżynka,
Puchatek nebo FIS (nazývána Ścianą - Stěnou).
Na Szrenici se nacházejí také kotvové vleky (Hala Szrenicka, Świąteczny
Kamień, Ściana). Nejoblíbenějí trasou v areálu SkiArane Szrenica je
Puchatek – trasa pro začatečníky, vhodná pro lyžaře, kteří stojí na lyžích
poprvé, jak i pro lyžaře více zkušené, kteří chtějí zlepšit své dovednosti. Na
Puchatku jsou také noční jízdy. Zbytek vleků, které se nachazejí ve městě
(Dolina Szczęścia a Pietkiewiczówka) je především pro začatečníky, kteří
se terpvé učí jezdit na lyžích. Jsou to kotvové vlaky.
V Szklarské Porębě je kolem 3000 lůžek a jich ceny jsou různé. Ceny za
ubytování ovlivují mj. umístění (blíže nebo dále vleků) termín (svátky, Nový
rok, zimní dovolená), se stravou nebo bez.
10
Szklarska Poręba je zajímavým místem i pro ty, kteří nelyžují. Stojí za
vidění Karkonowskie Centrum Edukacji Narodowej (Krkonošské centrum
statní výuky). Zde je možné se dozvědět mnoho zajímavostí o Krkonoších
a o Izerských horách. Zábavu na najvýše položené horské dráze nabízí
Park Rozrywki Esplanda. Dinopark dává možnost vcítit se do dob veleještěrů, obzvlášt’ v zimě výpadá to moc zajímavě. Dům Carla i Gerharta
Hauptmannů, v kterém se konájí výstavy úměleckých děl, výrobků ze
Sklárny Józefina a také časové výstavy. Ve sklárně „Leśna” je možné uvídět
ruční výrobu skla. Je také Chata Walońska – Chata Valonů – sídlo mistrů
z 15. až 20. století v těžbě a zpracování přírodního bohatství hor.
Kromě toho je nutné přípomenout o navštěvě vodopadů Kamieńczyk
a Szklarka, které zimou výpadají úžasně.
Karpacz – zimní centrum Krkonoši
Seznam lyžraských vleků je dlouhý: BabyLift, Biały Jar, Centrum Rekreacji
Aktywnej „Pod Śnieżką”, Czarodziejski Dywan, Jumbo, Karpatka I, Karpatka II,
Karpatka Panorama, Kolorowa I, Kolorowa II, Lodowiec, Lodowiec-Bobo,
Łosiówka, Maciuś I, Michałek, Relaks, Snowtubing, Lyžarská stanice
„Pod Wangiem”.
Možnost zalyžovat nabízí také lyžarský areál „Śnieżka”, ve kterým je možno využit vleků: Zbyszek, Liczykrupa, Euro, Jan, Liczyrzepa, Grosik, Złotówka.
V rámci akce regioncard je letos přípravena zimní nabídka, se kterou je
možno se seznamit na webové stránce www.regioncard.pl.
V Karpaczi kapacita lůžek číní kolem 11 tis., je možne zde nalézt ubytování v různém standardu a v różnych cenách: ubytování nabízejí turistické
chaty a pensjony (cena 25-30 PLN cena záleží na termínu) a také apartmány a hotely (ceny kolem několika set PLN za noc, záleží na požadavcích
zákazníka).
Karpacz nabízí něco i pro ty, kteří neradi lyžují. Je možné jinak travit
čas na čerstvém vzduchu, třeba snowtubing (jízda v gumovém člunu)
v přípravených k tomu drahách.
Ve městě je možné navštívit také ledové pole, které je v provozu po celý
rok. Během procházek za navštěvu stojí mnoho turistických atrakcí, které je
mozné si prohlédnout jak zimou tak létem:
• svatostánek z 12. století přívezen zde z Norska, složen bez použití jedniného hřebíku, ted’ je to kostel evengelické církve augsburského vyznání;
• jediné v Polsku Muzeum hraček utovořeno z valné většiny ze zbírky
Henryka Tomaszewského, zde se dají vidět hračky stare i 200 let – od
figurek z vánočních betlémů z 18. století po moderní hračky z 20. století;
• Muzea sportu a turistiky, zde je možné se seznámit s historií rozvoje sportu a turistiky v Krkonoších, s dějinámi zimních sportů a také se způsoby
ochrány životního prostředí;
• Klidová zóna dobyvatelů, zde se nacházejí otisky horolezeckých bot
velikánů polského alpinismu.
• Skokánský můstek Orlinek s kritickým bodem K-85 (rekord můstku patří
Adamu Małyszovi, ustanoven během Mistrovství Polska ve skocích na
lyžích seniorů v roce 2004);
• Hráz na Łomnici, vytvořila malebnou nádrž a vodopád.
Mnoho obiektu v Karpaczi poskytuje služby v oblasti rekondičních
pobytu, SPA a biologické obnovy. Lokální restaurace, kavárny a bar nabízejí
pestrou nabídku jídel i pro náročné labužníki.
Zveme všechny na navštěvu Krkonoši a Izerských hor. Více informací najdete na webowych stránkách lyžarských areálů. Izabela Siwińska
Článek vznikl díky pomoci uřadů Świeradów-Zdroj, Szklarska Poręba
a Karpacz.
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
Der Winter steht vor der Tür
Amerikanische Meteorologen sagen einen milden Winter,
mit leichtem Frost und viel Schnee voraus, also... einen
Traumwinter für Skifahrer. Imker, die das Wetter durch
Beobachtung der Bienen vorhersagen, prophezeien strengen
Frost und viel Schnee. Wie dem auch sei, die Kurorte in den
Sudeten bereiten sich bereits auf die nahende Skisaison vor.
Świeradów-Zdrój – Bergkurort
Auf die Liebhaber des weißen Pulverschnees warten hier sieben Skilifte.
Der neueste und beliebteste ist der SKI&SUN, der die Skiläufer mit einer
Seilbahn auf den Skihang bringt. Die Seilbahn hat eine Länge von 2172 m
und kann innerhalb einer Stunde 2400 Personen befördern. Im Winter sind
die Pisten von 9:00 – 22:30 Uhr in Betrieb.
Man kann auch auf den Hängen Kamieniec, Izery, Bambino-Ski, Barbara
und Bajtek Ski laufen. Einen eigenen Lift hat auch der Malinowy Dwór
(dt. Himbeerhof) in Czerniawa-Zdrój. Die Pisten sind für Skiläufer mit unterschiedlichen Niveaus angelegt worden, ein Teil ist beleuchtet, sodass man auch
in der Nacht Ski laufen kann. Bei den Skiliften kann man sich Skiausrüstungen
ausleihen sowie Skischulen und gastronomische Einrichtungen nutzen.
Auf die Gäste in Świeradów warten ungefähr 5000 Übernachtungsmöglichkeiten zu einem Preis ab 35 PLN pro Person und Tag.
Der Kurort wird wegen seiner Lage „Bergkurort“ genannt. Man kann hier
seine Freizeit aktiv mit Skilaufen und Skilanglauf, Rad- und Bergtourismus
inklusive des modernen Nordic Walking verbringen.
Beim Spazierengehen lohnt es sich, auf den Stóg Izerski, Sępia Góra
sowie den Hala Izerska zu steigen, wo sich das Pflanzenschutzgebiet
„Torfowiska Izerskie“ sowie der Izerski Park Ciemnego Nieba befinden.
Sehenswert sind auch das Kurhaus, die mit Lärchenholz überdachte
Wandelhalle von 1900 – die längste in Europa (80 m) mit Trinkhalle –
die Residenz „Marzenie“ (Jugendstilvilla von 1901), die neugotische
Kirche des hl Josephs und der Jungfrau Maria von Nazareth von 1899,
die Teufelsmühle um 1890 in Czerniawa-Zdrój (heute saniert und an die
Bedürfnisse von Menschen mit Behinderungen angepasst) sowie die
zahlreichen aus dem 19. Jh. stammenden Sudetenhütten. Hier kann man
sich ein wenig erholen. Das radonhaltige Wasser von Świeradów wird zur
Inhalation und für Bäder genutzt und natürlich getrunken.
Szklarska Poręba – Polens Rundfunkhauptstadt
In Szklarska Poręba sind mehr als 10 Skilifte in Betrieb. Das Hauptskizentrum
in Szrenica ist die SkiArena Szrenica. Dort befinden sich ein Sessellift, der auf
den Hang Szrenica fährt (Sessel für 2 Personen) sowie ein Sessellift für 6
Personen, der die Skiläufer auf den Hang Świąteczny Kamień bringt.
Die Skiläufer haben Zugang zu Skipisten mit Namen wie Lolobrygida (beinahe 4,5 km lang), Śnieżynka, Puchatek oder FIS (die gerne Ściana genannt wird).
In Szrenica befinden sich auch Schlepplifte (Hala Szrenicka, Świąteczny
Kamień, Ściana). Die beliebteste Piste von SkiArena Szrenica ist Puchatek – ein
Hang für Skianfänger – wo man erfolgreich Ski fahren lernen oder auch sein
Können vervollkommnen kann, bevor man zu den schwierigeren Skipisten
aufbricht. Auf dem Puchatek finden auch Nachtskifahrten statt. Die übrigen
Lifte, die sich im Ort befinden (Dolina Szczęścia, Pietkiewiczówka) sind an
Hängen für Anfänger, wo man seine ersten Skiversuche machen kann. Es
handelt sich dabei um Schlepplifte.
In Szklarska Poręba gibt es ungefähr 3000 Übernachtungsmöglichkeiten
zu unterschiedlichen Preisen. Auf die Preise haben viele Faktoren Einfluss,
wie z. B.: Lage (näher oder weiter weg von den Skiliften), Zeitraum (Feiertage,
Silvester, Ferien), Angebot mit Verpflegung oder ohne.
Personen, die nicht unbedingt Ski fahren möchten, laden wir in das
Nationale Bildungszentrum des Riesengebirges ein. Hier kann man viele interessante Dinge über das Riesen- und Isergebirge erfahren. Der
Vergnügungspark Esplanada lädt zu einer Fahrt mit der höchsten
Achterbahn Polens ein. Der Dinopark, also ein Dinosaurierpark, sieht in einer
Winterszenerie wirklich interessant aus. Das Carl und Gerhart Hauptmann
Haus zeigt Ausstellungen für Malerei und Glashandwerk aus der Glashütte
Józefina sowie Sonderausstellungen. Leśna Huta ist eine Vorführung der
Glasherstellung von Hand. Die Walonenhütte „Juna” ist der Sitz der Sucher
von Bergschätzen aus dem 15. – 20. Jahrhundert.
Wir laden Sie herzlich ins Riesen- und Isergebirge ein. Mehr Informationen
finden Sie auf den Internetseiten unserer Bergkurorte.
Karpacz – Winterzentrum Riesengebirge
Die Liste der Skilifte des Ortes ist lang: BabyLift, Biały Jar, das Zentrum
für aktive Erholung „Pod Śnieżką”, Czarodziejski Dywan, Jumbo, Karpatka I,
Karpatka II, Karpatka Panorama, Kolorowa I, Kolorowa II, Lodowiec, LodowiecBobo, Łosiówka, Maciuś I, Michałek, Relaks, Snowtubing und die Skistation
„Pod Wangiem”.
Man kann auch mit den Skiliften im Komplex „Śnieżka“ fahren, wo sich
diese Pisten befinden: Zbyszek, Liczykrupa, Euro, Jan, Liczyrzepa, Grosik und
Złotówka.
Im Rahmen der in diesem Jahr entstandenen Initiative Regioncard wird ein
Winterangebot vorbereitet, deren volle Version auf der Seite www.regioncard.
pl zu finden ist.
Im Riesengebirge gibt es über 11 000 Übernachtungsmöglichkeiten
mit verschiedenen Standards und zu unterschiedlichen Preisen – von
Jugendherbergen und privaten Unterkünften (Preis: 25 – 30 PLN je nach
Termin) bis hin zu Luxusappartements und Hotels (Preise ab mehreren
Hundert Zloty pro Tag, je nach Präferenz und Anspruch des Kunden).
Personen, die nicht zu den Liebhabern des Winterwahnsinns gehören,
können ihre Zeit an der frischen Luft verbringen und dabei Snowtubing
(Reifenrodeln) auf speziell dafür vorbereiteten Bahnen machen.
Karpacz lädt auf die Eisbahn, die das ganze Jahr über in Betrieb ist, sowie
zu Spaziergängen ein, während derer man die sowohl im Sommer als auch im
Winter zugänglichen Touristenattraktionen besuchen kann:
• die stilvolle Stabkirche Wang aus dem 12. Jh., die aus Norwegen geholt,
ohne Verwendung von Metallnägeln wiederaufgebaut wurde und heute
von der evangelisch-lutherischen Gemeinde genutzt wird;
• Polens einziges Spielzeugmuseum mit die Sammlungen von Henryk
Tomaszewski, das in seiner Sammlung einen ca. 200 Jahre umfassenden
Querschnitt durch die Spielzeugherstellung zeigt – von Krippenfiguren
aus dem 18. Jh. bis hin zu für das 20. Jh. typische Spielzeug;
• das Sport- und Tourismusmuseum, in dem man die Entstehung und die
Etappen der Tourismusentwicklung im Riesengebirge, die Geschichte der
Wintersportarten sowie die Formen des Naturschutzes kennenlernen kann;
• die Grünanlage der Bezwinger mit Abdrücken der Expeditionsstiefel der
größten polnischen Bergsteiger im Himalaja;
• die Sprungschanze Orlinek mit dem Konstruktionspunkt K-85 (der
Schanzenrekord gehört Adam Małysz, der ihn 2004 während der
Polnischen Seniorenmeisterschaften im Skispringen aufstellte);
• den Łomnica-Staudamm, der einen malerischen Stausee und Wasserfall bildet.
Außerdem findet man in Karpacz viele Anlagen, die ein reiches Reha-,
SPA- und Wellness-Angebot bieten. In den Restaurants, Cafés und Bars des
Ortes warten auf die Touristen Delikatessen, die selbst den anspruchsvollsten
Izabela Siwińska
Gaumen zufrieden stellen. Das Material entstand dank der Hilfe der Behörden von Świeradów-Zdrój,
Szklarska Poręba und Karpacz.
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
11
Rycerska
siedziba
Zamek Frydlant jest zabytkiem tej klasy, że
każdy, kto mieszka na Śląsku – nieważne polskim, czeskim czy niemieckim – powinien choć
raz odwiedzić to miejsce. Wielkość tej budowli
i jej dekoracja dają dobre wyobrażenie o znaczeniu i bogactwie dawnych śląskich arystokratów.
Podobnie jak wiele rodowych siedzib tego
regionu, Frydlant zaczynał jako warowna
twierdza wzniesiona na bazaltowym wzgórzu, najprawdopodobniej przez przedstawicieli czeskiego rodu Ronovci. Do dziś z tego
pierwotnego zamku pozostał rdzeń okrągłej
wieży, która mimo znacznej rozbudowy zamku
w późniejszych wiekach nadal jest jego charakterystycznym elementem. Ronovci posiadali
także inne dobra w okolicy i cieszyli się sławą
jednego z najstarszych czeskich rodów. Mimo to
król Przemysław Otokar II odebrał im frydlanckie dobra i za 800 marek sprzedał posiadłość
Rudolfowi von Bieberstein. Transakcja miała
miejsce w lutym 1278 roku, a pamiątką po niej
jest najstarszy dokument potwierdzający istnienie zamku Frydlant.
Biebersteinowie na Śląsk przybyli z okolic Miśni, gdzie najprawdopodobniej trafili ze
Szwajcarii. Zarówno w Czechach, jak i na Śląsku
przez stulecia byli jedną z najsilniejszych i najbogatszych rodzin szlacheckich. Ich ambicje
w połączeniu ze znacznym majątkiem zaowocowały rozbudową zamku z niewielkiej rycerskiej
siedziby w okazały szlachecki zespół budynków otoczony dobrami ziemskimi. W ten spo-
12
sób Frydlant stał się główną rezydencją rodu
w państwie czeskim. Podczas wojen husyckich
Biebersteinowie wspierali króla Zygmunta
Luksemburskiego, przez co posiadłość była kilkakrotnie zagrożona przez husytów, a nawet
przez nich zdobyta. Gdy zmarł ostatni męski
potomek Biebersteinów, zamek ponownie stał
się własnością korony czeskiej.
W 1558 roku zamek odkupili Redernowie
i utworzyli w nim jedną ze swoich licznych śląskich
siedzib. Mimo że cieszyli się zamkiem krótko, bo
nieco ponad 60 lat, w jego historii zapisali się jako
dobrzy gospodarze. Zgodnie z panującą wówczas
modą zbudowali na jego terenie nowy, renesansowy dwór, który włoski architekt Marco Spazio
ozdobił ścienną dekoracją, i kaplicę w tym samym stylu. Redernowie jako protestanci walczyli
w trakcie wojny trzydziestoletniej przeciw wojskom katolickiego cesarza Ferdynanda von
Habsburga. W efekcie przegranej przez protestantów bitwy na Białej Górze musieli pożegnać
się ze swoją czeską rezydencją. Przejął ją Albrecht
von Wallenstein, który do dzisiaj pozostaje najbardziej znanym, niemal legendarnym właścicielem Frydlantu, mimo że łącznie przebywał
w zamku tylko 9 dni. Jego główną siedzibą był
pobliski Jičín. W trakcie wojny sam wyposażał
i utrzymywał armię, która odegrała znaczącą rolę
przy boku cesarza. W nagrodę za sukcesy militarne
von Wallenstein uzyskał tytuł księcia Frydlantu.
Jednak zgoda między władcą a ambitnym
dowódcą nie trwała długo. Wkrótce Wallenstein
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
FOT. daniel baranek,www.wikimedia.org
Jest wiele powodów, by wybrać
się na wycieczkę do Frydlantu
– niewielkiego, ale wyjątkowo
urokliwego miasteczka położonego
w kraju libereckim w Czechach,
zaledwie 10 kilometrów od polskiej
i około 25 kilometrów od niemieckiej
granicy. Ale najważniejszym
z nich jest jeden z najpiękniejszych
europejskich zamków.
zaczął rozmowy z protestantami mające doprowadzić do pokoju. To oczywiście nie spodobało się cesarzowi i najprawdopodobniej
z jego rozkazu książę został zabity w 1634 roku.
Mimo smutnego końca Wallenstain był podziwiany jako wybitny dowódca, sam Friedrich
Schiller napisał oparty na jego życiu dramat
w trzech aktach. A do kultury masowej przeszedł
pod postacią złego hrabiego z bajek o szewcu
Rumcajsie, który został rozbójnikiem.
Po śmierci Wallensteina cesarz podarował
zamek hrabiemu Mateuszowi Gallas de Campo
w nagrodę za wierność podczas wojny trzydziestoletniej. Gallasowie, od 1757 nazywani Clam-Gallas, byli ostatnimi przedwojennymi właścicielami Frydlantu. Będąc własnością tej rodziny,
w 1801 roku zamek otworzył swoje podwoje
dla zwiedzających, stając się jedną z pierwszych
europejskich rezydencji, którą można było zwiedzać. W okolicach Frydlantu przez pewien czas
pracował, jako agent ubezpieczeniowy, Franz
Kafka i być może górujący nad okolicą zamek
stał się pierwowzorem niedostępnej rezydencji
z powieści „Zamek” jego autorstwa.
Poza wspaniałą architekturą zamek przyciąga turystów również możliwością zobaczenia
historycznych wnętrz, w tym doskonale zachowanej kuchni wraz z wyposażeniem. Znajduje
się tu również wspaniała kolekcja broni, unikatowy zbiór fajek i ciekawa ekspozycja malarstwa
barokowego.
Ewa Pluta
Rytířské sídlo
Hrad a zámek Frýdlant je pámatkou takové kategorie, že každý, kdo bydlí na Slezku,
bezohledu na to či po polské, české anebo
německé stráně, by měl alespoň jednou navštívit toto místo. Rozměr této stavby a také
její krása davájí správnou představu ohledně
významnosti a bohatství bývalých slezkých
aristokratů.
Nápodobně, jako spousta rodných sídel
této oblasti, Frýdlant začínal jako pevnost,
vystavěná na čedičovém kopci, pravděpodobně příslušníkem českého rodu Ronovců.
Do dnes, památkou z té první stavby je věž
kruhového půdorysu, která přes značné rozšiřování zámku v pozdějších odbobích, stále zůstavá jeho charakteristickým prvkem.
Ronovci vlastnily také jiné nemovitosti a byli
jedním z nejstarších a nejvýznamnějších českých šlechtických rodů. Přes to král Přemysl
Otokar II zbavil jich frýlandských nemovitosti a prodal je za 800 hřiven stříbra Rudolfu
Biberštejnovi. Prodej se konal v únoru v roku
1278, památkou po této údalosti je nejstarší
doklad, který potvrzuje egzistence zámku
Frýdlant.
Páni z Biberštejna přišlý na Slezko
z okolí Mísně, ale pravděpodobně pocházeli
ze Švýcarska. Stejně tak v Čechach, jak i na
Slezku byli jedním z nejbohatších a nejvýznamnějších šlechtických rodů. Jejich ambice
a majetek vedly k rozšířování zámku z malého
rytířského sídla v velkou šlechtickou soustavu
staveb. Tímto spůsobem se stal Frýdlant hlavním sídlem rodu v českém státě. Během husitských válek, Biberštejnové podpořili krále
Zikmunda Lucemburského. Proto také husité
proti Frýdlantsku několikrát vytáhli, podařilo
se jim dokonce jednou zámek dobyt. Poté,
co vymřela frýdlantská větev Biberštejnů,
Česká královská komora prohlásila hrad za
odumřelé léno.
Od Královské komor y odkoupil panství roku 1558 Redernové a zamek se stal
jedným z jejich slezkých sídel. I když rod
Redernů vlastnil panství necelých 70 let, pro
Frýdlantsko znamenalo toto období značný
rozkvět. Podle tehdejší módy se dosavadní
sídlo rozšířílo na reprezentativní renesanční
palác, který byl výzdobem italským architektem Marco Spaziem, a také novou kapli ve
stejném stylu. Redernové se účastnil stavovského povstání, jako protestanti stáli během
Třicetileté války na straně vzbouřenců. Po
prohrané bitvě na Bílé hoře byli zabavení majetku. Zkonfiskovaný majetek získal Albrecht
z Valdštejna, ketrý do dneška je nejznámějším,
skoro legendárním vlastníkem Frýdlandu,
i když na hradě pobý val jenom 9 dnů.
Hlavním sídlem vévody byl Jičín. Během války Albrecht z Valdštejna sám živil a vyzbrojoval armádu, která odehrala významnou
roli pro císáře. Jako odměnu Albrecht získal
knížecí titul a ke svému jménu připojil přídomek „z Frýdlantu“.
FOT. janusz biskowski
Egzistuje spousta důvodu, proč stojí to za to jet na výlet do Frýdlandu – malého,
ale obzvlášt’ okouzlujícího městečka, které se nachází v Libereckém kraji v České
republice, pouze 10 kilometrů od polské hranici a asi 25 kilometrů od německé
hranici. Avšak nejdůležitějším s nich je jeden z nejkrásnějších evropských zámku.
Avšak mír mezi císařem a ambiciózním
velitelem netrval dlouho. Valdštejn, krátce potom začal jednání s protestanty, které
mělo přinést mír. Samozřjemě nelíbilo se to
císařovi, a pravděpodobně z jeho rozkazu byl
Albrecht z Valdštejna v roce 1634 zavražděn.
Přes smutny dopád, Valdštejn byl obdivován
jako znamenitý velitel, sám Friedrich Schiller
napsál drama, kterého námět byl Valdštejnův
život. Do populární kultury se dostal jako zlý
hrabě z pohádek o ševci Rumcajsovi, který se
stal loupežníkem.
Po smrti Albrecht z Valdštejna, císař daroval hrad hraběti Matyáši Gallasovi jako
odměnu za jeho oddanost během Třicetileté
válk y. Gallasové, od roku 1757 naz ý vání
Clam-Gallas, byli poslední předváleční majitele Frýdlandu. Jako majetek této rodiny,
v roce 1801 hrad zůstal zpřístupněným veřejnosti a stal se jednou z prvních evrospkých
residenci, kterou bylo možná navštěvovat.
V okolích Frýdlandu pracoval nějakou dobu
jako pojišt’agent Franz Kafka. Možná hrad,
který tyčí nad okolím, je pravzor nepřistupné
residence, kterou popsal v románu „Zámek”.
Kromě obdivuhodné architektury, zámek
přítachuje také možnosti podívání se na historický intérier, v tom dokonalé uschovanou kuchyně spolu s zařízením. Nachází se tadý také
znamenitá sbírka zbrani, ojedinělá sbírka dymek a zajímavá kolekce barokního malířství.
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
Ewa Pluta
13
Rittersitz
Die Burg, wie viele andere Herrensitze in
dieser Region, wurde als eine Festung auf einem
Basalthügel durch Vertreter der tschechischen
Familie von Ronow erbaut.
Aus dieser Zeit stammt auch der Kern des
runden Turms , der bis heute ein Merkmal des
Schlosses ist. Die Familie von Ronow besaß
ebenfalls andere Güter in dieser Gegend und
genoss den Ruhm eines des ältesten böhmischen Geschlechts. Der König Ottokar II von
Böhmen hat trotzdem Frydlantgüter der Familie
fortgenommen und die Burg ging für 800 Mark
im Februar 1278 in den Besitz des Herren
Rudolf von Bieberstein über. Die Erinnerung
dieses Geschäftes ist die älteste Urkunde, die
das Burgbestehen nachweist.
Die Familie von Biberstein kam nach
Schlesien aus der Gegend von Meißen, wo sie
wahrscheinlich aus der Schweiz hingekommen
ist. Die Bibersteins waren jahrhundertlang eine
der stärksten und reichsten Adelsfamilien in
Schlesien und Tschechien. Die ehrgeizige und reiche Familie hat das Schloss ausgebaut und erweitert und zum Hauptsitz der Familie im tschechischen Land gemacht. Bei Hussitenkriegen haben
Bibersteins den König Sigismund von Luxemburg
unterstützt, und das Gut war dadurch mehrmals
durch Hussiten bedroht und sogar erobert. Nach
dem Tode des Letzten von Bibersteins kam das
14
Schloss wiederum zur tschechischen Krone. Im
Jahre 1558 hat das Schloss die Familie von Redern
zurückgekauft und machte hier eine der zahlreichen schlesischen Sitze.
Die Familie besaß sehr kurz das Schloss, aber
es hat trotzdem nach der Mode ausgebaut. Es
entstand damals ein Renaissanceschloss, das
der italienische Architekt Marco Spazio mit
Wandschmuck verzierte. Die Kapelle war in
demselben Still verziert. Die Familie gehörte
der protestantischen Kirche und im 30-jährigen
Krieg kämpfte gegen den katholischen Kaiser
Ferdinand von Habsburg.
Wegen der Niederlage der Protestanten
am Weißem Berg, ging das Schloss in den
Besitz von Albrecht von Wallenstein über, der
obwohl tatsächlich nur 9 Tage im Schloss aufhielt, ist der bekannteste, fast der sagenhafte
Frydlantbesitzer. Sein Hauptsitz war der nahe
gelegene Jičín. Im Krieg hat er selber die Armee
ausgerüstet und unterhalten. Seine Armee spielte eine bedeutende Rolle an der Kaiserstelle ab.
Als Preis für die Kriegserfolge wurde ihm der
Titel eines Herzogs von Friedland verliehen.
Der Kaiser und der stolze Führer haben aber
nicht lange friedlich zusammengelebt.
Wallenstein begann die Friedensgespräche
mit Protestanten, was dem Kaiser offensichtlich
nicht gefiel. Wahrscheinlich wurde er im Jahre
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
FOT. janusz biskowski
Es gibt viele Gründe, um nach
Frydlant (Deutsch: Friedland) zu
verreisen. Frydlant ist ein kleines,
aber zauberhaftes Städtchen
im böhmischen Liberecland. Die
Ortschaft liegt nur 10 Kilometer
von der polnischen Grenze und
25 Kilometer von der deutschen
Grenze. Der wichtigste Grund zum
Besuch ist aber ein der schönsten
europäischen Schlösser. Jeder
Schlesienbewohner, unwichtig
ob aus Deutschland, Polen
oder Tschechien, soll dieses
Denkmal sehen. Die Größe und
die Einrichtung des Bauwerkes
zeugen von der Bedeutung
und Reichtum des ehemaligen
schlesischen Hochadels.
1634 auf den kaiserlichen Befehl umgebracht.
Trotz des traurigen Endes von Wallenstein,
war er als der hervorragende Befehlshaber bewundert. Friedrich Schiller hat das Drama in
drei Akten unter demselben Titel geschrieben.
In der Massenkultur kennen wir ihn als den bösen Grafen aus Märchen über Schuster Rumcajs
(Fürchtennix), der dann zum Räuber wurde.
Nach dem Tode von Wallenstein bekam der
Graf Matthias Gallas de Campo das Schloss,
als Preis für seine Treue im 30-jährigen Krieg,
geschenkt.
Die Familie Gallas nannte man seit 1757
Clam-Gallas und sie war auch der letzte
Vorkriegsbesitzer von Frydlant. Seit dem
Jahre 1801 ist das Schloss, als eine der ersten europäischen Residenzen öffentlich zugänglich gemacht. In der Umgebung von
Frydlant arbeitete Franz Kafka eine Zeitlang als
Versicherungsvertreter. Vielleicht wurde das
wolkenhohe Schloss zur Urfassung der unerreichbaren Residenz in seinem Roman „Schloss”.
Nicht nur die Architektur pur lockt hier
die Touristen, sehenswert sind auch historische Räume, darunter sehr gut erhaltene
Küche mit der Ausstattung, die prachtvolle
Waffensammlung, einmalige Pfeifensammlung
und die Ausstellung der Barockmalerei.
Ewa Pluta
Dolny Śląsk i Opolszczyzna
Niederschlesien und Oppelner Land
Inwestowanie w nieruchomości to sprawdzony sposób na
pomnożenie kapitału. Czy jednak w dobie spowolnienia
gospodarczego oraz niepewności na rynkach finansowych
jest to bezpieczna i efektywna forma lokowania oszczędności?
Investitionen in Immobilien sind eine bekannte und bewährte
Art und Weise, das Kapital zu erhöhen. Ist aber eine sichere und
effektive Form der Investition während der Verlangsamung der
Wirtschaft und damit verbundener Ungewissheit Finanzmärkten?
Zdaniem analityków rynkowych, najlepszą okazją do nabycia nieruchomości
jest właśnie okres dekoniunktury. Przymierzając się do zakupu, warto wziąć pod
uwagę kilka istotnych czynników, takich jak lokalizacja, dostęp do sieci komunikacyjnych oraz mediów. Nie można zapomnieć również o kalkulacji ryzyka inwestycyjnego, które – jak podkreślają specjaliści – niższe jest w dużych miastach.
Wśród miast, które cieszą się największą popularnością, jest Wrocław.
Prawdziwą perełką są grunty na Kępie Mieszczańskiej należące do Agencji
Mienia Wojskowego. 24 działki usytuowane na wyspie, w ścisłym centrum miasta, to jedna z najbardziej atrakcyjnych nieruchomości w kraju.
Nieruchomość trafi pod młotek dokładnie 14 i 27 grudnia. Potencjalni nabywcy powinni przygotować się na wydatek ponad 4,8 mln zł za najmniejsze
działki oraz przeszło 17,4 mln zł za największą z nich.
W zasobie wrocławskiego Oddziału Terenowego Agencji Mienia
Wojskowego, obok flagowej nieruchomości, jaką jest Kępa Mieszczańska,
znajdują się również inne atrakcyjne działki i obiekty na Dolnym Śląsku.
17 grudnia br. pojawi się okazja do nabycia innych interesujących działek
we Wrocławiu. Tereny przy ulicy Granicznej zlokalizowane są nieopodal
Międzynarodowego Portu Lotniczego Wrocław. Inwestorzy zainteresowani
kupnem będą musieli liczyć się z wyłożeniem co najmniej 3,2 mln zł.
Firmy i przedsiębiorcy upatrujący biznesowej szansy w branży turystycznej, zwłaszcza w dużych ośrodkach turystycznych, powinni bliżej przyjrzeć się
nieruchomości położonej w znanej miejscowości Szklarska Poręba. Na nabywców czeka Ośrodek Wypoczynkowy „Wysoki Kamień”, który po kreatywnej
adaptacji może zamienić się w komfortowy hotel dla 110 osób. Atrakcyjna
cena – 6,5 mln zł – sprawia, że planowany na 6 grudnia przetarg z pewnością
będzie się cieszyć dużym zainteresowaniem.
Coś dla siebie znajdą również inwestorzy szukający terenów w województwie opolskim. Warto zwrócić uwagę na nieruchomości w Łambinowicach,
w odległości ok. 15 km od autostrady A4 oraz ok. 1 km od drogi krajowej
Nysa – Opole. Działki o powierzchni od 2,2 ha do 197,1 ha można z powodzeniem przeznaczyć na cele usługowo-handlowe, rekreacyjno-wypoczynkowe oraz mieszkaniowe. Nieruchomości trafią pod młotek 30 listopada
oraz 28 grudnia br. Ceny wywoławcze wahają się od 43 tys. zł za najmniejszą
do 3,1 mln zł za największą z działek.
Oferta AMW adresowana jest nie tylko do największych rynkowych
graczy, ale też mniejszych firm i przedsiębiorców. Prezes Agencji Mienia
Wojskowego Krzysztof Michalski przekonuje, że to dobry czas na inwestycje: „Śledząc rynkowe trendy, agencja stara się wychodzić naprzeciw
oczekiwaniom klientów dzieląc duże – wymagające znacznych nakładów
finansowych grunty – na mniejsze, bardziej funkcjonalne działki. Dzięki
temu kontrahenci mają większe szanse na pomyślną finalizację inwestycji”.
W przetargach organizowanych przez AMW udział może wziąć każdy,
kto w wyznaczonym terminie wpłaci wadium i stanie do licytacji. Wszystkie
informacje: opis, lokalizacja, ceny wywoławcze, daty przetargu, możliwości
zagospodarowania i zdjęcia nieruchomości znaleźć można na stronie inter(red. TS)
netowej www.amw.com.pl.
Unter den populärsten Städten befindet sich Wrocław. Die Grundstücke
von Kępa Mieszczańska, die der Polnischen Agentur für das Militärvermögen
(AMW) gehören, sind eine richtige Perle. 24 auf der Insel ganz in der Stadtmitte
platzierte Grundstücke bilden eine der attraktivsten Immobilien polenweit. Die
Grundstücke kommen genau am 14. und 27. Dezember unter den Hammer.
Potenzielle Käufer sollten mit der Ausgabe in der Höhe von 4,8 Mio. PLN für die
kleinsten und von über 17,4 Mio. PLN für die größten zur Verfügung gestellten
Grundstücke und rechnen.
Die Breslauer Regionalzweigstelle der Polnischen Agentur für das
Militärvermögen verfügt noch über andere attraktive Grundstücke und Objekte
in Niederschlesien. Am 17. Dezember wird es eine Gelegenheit geben, interessante Grundstücke in Wrocław käuflich zu erwerben. Das Gelände befindet
sich an der Graniczna Straße in der Nähe von dem Internationalen Flughafen
der Stadt Breslau. Die Investoren müssen mit der Ausgabe in der Höhe von
mindestens 3,2 Mio. PLN rechnen.
Die Firmen und Unternehmer, die ihre geschäftlichen Chancen im Tourismus
sehen, sollen ihre Aufmerksamkeit der Immobilie in der bekannten Ortschaft
Szklarska Poręba schenken. Das ehemalige Ferienzentrum „Wysoki Kamień“, das
nach dem Umbau in ein komfortables Hotel für 110 Gäste mit der Möglichkeit
die Umgebung mit Wohnungsgebäuden zu bebauen, umgewandelt werden
kann, öffnet seine Tore für Investoren. Der attraktive Preis von 6,5 Mio. PLN
macht die für den 6. Dezember geplante Versteigerung besonders interessant.
Die Investoren, die Grundstücke in der Woiwodschaft Oppeln suchen, finden auch etwas für sich. Es ist wert, ihre Aufmerksamkeit auf die Grundstücke
in Łambinowice, ca. 15 km von der Autobahn A4 und ca. 1 km von der
Landesstraße Nysa-Opole entfernt, zu lenken. Die Grundstücke mit der Fläche
von 2,2 ha bis auf 197,1 können ruhig für Handels- und Dienstleistungszwecke,
Erholungszwecke bzw. Wohnungszwecke vorgesehen werden. Die Grundstücke
kommen am 30. November und 28. Dezember dieses Jahres unter den Hammer.
Die Ausrufungspreise schwanken zwischen 43 Tausend PLN für das kleinste und
bis auf 3,1 Mio. PLN für das größte Grundstück.
Das Angebot der Polnischen Agentur für das Militärvermögen wird nicht nur
an die größten Akteure, aber auch kleinere Unternehmen und Unternehmer gerichtet, die auf Investitionen in kleinere Grundstücke konzentriert sind. Krzysztof
Michalski, der Präsident der Polnischen Agentur für das Militärvermögen überzeugt, dass er eine gute Zeit für Investitionen sei: „Die Agentur bemüht sich den
Erwartungen der Kunden entgegenzukommen, indem sie die Markttrends verfolgt
und die großen Grundstücke, die mit beträchtlichen finanziellen Aufwendungen
verbunden sind, in kleinere, mehr funktionale Grundstücke teilt. Somit haben die
Geschäftspartner höhere Chancen und die Investition erfolgreich abzuwickeln”.
An den Ausschreibungen von der Polnischen Agentur für das Militärvermögen
kann jeder teilnehmen, der in der bestimmten Frist die Ausschreibungsgarantie
einzahlt und bei der Versteigerung antritt. All die Informationen:
die Beschreibung, die Lage, die Ausrufungspreise, die Ausschreibungsdaten,
die Flächennutzungsmöglichkeiten und die Fotos können auf der Internetseite
(Red. TS)
www.amw.com.pl gefunden werden. Dobre miejsce
i czas
na inwestycje
Gute Orte
und gute Zeit
für Investitionen
nr 1 l is topad/november | grudzień/prosinec/dezember 2012
15

Podobné dokumenty