Program - Jindřichohradecký symfonický orchestr zs

P R O G R A M ×××××××××××××××××××××××××××××
WOLFGANG AMADEUS MOZART
předehra Don Giovanni K. 527
Non piú andrai, farfallone amorovo
×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
Rytířský sál,
× Figarova svatba ×
árie Figara
I l m i o t e s o r o i n t a n t o × Don Giovanni × árie Ottavia
D e h v i e n i n o n t a r d a r × Figarova svatba × árie Zuzanky
H o C a p i t o , S i g n o r , S i ! × Don Giovanni × árie Masetta
C o n s t a n z e ! C o n s t a n z e ! × Únos ze serailu × árie Belmonta
L a c i d a r e m l a m a n o × Don Giovanni × Duet Dona Giovanniho
a Zerliny
P Ř E S T Á V K A ×××××××××××××××××××××××××××
ANTONÍN DVOŘÁK
Květiny bílé po cestě
ve s p o l u p rá c i s M ě s t s k ý m ú řa d e m
a St át n í m h ra d e m a z á m ke m
J i n d ř i c h ů v H ra d e c
p o řá d á
× Rusalka
19:00
×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
Státní hrad a zámek
23. června 2013
×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
LETNÍ KONCERT
SLAVNÉ OPERNÍ ÁRIE A SBOROVÉ SCÉNY V RÁMCI
PŘIPOMENUTÍ JINDŘICHOHRADECKÉ OPERY
×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
soprán
tenor
baryton
sbory
VILÉM BLODEK
EVA KÝ VALOVÁ
PETR NEKORANEC
LUKÁŠ BAŘÁK
P S S M E TA N A / ŠTĚPÁN ŠTRUPL
D P S N O VA D O M U S/IVANA PÍSAŘOVÁ
(I. ZŠ JINDŘICHŮV HRADEC)
Svatojánské ohně rozžeme po horách
BEDŘICH SMETANA
P r o č b y c h o m s e n e t ě š i l i × Prodaná nevěsta
P o l k a × Prodaná nevěsta
D o b r á v ě c s e p o d a ř i l a × Prodaná nevěsta
× V studni
dirigent
GEORGIOS GALANIS
×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
GUISEPPE VERDI
Coro di schiavi ebrei
× N abucco
ANTONÍN DVOŘÁK
Serenáda
× Jakobín
w w w.jhso.cz
vstupenky na místě, cena 80 Kč
děti do 15 let zdarma
× DIRIGENT SÓLISTÉ A SBORY
× Georgios Galanis
*1987
J i ž o d ú t l é h o d ě t s t v í p ro j e vo va l ve l k ý z á j e m o h u d b u, p ro to s e t a ké p ozd ě j i
roz h o d l s t u d o vat h u d e b n í g y m n á z i u m , k te ré ú s p ě š n ě z a ko n č i l v ro c e 2 0 0 5 . S o u č a s n ě n av š tě vo va l Ko n ze r vato ř v Pat r a s u, kd e s e vě n ova l h ře n a h o u s l e a s t u d i u
h a r m o n i e. V 1 8 l e te c h b y l p ř i j at n a At h é n s ko u s t át n í u n i ve r z i t u a n a At h é n s ko u
ko n ze r vato ř. Pa r a l e l n ě s e vě n ova l o b o r u m u z i ko l o g i e, h ře n a h o u s l e a ko n t r a p u n k t u , o d va ro k y p ozd ě j i a b s o l vova l h r u n a h o u s l e s v y z n a m e n á n í m . M ez i j e h o
n e j vě t š í ú s p ě c hy h u d b y p ř i s t u d i í c h v At h é n á c h p at ř í h r a p r v n í c h h o u s l í v At h é n s ké m s y m f o n i c ké m o rc h e s t r u m l a d ýc h , d á l e s e s t a l ve d o u c í m d r u hýc h h o u s l í
v Ř e c ko - t u re c ké m o rc h e s t r u m l a d ýc h a t a ké by l h r á č e m p r v n í c h h o u s l í v Ko m o r n í m o rc h e s t r u At h é n s ké u n i ve r z i t y. J e h o p r v n í d i r i g ová n í At h é n s ké h o u n i ve r z i t n í h o o rc h e s t r u s e s e t k a l o s ve l m i p oz i t i v n í k r i t i ko u. V ro c e 2 0 1 0 , p o z a ko n č e n í u n i ve r z i t y, s e z ú č a s t n i l m i s t rov s k ýc h k u r z ů s e z a m ě ře n í m n a d i r i g ová n í o rc h e s t r u v B e r l í n ě u d i r i g e n t a
Fre d a B u t t ke w i t ze. N y n í G e o rg i o s G a l a n i s s t u d u j e A k a d e m i i m ú z i c k ýc h u m ě n í v P r a ze, o b o r d i r i g ová n í , p o d
ve d e n í m d o c. To m á š e Ko u t n í k a a o d b. a s. H y n k a Fa r k a č e.
× Eva Ký valová
*1984
Eva Ký va l o vá j e ny n í s t u d e n t ko u 1 . ro č n í k u A k a d e m i e m ú z i c k ýc h u m ě n í v P r a ze.
S o u č a s n ě d á l e s t u d u j e t a ké u Mg A . M a r t i ny M a c ko n a Ko n ze r vato ř i Pav l a J o s e f a Ve j va n o v s ké h o v K ro m ě ř í ž i . J e j í p ě ve c ké z a č át k y j s o u d atová ny d o ro k u 2 0 0 2 ,
kd y n a s to u p i l a n a Z U Š H u l í n d o t ř í d y Mg r. D a ny Z a p l e t a l ové. J e j í m h l a s ov ý m
o b o re m j e l y r i c k ý s o p r á n . Zú č a s t n i l a s e ř a d y s o u těž í , ze k te r ýc h z m í n í m e n a p ř.
v ro c e 2 0 0 9 K r a j s ké ko l o n á ro d n í s o u těže Z U Š , kd e z í s k a l a 1 . m í s to, d á l e, p ř i
re p re ze n t a c i Ko n ze r vato ře, P r a ž s k ý p ě ve c v ro c e 2 0 1 1 – 3 . c e n a a M ez i n á ro d n í
D u š ko va s o u tě ž v P r a ze v ro c e 2 0 1 2 i 2 0 1 3 – 2 . m í s to. Vě n u j e s e t a ké s b o rové m u
a ko m o r n í m u z p ě v u , ve k te ré m z í s k a l a s a n s á m b l y v ro c e 2 0 1 1 d vě 1 . m í s t a n a
M ez i n á ro d n í s o u tě ž i p ě ve c k ýc h a n s á m b l ů S to n av s k á B a r b o r k a , a to v k ate g o r i i
d u o a k va r te to v s u b k ate g o r i i s t ře d n í u m ě l e c ké š ko l y a v ro c e 2 0 1 2 d vě 1 . m í s t a
v k ate g o r i i d u o a k ate g o r i i vo k á l n ě - i n s t r u m e n t á l n í , kd e n av í c z í s k a l a c e n u Zd e ň k y D i vá ko vé z a p ě ve c k ý v ý ko n . A k t i v n ě s e z a p o j u j e d o p ře d s t ave n í k ro m ě ř í ž s ké
ko n ze r vato ře, kd e n a p ř í k l a d z t vá r n i l a ro l i b á j n é h o Pa r i d a v K r á s n é H e l e n ě J a q u e s e O f f e n b a c h a a ro l i Zu z a n k y v M oz a r tově Fi g a ro vě s vat b ě. J a ko s ó l i s t k a s p o l u p r a c u j e s m n o h a p ě ve c k ý m i s b o r y a o rc h e s t r y. V s o u č a s n é d o b ě ú č i n k u j e j a ko h o s t v M o r av s ké m d i va d l e O l o m o u c v k r á s n é m m u z i k á l u p l n é m z n á mýc h m e l o d i í N o c
n a K a r l š te j n ě. P ře d s t av u j e zd e p o s t av u El i š k y Po m o ř a n s ké.
× Lukáš Bařák
*1992
N a Z U Š v R ož n o vě p o d R a d h o š tě m s e u č i l 4 ro k y h r u n a k y t a r u u p a n í u č i te l k y
M i ro s l av y Pave l ko vé. N a z á k l a d ě a k t i v i t ve f o l k l o r n í m s o u b o r u S o l á n ě k s e v ro c e
2 0 0 7 p ř i h l á s i l n a J a n á č ko v u ko n ze r vato ř a Gy m n á z i u m v O s t r avě, kd e s t u d ova l
u p ro f. Zd e ň k a K r u l i ko v s ké h o. V ro c e 2 0 0 9 v y s to u p i l v r á m c i f e s t i va l u J a n á č k ů v m á j s i n s c e n a c í J a n á č ko v y ko n ze r vato ře v o p e ře Le s t a l á s k a o d J . H ayd n a ,
v ko m i c ké ro l i Vi l l o t a , re ž i e B o g d a n Ko ko te k . V té m že ro c e s e z ú č a s t n i l s o u těže
B o h u s l ava M a r t i n ů v P r a ze, 3 . m í s to, a s o u těže R u d o l f a Pe t r á k a v Ž i l i n ě, 1 . m í s to.
R o k 2 0 1 0 p ř i n e s l 3 . m í s to v c e l o s t át n í s o u těž i ko n ze r vato ř í v Pa rd u b i c í c h , n a s o u těž i B o h u s l ava M a r t i n ů v Pra ze z í s k a l 1 . m í s to, ce n u z a i nte r p re t a c i p í s n í B o h u s l ava
M a r t i n ů a t i t u l a b s o l u t n í h o v í těze. Ta ké s e z ú č a s t n i l f e s t i va l u Ž i ž kov s k ý p o d z i m .
V ro c e 2 0 1 0 ú s p ě š n ě v y ko n a l p ř i j í m a c í z ko u š k y n a A k a d e m i i m ú z i c k ýc h u m ě n í
v P r a ze, kd e s t u d u j e o p e r n í z p ě v u p ro f. I va n a Ku s n j e r a . Zd e s p o l u p r a c ova l n a m n o h a p ře d s t ave n í c h . J i ř í
A n to n í n B e n d a – R o m e o a J u l i e, J i ř í Pa u e r – M a n že l s ké Ko n t r a p u n k t y, Pe t r I l j i č Ča j kov s k i j – Ev že n O n ě g i n a j.
Če t n á j e j e h o s ó l o vá s p o l u p r á c e s že n s k ý m p ě ve c k ý m s b o re m B o h u s l ava M a r t i n ů a s k l a d ate l e m M i l a n e m
B á c h o r ke m .
× Petr Nekoranec
*1992
Z p ě v z a č a l s t u d ovat n a Z á k l a d n í u m ě l e c ké š ko l e v Po l n é u A r n o š t k y Ze m a n o vé. Už v té d o b ě p r av i d e l n ě v y s t u p ova l n a ko n c e r te c h p o ř á d a nýc h Z U Š Po l n á , u č i n kova l s Po l e n s k ý m b i g b a n d e m p o d ve d e n í m J i ř í h o Š í my a ú č a s t n i l s e
v Po l n é m n o hýc h h u d e b n í c h a kc í . V ro c e 2 0 1 1 a b s o l vova l S t ře d n í o d b o r n o u
š ko l u p e d a g o g i c ko u v Čá s l av i , v j e j i m ž s m í š e n é m s b o r u v y s t u p ova l č a s to i j a ko
s ó l i s t a , a z a č a l s t u d ovat n a Ko n ze r vato ř i Pa rd u b i c e o b o r k l a s i c k ý z p ě v u J a r m i l y C h a l o u p kové. V s o u č a s n é d o b ě z á rove ň i n te n z i v n ě s p o l u p r a c u j e s re n o m ova ný m i t a l s k ý m o p e r n í m te n o r i s to u a p e d a g o g e m A n to n i e m Ca r a n g e l e m .
V ro c e 2 0 1 2 by l Pe t r o c e n ě n n a c e l é ř a d ě s o u těž í , z I X . ro č n í k u Pě ve c ké s o u těže
v O l o m o u c i s i o d vez l t i t u l a b s o l u t n í h o v í těze a l a u re át a f e s t i va l u. V M e z i n á rd n í p ě ve c ké s o u těž i A n to n í n a D vo ř á k a v K a r l ov ýc h Va re c h z í s k a l 1 . c e n u v k ate g o r i i P í s e ň a 2 . c e n u v k ate g o r i i J u n i o r. V ro c e 2 0 1 2 s e v ro l i Va š k a p o d í l e l n a p rove d e n í S m e t a n ov y P ro d a n é n e vě s t y s e s o u b o re m D ě t s k á o p e r a P r a h a n a N ové s c é n ě p r a ž s ké h o N á ro d n í h o
d i va d l a p o d t a k tov ko u J a n a C h a l u p e c ké h o. Tu to ro l i rov n ěž z t vá r n i l n a Ko n ze r vato ř i Pa rd u b i c e p o d t a k tovko u To m á š e Ž í d k a . V I t á l i i z p í va l te n o rové s ó l o v M oz a r tově R e q u i e m s Co ro Fi l a r m o n i c o Ve n e to a O rc h e s t r a R e g i o n a l e Fi l a r m o n i a Ve n e t a (d i r i g e n t M a rc o Ti to t to ) a te n o rové s ó l o v M oz a r tově Ko r u n ova č n í m š i p o d
ve d e n í m Fr a n t i š k a Š te r b á k a . V ro c e 2 0 1 3 z t vá r n i l ro l i L i n d o r a v R o s s i n i h o I t a l c e v A l ž í r u n a s c é n ě Te at r a
n u ova d i To r i n o v I t á l i i .
× JHSO/Jindřichohradecký symfonický orchestr
J H S O by l z a l ože n v ro c e 1 9 9 8 . R o k 2 0 1 3 j e t a k j i ž 1 6 . ko n c e r t n í s ezó n o u. O rc h e s t r k a žd ý ro k p r av i d e l n ě u s k u te č ň u j e j a r n í , l e t n í , p o d z i m n í a a d ve n t n í ko n c e r t y v J i n d ř i c h ově H r a d c i . P ř í l ež i to s t n ě s e ko n a j í i d a l š í ko n c e r t y a a kc e v J i n d ř i c h ově H r a d c i , b l í z ké m o ko l í a l e i m i m o J i h o č e s k ý k r a j. J H S O v y s t u p u j e i v z a h r a n i č í .
V ro c e 2 0 1 1 o rc h e s t r p ř i v í t a l h u d e b n í k y z Ky p r u, s e k te r ý m i a b s o l vova l ko n c e r t y v J . H r a d c i , P í s k u a P r a ze.
Č l e ny o rc h e s t r u j s o u a m até r š t í h u d e b n í c i , a l e t a ké s t u d e n t i ko n ze r vato ř í a v y s o k ýc h u m ě l e c k ýc h š ko l. J H S O
p r av i d e l n ě s p o l u p r a c u j e s m í s t n í m i p ě ve c k ý m i s b o r y.
Ko n c e r t y v J i n d ř i c h ově H r a d c i j s o u p o ř á d á ny ve s p o l u p r á c i s M ě s te m J i n d ř i c h ů v H r a d e c, n e b o s e S t át n í m
h r a d e m a z á m ke m v J i n d ř i c h ově H r a d c i .
× PS Smetana
S m í š e ný p ě ve c k ý s b o r S m e t a n a m á m n o h a l e to u t r a d i c i . J e d n á s e o a m até r s ké u s k u p e n í , j e h ož č i n n o s t by l a
o b n ove n a v 7 0 . l e te c h m i n u l é h o s to l e t í . D l o u h á l é t a p r a c ova l s b o r p o d ve d e n í m s b o r m i s t r a p a n a E m i l a
S n í ž k a , v p r ů b ě h u 9 0 . l e t p o s t u p n ě p ře v z a l a ř í ze n í s b o r u p a n í Vě r a K a d i č ová . V s o u č a s n é d o b ě j e s b o r m i s t re m p a n Š tě p á n Š t r u p l. R e p e r to á rově n e n í s b o r v y h r a n ě ný a p ro g r a m ko n c e r t ů j e v žd y p e s t r ý. O d P S S m e t a n a s i m o h o u p o s l u c h a č i p o s l e c h n o u t d u c h ov n í h u d b u, l i d ové p í s n ě, s b o r y z o p e r, t z v. v y š š í p o p u l á r a j i n é.
V ro c e 2 0 1 1 a 2 0 1 2 s i s b o r, j a ko n á s t u p c e m u ž s ké h o s b o r u S m e t a n a , d ř í ve Če r n í n , a že n s ké h o s b o r u S l áv y
d c e r a , p ř i p o m n ě l 1 5 0 . v ý ro č í t r a d i c e s b o rové h o z p ě v u v J . H r a d c i
× DPS Nova Domus
Č i n n o s t d ě t s ké h o p ě ve c ké h o s b o r u N ova D o m u s p ř i Z Š Š t í t n é h o v J . H r a d c i by l a o b n ove n a p ř í c h o d e m p a n í
u č i te l k y I va ny P ř i by l ové – P í s a řové v ro c e 1 9 8 3 . V l e to š n í m ro c e s i te d y s b o r p ř i p o m í n á 3 0 . v ý ro č í z n ov u o b n ove n é č i n n o s t i . N a v s t u p d o h l av n í h o s b o r u N ova D o m u s s e d ě t i p ř i p r av u j í v t z v. p ř í p r av n é m s b o r u s n á z ve m
N ova d o m á č e k . S b o r p r av i d e l n ě s p o l u p r a c u j e s d ě t s k ý m i p ě ve c k ý m i s b o r y J i n d ř i c h o h r a d e c k a .
× D N E Š N Í P R O G R A M 2 3 . 6 . 2 0 1 3
× D N E Š N Í P R O G R A M 2 3 . 6 . 2 0 1 3
Le t n í m ko n c e r te m J H S O b yc h o m r á d i p ř i p o m n ě l i p at n á c t i l e to u t r a d i c i J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y z 6 0 . a 7 0 .
l e t m i n u l é h o s to l e t í . J e j í v ý j i m e č n o s t s p o č í va l a v to m , že H r a d e č á c i z v l á d l i z v l a s t n í c h ř a d o b s a d i t o rc h e s t r, s b o r i m e n š í ro l e. Po u ze n a h l av n í ro l e s i z va l i p o s i l y z N á ro d n í h o d i va d l a v P r a ze. M ez i ú č i n k u j í c í m i s e
o b j e v i l a t a k z v u č n á j m é n a j a ko n a p ř. M a r i e Po d va l ová , M i l a d a Š u b r tová , K a re l B e r m a n , Ed u a rd H a ke n , č i
B e n o B l a c h u t. M u z i k a n t s k y s e b u d e j e d n at o o b s a ze n í v p o d o b n é m d u c h u j a ko kd y s i – J i n d ř i c h o h r a d e c k ý
s y m f o n i c k ý o rc h e s t r, s b o r y – D P S N ova D o m u s, P S S m e t a n a a s ó l i s té - s t u d e n t i H AM U v P r a ze. Ta k tov k y s e
te n to k r át u j m e m l a d ý ře c k ý d i r i g e n t G e o r g i o s G a l a n i s .
Ze t ř í o p e r Wo l f g a n g a A m a d e a M oza r t a n a ko n c e r t u z a z n í n ě ko l i k s ó l ov ýc h á r i í . D o n G i ova n n i , ( p l ný m n á z ve m Po t re s t a ný p ro s to p á š n í k a n e b D o n G i ova n n i ) , j e d r a m at i c k á o p e r a , j e j í m ž n á m ě te m j e ž i vo t a s m r t
s v ů d n í k a , z n á m é h o t a ké j a ko D o n J u a n . D ě j ko m i c ké o p e r y Fi g a rova s va t b a s e o d e h r ává n a ve n kov s ké m
š l e c h t i c ké m s í d l e ve Š p a n ě l s k u. Fi g a ro a Zu z a n a p l á n u j í s vat b u, a l e Zu z a n a s e l í b í i h r a b ě t i A l m av i vov i . Vš e
s e n a ko n e c v y s vě t l u j e, h r a b ě p ř i s t i že ný h r a b ě n ko u p ř i p o k u s u o n e vě r u j e d o n u c e n d át s vo l e n í k s vat b ě s e
Zu z a ny a Fi g a r a . D ě j d a l š í ko m i c ké o p e r y Ú n o s z e s e ra i l u s e o d e h r ává v Tu re c k u. Ko n s t a n c e a j e j í ko m o r n á
B l o n d a j s o u p ř i v y j í žď c e n a l o d i u n e s e ny p i r át y a p ro d á ny d o Tu re c k a , kd e s e d o Ko n s t a n c e z a m i l u j e z á m ož ný S e l i m p a š a a d o B l o n d y j e h o d ozo rc e O s m i n . Pe d r i l l o v y p át r á , kd e j s o u o b ě d í v k y a d o s t ává s e d o p a l á c e ( n e c h ává s e n a j m o u t j a ko s p r ávc e p a š ov ýc h z a h r a d ) . Z á rove ň p o s í l á v z k a z s vé m u p á n ov i – B e l m o n te m u.
S p o l e č n ě v š i c h n i č t y ř i p l á n u j í ú tě k , j s o u c hyc e n i , a l e p a š a S e l i m j e n a ko n e c n e c h ává o d p l o u t.
D ě j o p e r y B e d ř i c h a S m e t a ny P ro d a n á n e vě s t a n á s z ave d e n a č e s k ý ve n kov, kd e ž i j í J e n í k a M a ře n k a , d va
m l a d í l i d é, k te ř í s e m a j í r á d i . M a ře n k a s e v š a k m á p rovd at z a s y n a b o h até h o s e d l á k a M í c hy. I p ře s v š e c h ny p ro b l é my s e n a ko n e c M a ře n k a m ů že p rovd at z a s vé h o m i l é h o. O p e r a p ro š l a ú p r ava m i , c e l ke m v z n i k l y
č t y ř i ve r ze.
R u s a l ka j e n á ze v ro m a n t i c ké p o h á d kové o p e r y A n to n í n a D vo řá ka . N e j z n á m ě j š í á r i e z té to o p e r y j e z p ě v
R u s a l k y M ě s í č k u n a n e b i h l u b o ké m , n e j z n á m ě j š í m s b o re m p a k Kvě t i ny b í l é p o c e s tě. A u to re m l i b re t a j e
J . Kva p i l, te n u ž p ř i p s a n í d o u f a l, že l i b re to by m o h l z h u d e b n i t D vo ř á k , a l e n e t ro u f a l s i h o s á m o s l ov i t. P ř i n e s l j e u k á z at O. N e d b a l o v i , te n h o v š a k o d m í t l s t í m , že p r ávě p r a c u j e n a n ě č e m j i n é m . Kva p i l j e š tě ko n t a ktova l J . B. Fo e r s te r a , K . Ko va řov i c e a J . S u k a , ov š e m s e s te j ný m v ý s l e d ke m . D vo ř á k s e v š a k z rov n a p o o h l í že l
p o n o vé m l i b re t u , c ož s e Kva p i l d oz vě d ě l z i n ze r át u, k te r ý n e c h a l o o t i s k n o u t N á ro d n í d i va d l o.
D ě j d r a m at i c ké o p e r y G i u s e p p e Ve rd i h o N a b u c c o j e o d voze n z b i b l i c ké h o p ř í b ě h u o z a j e t í Ž i d ů – o d e h r ává
s e v B a b y l ó n u a v J e r u z a l é m ě z h r u b a v 6 . s to l e t í p ře d n a š í m l e to p o č te m . N á ze v o p e r y v z n i k l z k r á c e n í m j m é n a b i b l i c ké p o s t av y – k r á l e N e b u k a d n e s a r a I I . V l i b re t u Ve rd i h o n e j p r ve z a u j a l z a č áte k ž a l m u 1 3 6 „Va , p e n s i e ro, s u l l ’a l i d o r ate “ ( Le ť, my š l e n ko, n a z l at ýc h k ř í d l e c h … ) a i n s p i rova l h o ke ko m p oz i c i s b o r u, j e n ž s e s t a l
o s vo b oze n e c ko u p í s n í z p í va n o u p o c e l é I t á l i i .
V s t u d n i j e j e d i n o u d o ko n č e n o u o p e ro u s k l a d ate l e Vi l é m a B l o d ka , v z n i k l a n a l i b re to K a r l a S a b i ny, k te ré
v yc h á z í z p ř í b ě h u o č a ro v n é s t u d n i . D ě j j e z a l ože n n a p ově ře o s t u d n i , ve k te ré m á L i d u n k a n a r a d u vě d my
Ve r u ny o s vato j á n s ké n o c i s p at ř i t o b r a z s vé h o b u d o u c í h o že n i c h a . O b a L i d u n č i n i n á p a d n í c i p ro to v y l ezo u n a
s t ro m n a d s t u d n o u , a b y d í v k a ve vo d ě s p at ř i l a j e j i c h t vá ř. Vd ove c J a n e k v š a k d o vo d y s p a d n e a š tě s t í L i d u n k y a Vo j tě c h a j i ž n i c n e s to j í v c e s tě.
Le t n í m ko n c e r te m J H S O byc h o m r á d i p ř i p o m n ě l i p at n á c t i l e to u t r a d i c i J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y z 6 0 . a 7 0 .
l e t m i n u l é h o s to l e t í . J e j í v ý j i m e č n o s t s p o č í va l a v to m , že H r a d e č á c i z v l á d l i z v l a s t n í c h ř a d o b s a d i t o rc h e s t r, s b o r i m e n š í ro l e. Po u ze n a h l av n í ro l e s i z va l i p o s i l y z N á ro d n í h o d i va d l a v P r a ze. M ez i ú č i n k u j í c í m i s e
o b j e v i l a t a k z v u č n á j m é n a j a ko n a p ř. M a r i e Po d va l ová , M i l a d a Š u b r tová , K a re l B e r m a n , Ed u a rd H a ke n , č i
B e n o B l a c h u t. M u z i k a n t s k y s e b u d e j e d n at o o b s a ze n í v p o d o b n é m d u c h u j a ko kd y s i – J i n d ř i c h o h r a d e c k ý
s y m f o n i c k ý o rc h e s t r, s b o r y – D P S N ova D o m u s, P S S m e t a n a a s ó l i s té - s t u d e n t i H AM U v P r a ze. Ta k tov k y s e
te n to k r át u j m e m l a d ý ře c k ý d i r i g e n t G e o r g i o s G a l a n i s .
Ze t ř í o p e r Wo l fg a n g a A m a d e a M oza r t a n a ko n c e r t u z a z n í n ě ko l i k s ó l ov ýc h á r i í . D o n G i ova n n i , ( p l ný m n á z ve m Po t re s t a ný p ro s to p á š n í k a n e b D o n G i ova n n i ) , j e d r a m at i c k á o p e r a , j e j í m ž n á m ě te m j e ž i vo t a s m r t
s v ů d n í k a , z n á m é h o t a ké j a ko D o n J u a n . D ě j ko m i c ké o p e r y Fi g a rova s va t b a s e o d e h r ává n a ve n kov s ké m
š l e c h t i c ké m s í d l e ve Š p a n ě l s k u. Fi g a ro a Zu z a n a p l á n u j í s vat b u, a l e Zu z a n a s e l í b í i h r a b ě t i A l m av i vov i . Vš e
s e n a ko n e c v y s vě t l u j e, h r a b ě p ř i s t i že ný h r a b ě n ko u p ř i p o k u s u o n e vě r u j e d o n u c e n d át s vo l e n í k s vat b ě s e
Zu z a ny a Fi g a r a . D ě j d a l š í ko m i c ké o p e r y Ú n o s z e s e ra i l u s e o d e h r ává v Tu re c k u. Ko n s t a n c e a j e j í ko m o r n á
B l o n d a j s o u p ř i v y j í žď c e n a l o d i u n e s e ny p i r át y a p ro d á ny d o Tu re c k a , kd e s e d o Ko n s t a n c e z a m i l u j e z á m ož ný S e l i m p a š a a d o B l o n d y j e h o d ozo rc e O s m i n . Pe d r i l l o v y p át r á , kd e j s o u o b ě d í v k y a d o s t ává s e d o p a l á c e ( n e c h ává s e n a j m o u t j a ko s p r ávc e p a š ov ýc h z a h r a d ) . Z á rove ň p o s í l á v z k a z s vé m u p á n ov i – B e l m o n te m u.
S p o l e č n ě v š i c h n i č t y ř i p l á n u j í ú tě k , j s o u c hyc e n i , a l e p a š a S e l i m j e n a ko n e c n e c h ává o d p l o u t.
D ě j o p e r y B e d ř i c h a S m e t a ny P ro d a n á n e vě s t a n á s z ave d e n a č e s k ý ve n kov, kd e ž i j í J e n í k a M a ře n k a , d va
m l a d í l i d é, k te ř í s e m a j í r á d i . M a ře n k a s e v š a k m á p rovd at z a s y n a b o h até h o s e d l á k a M í c hy. I p ře s v š e c h ny p ro b l é my s e n a ko n e c M a ře n k a m ů že p rovd at z a s vé h o m i l é h o. O p e r a p ro š l a ú p r ava m i , c e l ke m v z n i k l y
č t y ř i ve r ze.
R u s a l ka j e n á ze v ro m a n t i c ké p o h á d kové o p e r y A n to n í n a D vo řá ka . N e j z n á m ě j š í á r i e z té to o p e r y j e z p ě v
R u s a l k y M ě s í č k u n a n e b i h l u b o ké m , n e j z n á m ě j š í m s b o re m p a k Kvě t i ny b í l é p o c e s tě. A u to re m l i b re t a j e
J . Kva p i l, te n u ž p ř i p s a n í d o u f a l, že l i b re to by m o h l z h u d e b n i t D vo ř á k , a l e n e t ro u f a l s i h o s á m o s l ov i t. P ř i n e s l j e u k á z at O. N e d b a l ov i , te n h o v š a k o d m í t l s t í m , že p r ávě p r a c u j e n a n ě č e m j i n é m . Kva p i l j e š tě ko n t a ktova l J . B. Fo e r s te r a , K . Kova řov i c e a J . S u k a , ov š e m s e s te j ný m v ý s l e d ke m . D vo ř á k s e v š a k z rov n a p o o h l í že l
p o n ové m l i b re t u, c ož s e Kva p i l d oz vě d ě l z i n ze r át u, k te r ý n e c h a l o o t i s k n o u t N á ro d n í d i va d l o.
D ě j d r a m at i c ké o p e r y G i u s e p p e Ve rd i h o N a b u c c o j e o d voze n z b i b l i c ké h o p ř í b ě h u o z a j e t í Ž i d ů – o d e h r ává
s e v B a by l ó n u a v J e r u z a l é m ě z h r u b a v 6 . s to l e t í p ře d n a š í m l e to p o č te m . N á ze v o p e r y v z n i k l z k r á c e n í m j m é n a b i b l i c ké p o s t av y – k r á l e N e b u k a d n e s a r a I I . V l i b re t u Ve rd i h o n e j p r ve z a u j a l z a č áte k ž a l m u 1 3 6 „Va , p e n s i e ro, s u l l ’a l i d o r ate “ ( Le ť, my š l e n ko, n a z l at ýc h k ř í d l e c h … ) a i n s p i rova l h o ke ko m p oz i c i s b o r u, j e n ž s e s t a l
o s vo b oze n e c ko u p í s n í z p í va n o u p o c e l é I t á l i i .
V s t u d n i j e j e d i n o u d o ko n č e n o u o p e ro u s k l a d ate l e Vi l é m a B l o d ka , v z n i k l a n a l i b re to K a r l a S a b i ny, k te ré
v yc h á z í z p ř í b ě h u o č a rov n é s t u d n i . D ě j j e z a l ože n n a p ově ře o s t u d n i , ve k te ré m á L i d u n k a n a r a d u vě d my
Ve r u ny o s vato j á n s ké n o c i s p at ř i t o b r a z s vé h o b u d o u c í h o že n i c h a . O b a L i d u n č i n i n á p a d n í c i p ro to v y l ezo u n a
s t ro m n a d s t u d n o u, a by d í v k a ve vo d ě s p at ř i l a j e j i c h t vá ř. Vd ove c J a n e k v š a k d o vo d y s p a d n e a š tě s t í L i d u n k y a Vo j tě c h a j i ž n i c n e s to j í v c e s tě.
× JINDŘICHOHRADECKÁ OPERA
× JINDŘICHOHRADECKÁ OPERA
N a l e to š n í ro k s e c hy s t a j í o s l av y, o d ro k u 1 2 9 3 j e J i n d ř i c h ů v H r a d e c z m i ň ová n j a ko m ě s to, a my s l í m , že j e d o b ré s i p ř i té to p ř í l e ž i to s t i p ř i p o m e n o u t i zd e j š í d l o u h o l e té k u l t u r n í t r a d i c e.
Vý j i m e čný m po č i n e m v h u d e b n í c h d ě j in á c h n a š eh o krá s n é ho m ěs t a byl a J i n d ři c h o hra d ec k á o p e ra. J ej í ú st ře dn í os o b n os t í a d o bro u d u š í
s e s t a l d i r i g e n t M i l o š Pa u l. Z a 1 5 l e t č i n n o s t i s e p o d a ř i l o u vé s t p ře s s to p ře d s t ave n í č e s k ýc h i s vě tov ýc h o p e r n í c h d ě l. N a s t u d ova l y s e
t a kové t i t u l y j a ko : Ca r m e n , L a ze b n í k s e v i l l s k ý, Tr av i at a , R u s a l k a , J a ko b í n , R i g o l e t to, P ro d a n á n e vě s t a , L i b u š e, H u b i č k a , D a l i b o r,
Š á r k a , M a d a m e B u t te r f l y, V s t u d n i , Fa u s t a M a r ké t a , H a l k a , Fi d e l i o.
J e d i n e č n o s t í J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y a l e by l o, že j i v y t vá ře l i m í s t n í o b č a n é (o rc h e s t r, s b o r, m a l é ro l e, b a l e t ) . Po u ze n a h l av n í
ro l e by l i z vá n i p ě vc i z N á ro d n í h o d i va d l a a p ř i j í žd ě l i u m ě l c i o p r avd u z v u č nýc h j m e n , n a p ř. M a r i e Po d va l ová , M á r i a Ta u b e rová , M i l a d a Š u b r tová , Ed u a rd H a ke n , B e n o B l a c h u t, I vo Ž í d e k a K a re l B e r m a n .
N a l e to š n í ro k s e c hy s t a j í o s l av y, o d ro k u 1 2 9 3 j e J i n d ř i c h ů v H r a d e c z m i ň ová n j a ko m ě s to, a my s l í m , že j e d o b ré s i p ř i té to p ř í l e ž i to s t i p ř i p o m e n o u t i zd e j š í d l o u h o l e té k u l t u r n í t r a d i c e.
Vý ji m e čný m po č i n em v hu d e bn í c h d ě j in á c h n a š eh o krá s n é ho m ěs t a byl a J i n d ři c h o hra d ec k á o p e ra. J ej í ú st ře dn í o so b n os t í a d o bro u d u š í
s e s t a l d i r i g e n t M i l o š Pa u l. Z a 1 5 l e t č i n n o s t i s e p o d a ř i l o u vé s t p ře s s to p ře d s t ave n í č e s k ýc h i s vě tov ýc h o p e r n í c h d ě l. N a s t u d ova l y s e
t a kové t i t u l y j a ko : Ca r m e n , L a ze b n í k s e v i l l s k ý, Tr av i at a , R u s a l k a , J a ko b í n , R i g o l e t to, P ro d a n á n e vě s t a , L i b u š e, H u b i č k a , D a l i b o r,
Š á r k a , M a d a m e B u t te r f l y, V s t u d n i , Fa u s t a M a r ké t a , H a l k a , Fi d e l i o.
J e d i n e č n o s t í J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y a l e by l o, že j i v y t vá ře l i m í s t n í o b č a n é (o rc h e s t r, s b o r, m a l é ro l e, b a l e t ) . Po u ze n a h l av n í
ro l e by l i z vá n i p ě vc i z N á ro d n í h o d i va d l a a p ř i j í žd ě l i u m ě l c i o p r avd u z v u č nýc h j m e n , n a p ř. M a r i e Po d va l ová , M á r i a Ta u b e rová , M i l a d a Š u b r tová , Ed u a rd H a ke n , B e n o B l a c h u t, I vo Ž í d e k a K a re l B e r m a n .
Po s l e d n ě j m e n o va ný, j i n d ř i c h o h r a d e c k ý ro d á k K . B e r m a n , z av z p o m í n a l n a s vé ú č i n ková n í v J . H r a d c i . „ J i ž j e to h o d n ě d l o u h o, c o j s e m n a h r a d e c k ýc h p r k n e c h z a č í n a l ve z n a m e n i tě u d ě l a nýc h o c h o t n i c k ýc h p ře d s t ave n í c h . Tr a d i c e tě c h to o p e r n í c h ve č e r ů by l a t a k s i l n á , že s e s t a l a t r a d i c í n ovo u – t r a d i c í p ře d s t ave n í o p e r n í c h . J e j e n m á l o m ě s t n a ze m ě ko u l i , kd e by s e n a š l i
n a d š e n c i j a ko v H r a d c i , a b y s t u d o va l i p r av i d e l n ě n ová a n ová o p e r n í p ře d s t ave n í j i ž d e s e t l e t b ez p ře r u š e n í . Vy, k te ř í p r a k t i c k y
p ře d s t ave n í s n a d š e n í m u s k u te č ň u j e te, n e p o l e v te, a v y, o tc ové m ě s t a , f u n kc i o n á ř i o rg a n i z a c í a ve d o u c í k u l t u r y, n ez a p o m í n e j te,
že H r a d e c n e m á j e n z á m e k , m u ze u m a p a m át k y m i n u l a , a l e – a to h l av n ě – že m ě s to B a l b í n ovo, J a b l o n s ké h o, S m e t a n ovo,
N o vá kovo, m ě s to va š e i n á s, k te ř í v my s l i va š í m ž i vo te m s t á l e ž i j e m e, m u s í ž í t n e s m í r ný m ž i vo te m k u l t u r n í m ny n í – k u l t u ro u
s o u č a s n o s t i .“
M y s l í m , že k té to s t á l e ž i vé a p e l a c i n a p o d p o r u k u l t u r y n e n í c o d o d at. S te j n ě t a k n e l ze n a p s at f u n d ova n ě j š í p o j e d n á n í o h i s to r i i
J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y, n e ž n a p s a l P h D r. J a n M u k , h i s to r i k , g y m n a z i á l n í p ro f e s o r a ře d i te l m u ze a . N e b u d u s e o to te d y a n i p o ko u š e t a n a b í z í m k p ře č te n í p o j e d n á n í o p r v n í m u ve d e n í We b e rova Ča ro s t ře l c e v ro c e 1 8 5 5 a z k r á c e n é v y p r ávě n í o h u d e b n í h i s to r i i n a š e h o m ě s t a . Ce l ý č l á n e k j e m ož n é s i p ře č í s t v p u b l i k a c i 1 0 l e t J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y.
Č a r o s t ř e l e c – p r v n í č e s ké o p e r n í p ř e d s t ave n í v J i n d ř i c h ově H r a d c i ( 1 8 5 5 )
N á ro d n í o b roze n í v J i n d ř i c h o vě H r a d c i j e n e roz l u č n ě s p o j e n o s e j m é n e m l é k a ře – l i d u m i l a D r. J o s e f a P ro c h á z k y. N a s t u d i í c h
v P r a ze s e P ro c h á z k a s e z n á m i l s J . K . Ty l e m , n avá z a l s n í m p ř áte l s t v í n a c e l ý ž i vo t a kd y ž s e p a k u s a d i l j a ko l é k a ř ve s vé m ro d i š t i ,
z a l ož i l zd e o c h o t n i c k ý s p o l e k . J e h o č l e ny by l i u vě d o m ě l í h r a d e č t í ře m e s l n í c i , n ě ko l i k s t u d e n t ů a p ro f e s o r ů i n i ž š í c h ú ře d n í k ů. N e b o j í c e s e o b t í ž í , k te ré m e t te r n i c h o v s k ý rež i m d ove d l k l á s t k a žd é p o k ro kové a n á ro d n í s n a ze, p u s t i l i s e d o p r á c e a ro k u 1 8 4 1 v i d ě l
H r a d e c j e j i c h p r v n í v y s to u p e n í – Š tě p á n kov u h r u „ Če c h a N ě m e c “. Kd y ž ro k u 1 8 5 1 z av í t a l d o H r a d c e, j a ko d o s vé p r v n í ve n kov s ké
š t a c e, Ty l s e s p o l e č n o s t í Ku l a s o vo u , by l te n to z á j ezd p ro h r a d e c ké o c h o t n í k y o p r avd ovo u š ko l o u.
B r z y n a to – 1 9 . b ře z n a 1 8 5 5 – s p at ř i l H r a d e c p r v n í č e s k y p rove d e n o u o p e r u – We b e rova Ča ro s t ře l c e. P l a k át, k te r ý s e z a c h o va l v m u s e u, u vá d í Ča ro s t ře l c e p o d n á z ve m „ S t ře l e c Ko u ze l n í k “. P re m i é r a m ě l a p l ný ú s p ě c h , j a k p o t v r z u j e i k r i t i k a v te h d e j š í m
h r a d e c ké m č a s o p i s e N e u h a u s e r Wo c h e n p o s t. J i ž 2 6 . b řez n a m ě l Ča ro s t ře l e c re p r i s u. H l av n í p o d í l n a ú s p ě c h u m ě l D r. P ro c h á z k a ,
k te r ý m ě l rež i i h r y. Z h e re c k ýc h v ý ko n ů s l av i l a p l n é t r i u m f y p í . B a u m r u ková . O n a s t u d ová n í z p ě v u m ě l n e j vě t š í z á s l u h u u č i te l
C h a b r, v j e h ož b y tě z ko u š e l i j a k s ó l i s té, t a k i s b o r y.
Ús p ě c h p r v n í č e s k y h r a n é o p e r y n a h r a d e c ké s c é n ě by l a s i j e d n í m z p o s l e d n í c h k r á s nýc h ve č e r ů P ro c h á z kov ýc h . J e š tě v l e d n u 1 8 5 6
z n o v u h r á l v H r a d c i Ty l, o d j í žd ě l v š a k o d t u d s e z l o m e ný m zd r av í m . 1 8 . č e r v n a 1 8 5 6 ze m ře l D r. P ro c h á z k a n a z á p a l p l i c z n a c h l a ze n í , k te ré z í s k a l p ř i n áv š tě vě ve n ko v s ké h o n e m o c n é h o. 1 1 . č e r ve n c e o d e š e l z a n í m i j e h o p ř í te l J o s e f K a j e t á n Ty l.
d y ž p o 1 0 8 l e te c h l e to s u vá d í J i n d ř i c h o h r a d e c k á o p e r a z n ov u We b e rova Ča ro s t ře l c e, j e j e h o p rove d e n í i k r á s n o u p i e t n í v z p o m í n ko u p a m át k y h r a d e c ké h o b u d i te l e D r. P ro c h á z k y a j e h o s p o l u p r a c ov n í k ů. D r. J a n M u k
Z d áv n é i b l í z ké h u d e b n í h i s t o r i e J i n d ř i c h ova H r a d c e
R o k u 1 8 6 1 by l v H r a d c i z a l ože n z p ě vá c k ý s p o l e k , k te r ý s i c e z p r v u by l n u c e n d o p ro g r a m u z a ř a zovat t a ké n ě m e c ké p í s n ě, a l e j i ž
v ro c e 1 8 6 3 z a m ě n i l i s vé d vo j j a z yč n é s t a n ov y z a č e s ké. J e h o p ře d s e d a p ro f e s o r J a n Kvě to s l av K l u m p a r a j e h o d i r i g e n t ře d i te l
k ů r u Va c e k by l i j i s tě z á r u ko u č e s ko s t i s p o l k u o d p r v n í c h c hv i l j e h o v z n i k u. R o k u 1 8 6 7 p ř i by l ke z p ě vá c ké m u s p o l k u H u d e b n í s p o l e k , p ozd ě j i p ře j m e n o va ný n a H u d e b n í j e d n o t u, v j e h ož č e l e s t á l i t a ké p ro f. K l u m p a r a ře d i te l k ů r u Va c e k , a ro k u 1 8 7 2 by l d o p l n ě n
h u d e b n í t ro j l í s te k d á m s k ý m z p ě vá c k ý m s p o l ke m S l áv y d c e ro u. Vš e c h ny t ř i s p o l k y s p o l u p r a c ova l y p o c e l á d e s e t i l e t í p ř i r ů z nýc h
p ř í l ež i to s te c h . R o k u 1 8 7 2 o s l av i l z p ě vá c k ý s p o l e k p r vé d e s e t i l e t í s vé h o t r vá n í t a k o k á z a l o u s l av n o s t í , že H r a d e c p o d o b n é č e s ké
m a n i f e s t a c e n e z a ž i l a z av í t a l - l i k n í p o p r vé a n a p o s l e d o d s vé h o o d c h o d u z H r a d c e i B e d ř i c h S m e t a n a , a by zd e v y s l e c h l s vo u R o l n i c ko u, by l a to j i s tě i p o s t r á n c e u m ě l e c ké v h u d e b n í m ž i vo tě H r a d c e u d á l o s t m i m o ř á d n á .
V ro c e 1 8 8 7 p ro ve d l i h r a d e č t í z p ě vá c i a h u d e b n í c i B l o d kov u o p e r u V s t u d n i a p o m n o h a l e te c h 1 6 . a 1 7 . k vě t n a 1 9 2 5 S m e t a n ov u
H u b i č k u a z o p e re t s e n a j e j i c h re p e r to á r u o b j e v i l a Lo u t k a , M a m s e l l e N i to u c h e, D í tě c i r k u.
Kd y ž p o o s vo b oze n í d o š l o k re o rg a n i z a c i n a š e h o s p o l kové h o ž i vo t a , v y s to u p i l n a p o s l e d s o u b o r S m e t a n a , S l áv y d c e r a a H u d e b n í j e d n o t a s p o l e č ný m p o d n i ke m , k te r ý v š a k by l j i ž v l a s t n ě p o č át ke m n ové c e s t y a n ové p l o d n é s p o l u p r á c e. D n e 2 2 . č e r v n a 1 9 5 0
p ro ve d l y s o u b o r y a o rc h e s t r y tě c h to t ř í s p o l k ů p o d t a k tov ko u m l a d é h o d i r i g e n t a M i l o š e Pa u l a v d i va d l e n a S t ře l n i c i B i ze tov u
o p e r u Ca r m e n a j e š tě v p ro s i n c i n á s l e d ova l L a ze b n í k s e v i l l s k ý. R . 1 9 5 1 – p o p r vé p ř i S m e t a n ov u D a l i b o r u – p ře d s t av i l s e s o u b o r
ve ře j n o s t i j i ž p o d n o v ý m j m é n e m J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y. D a l i b o r by l t a ké p r vo u o p e ro u, k te r á by l a p rove d e n a n a j e v i š t i n a
3 . z á m e c ké m n á d vo ř í s t a ko v ý m ú s p ě c h e m , že j e n a te n to ko u z l e ný ve č e r v re n e s a n č n í m p ro s t ře d í h r a d e c ké h o z á m k u v z p o m í n á n o z n ov u a z n o v u . J i ž te h d y b y l o j a s n o, že s e zd e p o d a ř i l o n ě c o, c o by by l o h ř í c h e m n e c h at z a p a d n o u t o p ě t v z a p o m e n u t í .
Po ú s p ě š í c h v H r a d c i , k a m s e v žd y s j í žd ě j í n a l e t n í p ře d s t ave n í s tov k y m i l ov n í k ů h u d by i z d a l e ké h o o ko l í , J i n d ř i c h o h r a d e c k á o p e r a
z a j í žd í j i ž s B i ze to vo u Ca r m e n d o Če s k ýc h B u d ě j ov i c a t a ké s o s t at n í m i o p e r a m i h o s t u j e v P í s k u, Tá b o ře, Pe l h ř i m ově a D a č i c í c h ,
j a kož i v p o d k r ko n o š s ké J i l e m n i c i . D r. J a n M u k ( z k r á c e ný č l á n e k z p u b l i k a c e 1 0 l e t J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y 1 9 5 0 – 1 9 6 0 , K r a j s ké n a k l a d ate l s t v í v Č . B u d ě j ov i c í c h
p ro Z ávo d n í v ý b o r N á ro d n í h o p o d n i k u J i h o l e n v J . H r a d c i ; 1 9 6 0 )
Po s l e d n ě j m e n ova ný, j i n d ř i c h o h r a d e c k ý ro d á k K . B e r m a n , z av z p o m í n a l n a s vé ú č i n ková n í v J . H r a d c i . „ J i ž j e to h o d n ě d l o u h o, c o j s e m n a h r a d e c k ýc h p r k n e c h z a č í n a l ve z n a m e n i tě u d ě l a nýc h o c h o t n i c k ýc h p ře d s t ave n í c h . Tr a d i c e tě c h to o p e r n í c h ve č e r ů by l a t a k s i l n á , že s e s t a l a t r a d i c í n ovo u – t r a d i c í p ře d s t ave n í o p e r n í c h . J e j e n m á l o m ě s t n a ze m ě ko u l i , kd e by s e n a š l i
n a d š e n c i j a ko v H r a d c i , a by s t u d ova l i p r av i d e l n ě n ová a n ová o p e r n í p ře d s t ave n í j i ž d e s e t l e t b ez p ře r u š e n í . Vy, k te ř í p r a k t i c k y
p ře d s t ave n í s n a d š e n í m u s k u te č ň u j e te, n e p o l e v te, a v y, o tc ové m ě s t a , f u n kc i o n á ř i o rg a n i z a c í a ve d o u c í k u l t u r y, n ez a p o m í n e j te,
že H r a d e c n e m á j e n z á m e k , m u ze u m a p a m át k y m i n u l a , a l e – a to h l av n ě – že m ě s to B a l b í n ovo, J a b l o n s ké h o, S m e t a n ovo,
N ová kovo, m ě s to va š e i n á s, k te ř í v my s l i va š í m ž i vo te m s t á l e ž i j e m e, m u s í ž í t n e s m í r ný m ž i vo te m k u l t u r n í m ny n í – k u l t u ro u
s o u č a s n o s t i .“
M y s l í m , že k té to s t á l e ž i vé a p e l a c i n a p o d p o r u k u l t u r y n e n í c o d o d at. S te j n ě t a k n e l ze n a p s at f u n d ova n ě j š í p o j e d n á n í o h i s to r i i
J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y, n ež n a p s a l P h D r. J a n M u k , h i s to r i k , g y m n a z i á l n í p ro f e s o r a ře d i te l m u ze a . N e b u d u s e o to te d y a n i p o ko u š e t a n a b í z í m k p ře č te n í p o j e d n á n í o p r v n í m u ve d e n í We b e rova Ča ro s t ře l c e v ro c e 1 8 5 5 a z k r á c e n é v y p r ávě n í o h u d e b n í h i s to r i i n a š e h o m ě s t a . Ce l ý č l á n e k j e m ož n é s i p ře č í s t v p u b l i k a c i 1 0 l e t J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y.
Č a r o s t ř e l e c – p r v n í č e s ké o p e r n í p ř e d s t ave n í v J i n d ř i c h ově H r a d c i ( 1 8 5 5 )
N á ro d n í o b roze n í v J i n d ř i c h ově H r a d c i j e n e roz l u č n ě s p o j e n o s e j m é n e m l é k a ře – l i d u m i l a D r. J o s e f a P ro c h á z k y. N a s t u d i í c h
v P r a ze s e P ro c h á z k a s ez n á m i l s J . K . Ty l e m , n avá z a l s n í m p ř áte l s t v í n a c e l ý ž i vo t a kd y ž s e p a k u s a d i l j a ko l é k a ř ve s vé m ro d i š t i ,
z a l ož i l zd e o c h o t n i c k ý s p o l e k . J e h o č l e ny by l i u vě d o m ě l í h r a d e č t í ře m e s l n í c i , n ě ko l i k s t u d e n t ů a p ro f e s o r ů i n i ž š í c h ú ře d n í k ů. N e b o j í c e s e o b t í ž í , k te ré m e t te r n i c h ov s k ý rež i m d ove d l k l á s t k a žd é p o k ro kové a n á ro d n í s n a ze, p u s t i l i s e d o p r á c e a ro k u 1 8 4 1 v i d ě l
H r a d e c j e j i c h p r v n í v y s to u p e n í – Š tě p á n kov u h r u „ Če c h a N ě m e c “. Kd y ž ro k u 1 8 5 1 z av í t a l d o H r a d c e, j a ko d o s vé p r v n í ve n kov s ké
š t a c e, Ty l s e s p o l e č n o s t í Ku l a s ovo u, by l te n to z á j ezd p ro h r a d e c ké o c h o t n í k y o p r avd ovo u š ko l o u.
B r z y n a to – 1 9 . b řez n a 1 8 5 5 – s p at ř i l H r a d e c p r v n í č e s k y p rove d e n o u o p e r u – We b e rova Ča ro s t ře l c e. P l a k át, k te r ý s e z a c h o va l v m u s e u, u vá d í Ča ro s t ře l c e p o d n á z ve m „ S t ře l e c Ko u ze l n í k “. P re m i é r a m ě l a p l ný ú s p ě c h , j a k p o t v r z u j e i k r i t i k a v te h d e j š í m
h r a d e c ké m č a s o p i s e N e u h a u s e r Wo c h e n p o s t. J i ž 2 6 . b řez n a m ě l Ča ro s t ře l e c re p r i s u. H l av n í p o d í l n a ú s p ě c h u m ě l D r. P ro c h á z k a ,
k te r ý m ě l rež i i h r y. Z h e re c k ýc h v ý ko n ů s l av i l a p l n é t r i u m f y p í . B a u m r u ková . O n a s t u d ová n í z p ě v u m ě l n e j vě t š í z á s l u h u u č i te l
C h a b r, v j e h ož by tě z ko u š e l i j a k s ó l i s té, t a k i s b o r y.
Ús p ě c h p r v n í č e s k y h r a n é o p e r y n a h r a d e c ké s c é n ě by l a s i j e d n í m z p o s l e d n í c h k r á s nýc h ve č e r ů P ro c h á z kov ýc h . J e š tě v l e d n u 1 8 5 6
z n ov u h r á l v H r a d c i Ty l, o d j í žd ě l v š a k o d t u d s e z l o m e ný m zd r av í m . 1 8 . č e r v n a 1 8 5 6 ze m ře l D r. P ro c h á z k a n a z á p a l p l i c z n a c h l a ze n í , k te ré z í s k a l p ř i n áv š tě vě ve n kov s ké h o n e m o c n é h o. 1 1 . č e r ve n c e o d e š e l z a n í m i j e h o p ř í te l J o s e f K a j e t á n Ty l.
d y ž p o 1 0 8 l e te c h l e to s u vá d í J i n d ř i c h o h r a d e c k á o p e r a z n ov u We b e rova Ča ro s t ře l c e, j e j e h o p rove d e n í i k r á s n o u p i e t n í v z p o m í n ko u p a m át k y h r a d e c ké h o b u d i te l e D r. P ro c h á z k y a j e h o s p o l u p r a c ov n í k ů. D r. J a n M u k
Z d áv n é i b l í z ké h u d e b n í h i s t o r i e J i n d ř i c h ova H r a d c e
R o k u 1 8 6 1 by l v H r a d c i z a l ože n z p ě vá c k ý s p o l e k , k te r ý s i c e z p r v u by l n u c e n d o p ro g r a m u z a ř a zovat t a ké n ě m e c ké p í s n ě, a l e j i ž
v ro c e 1 8 6 3 z a m ě n i l i s vé d vo j j a z yč n é s t a n ov y z a č e s ké. J e h o p ře d s e d a p ro f e s o r J a n Kvě to s l av K l u m p a r a j e h o d i r i g e n t ře d i te l
k ů r u Va c e k by l i j i s tě z á r u ko u č e s ko s t i s p o l k u o d p r v n í c h c hv i l j e h o v z n i k u. R o k u 1 8 6 7 p ř i by l ke z p ě vá c ké m u s p o l k u H u d e b n í s p o l e k , p ozd ě j i p ře j m e n ova ný n a H u d e b n í j e d n o t u, v j e h ož č e l e s t á l i t a ké p ro f. K l u m p a r a ře d i te l k ů r u Va c e k , a ro k u 1 8 7 2 by l d o p l n ě n
h u d e b n í t ro j l í s te k d á m s k ý m z p ě vá c k ý m s p o l ke m S l áv y d c e ro u. Vš e c h ny t ř i s p o l k y s p o l u p r a c ova l y p o c e l á d e s e t i l e t í p ř i r ů z nýc h
p ř í l ež i to s te c h . R o k u 1 8 7 2 o s l av i l z p ě vá c k ý s p o l e k p r vé d e s e t i l e t í s vé h o t r vá n í t a k o k á z a l o u s l av n o s t í , že H r a d e c p o d o b n é č e s ké
m a n i f e s t a c e n ez a ž i l a z av í t a l - l i k n í p o p r vé a n a p o s l e d o d s vé h o o d c h o d u z H r a d c e i B e d ř i c h S m e t a n a , a by zd e v y s l e c h l s vo u R o l n i c ko u, by l a to j i s tě i p o s t r á n c e u m ě l e c ké v h u d e b n í m ž i vo tě H r a d c e u d á l o s t m i m o ř á d n á .
V ro c e 1 8 8 7 p rove d l i h r a d e č t í z p ě vá c i a h u d e b n í c i B l o d kov u o p e r u V s t u d n i a p o m n o h a l e te c h 1 6 . a 1 7 . k vě t n a 1 9 2 5 S m e t a n ov u
H u b i č k u a z o p e re t s e n a j e j i c h re p e r to á r u o b j e v i l a Lo u t k a , M a m s e l l e N i to u c h e, D í tě c i r k u.
Kd y ž p o o s vo b oze n í d o š l o k re o rg a n i z a c i n a š e h o s p o l kové h o ž i vo t a , v y s to u p i l n a p o s l e d s o u b o r S m e t a n a , S l áv y d c e r a a H u d e b n í j e d n o t a s p o l e č ný m p o d n i ke m , k te r ý v š a k by l j i ž v l a s t n ě p o č át ke m n ové c e s t y a n ové p l o d n é s p o l u p r á c e. D n e 2 2 . č e r v n a 1 9 5 0
p rove d l y s o u b o r y a o rc h e s t r y tě c h to t ř í s p o l k ů p o d t a k tov ko u m l a d é h o d i r i g e n t a M i l o š e Pa u l a v d i va d l e n a S t ře l n i c i B i ze tov u
o p e r u Ca r m e n a j e š tě v p ro s i n c i n á s l e d ova l L a ze b n í k s e v i l l s k ý. R . 1 9 5 1 – p o p r vé p ř i S m e t a n ov u D a l i b o r u – p ře d s t av i l s e s o u b o r
ve ře j n o s t i j i ž p o d n ov ý m j m é n e m J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y. D a l i b o r by l t a ké p r vo u o p e ro u, k te r á by l a p rove d e n a n a j e v i š t i n a
3 . z á m e c ké m n á d vo ř í s t a kov ý m ú s p ě c h e m , že j e n a te n to ko u z l e ný ve č e r v re n e s a n č n í m p ro s t ře d í h r a d e c ké h o z á m k u v z p o m í n á n o z n ov u a z n ov u. J i ž te h d y by l o j a s n o, že s e zd e p o d a ř i l o n ě c o, c o by by l o h ř í c h e m n e c h at z a p a d n o u t o p ě t v z a p o m e n u t í .
Po ú s p ě š í c h v H r a d c i , k a m s e v žd y s j í žd ě j í n a l e t n í p ře d s t ave n í s tov k y m i l ov n í k ů h u d by i z d a l e ké h o o ko l í , J i n d ř i c h o h r a d e c k á o p e r a
z a j í žd í j i ž s B i ze tovo u Ca r m e n d o Če s k ýc h B u d ě j ov i c a t a ké s o s t at n í m i o p e r a m i h o s t u j e v P í s k u, Tá b o ře, Pe l h ř i m ově a D a č i c í c h ,
j a kož i v p o d k r ko n o š s ké J i l e m n i c i . D r. J a n M u k ( z k r á c e ný č l á n e k z p u b l i k a c e 1 0 l e t J i n d ř i c h o h r a d e c ké o p e r y 1 9 5 0 – 1 9 6 0 , K r a j s ké n a k l a d ate l s t v í v Č . B u d ě j ov i c í c h
p ro Z ávo d n í v ý b o r N á ro d n í h o p o d n i k u J i h o l e n v J . H r a d c i ; 1 9 6 0 )