Strategia 7

Transkript

Strategia 7

Strona |2
Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu
Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013.
Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká
republika – Polská republika 2007-2013.
„Przekraczamy granice” / Překračujeme hranice
Strona |3
Wykonawcy / Zpracovatelé:
Opolska Fundacja Inicjatyw Międzynarodowych ( www.ofim.pl ).
Stowarzyszenie Education Talent Culture (www.edutacu.eu)
Suchy Bór (gmina/obec Chrząstowice) - Český Těšín / Czeski Cieszyn, 2013-16 r. (CC).
Ostatnia aktualizacja: czerwiec 2016.
Fotografie na stronie tytułowej / Fotografie na titulní straně:
1. Národní přírodní rezervace Praděd rozkládající se ve třech okresech: Šumperk, Bruntál, Jeseník. Autor: Michal
Klajban. CC BY SA 3.0.
2. Nysa - City Center. Autor: Jacek Halicki. CC BY SA 3.0.
Strona |4
Strona |5
Spis treści / Obsah:
Spis treści / Obsah: ............................................................................................................................ 5
Wykaz skrótów / Seznam zkratek: .................................................................................................... 7
1.Wprowadzenie / Úvod. ................................................................................................................ 11
1.1.Metodologia oraz cele i założenia dokumentu / Metodika cíle a záměry dokumentu. 12
1.2.Zgodność z dokumentami strategicznymi / Soulad se strategickými dokumenty. .......... 13
1.3.Zakres terytorialny / Územní působnost. ................................................................................. 16
2.Część analityczna / Analytická část. ........................................................................................ 22
2.1. Zasoby ludzkie i gospodarka / Lidské zdroje a hospodářství. ......................................... 22
2.2. Transport / Doprava. ............................................................................................................ 31
2.3. Infrastruktura techniczna / Technická infrastruktura........................................................ 39
2.4. Infrastruktura społeczna / Sociální infrastruktura. ............................................................. 47
2.5. Kultura, sport, rekreacja i turystyka / Kultura, sport, volný čas a turistika. ..................... 57
3. Analiza SWOT / SWOT analýza. .................................................................................................. 66
4. Propozycje projektów współpracy polsko-czeskiej na lata 2016-2020 / Návrhy projektů
polsko-české spolupráce na období 2016-2020. ........................................................................ 84
Załącznik nr 1. Źródła dofinansowania projektów współpracy polsko-czeskiej / Zdroje
financování projektů polsko-české spolupráce / Příloha č. 1. Zdroje financování projektů
polsko-české spolupráce................................................................................................................ 92
Strona |6
Strona |7
Wykaz skrótów / Seznam zkratek:
ČSÚ
Český statistický úřad (Czeski Urząd Statystyczny).
CZ
Republika Czeska.
EFRR
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.
EKUZ
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego.
EU / UE
European Union (Unia Europejska).
EUWT
Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej.
FMP
Fundusz Mikroprojektów w Euroregionie Pradziad.
GUS
Główny Urząd Statystyczny.
JST
jednostka samorządu terytorialnego.
LGD
Lokalne Grupy Działania.
MIR
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju RP.
MSK
Kraj Morawsko-Śląski
MŚP
małe i średnie przedsiębiorstwa.
NFZ
Narodowy Fundusz Zdrowia
NGO
Non-governmental organization (organizacja pozarządowa).
OROT
Opolska Regionalna Organizacja Turystyczna.
PL
Polska.
POIR
Program Operacyjny Infrastruktura i Rozwój.
Strona |8
POWT RCz-RP
Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika
Czeska – Rzeczpospolita Polska na lata 2007-2013.
PPP
partnerstwo publiczno-prywatne.
PTTK
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.
PUP
Powiatowy Urząd Pracy.
RCz
Republika Czeska.
RP
Rzeczpospolita Polska.
RPO
Regionalny Program Operacyjny.
SSD
Specjalna Strefa Demograficzna.
SWOT
analiza SWOT - Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats
(mocne strony, słabe strony, szanse, zagrożenia).
TEN-T
Trans-European Transport Networks (Transeuropejska Sieć
Transportowa).
WSSE
Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna.
UTK
Urząd Transportu Kolejowego RP.
Strona |9
ČSÚ
Český statistický úřad (Czeski Urząd Statystyczny).
CZ
Česká republika.
EFRR
Evropský fond regionálního rozvoje.
EKUZ
Evropský průkaz zdravotního pojištění.
EU / UE
Evropská unie (Unia Europejska).
EUWT
Evropské seskupení pro územní spolupráci.
FMP
Fond mikroprojektů Euroregionu Praděd.
GUS
Centrální statistický úřad.
JST
Jednotka územní samosprávy.
LGD
Místní akční skupiny.
MIR
Ministerstwo Infrastruktury i Rozvoje RP.
MSK
Moravskoslezský kraj
MŚP
Malé a střední podniky.
NFZ
Státní zdravotní fond
NGO
Nevládní organizace (NGO).
OROT
Opolská regionální turistická organizace.
PL
Polsko.
POIR
Operační program infrastruktura a rozvoj.
S t r o n a | 10
POWT RCz-RP
Operační program přeshraniční spolupráce Česká republika - Polská
republika na období 2007-2013.
PPP
Partnerství veřejného a soukromého sektoru.
PTTK
Polské sdružení turisticko - poznávací.
PUP
Okresní úřad práce
RCz
Česká republika.
RP
Polska republika
RPO
Regionalní Operační program.
SSD
Speciální demografická zóna.
SWOT
analýza SWOT - Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats
(silné stránky, slabé stránky, příležitosti, hrozby).
TEN-T
Trans-European Transport Networks (Transevropská Dopravní síť).
WSSE
Wałbrzyská Zvláštní Ekonomická Zóna.
UTK
Úřad železniční dopravy Polské republiky.
S t r o n a | 11
1.
Wprowadzenie / Úvod.
Niniejszy
dokument
stanowi
podsumowanie działań realizowanych w
ramach
projektu
„Nowy
wymiar
współpracy lokalnej na pograniczu
polsko-czeskim” i jest współfinansowany
ze środków Europejskiego Funduszu
Rozwoju
Regionalnego
w
ramach
Programu Operacyjnego Współpracy
Transgranicznej Republika Czeska –
Rzeczpospolita
Polska
2007-2013
„Przekraczamy granice”.
Tento dokument je souhrnem činností
realizovaných jako součást projektu
"Nová dimenze lokální spolupráce na
polsko-českém
pohraničí"
a
je
spolufinancován z Evropského fondu pro
regionální rozvoj v rámci Operačního
programu přeshraniční spolupráce Česká
republika - Polská republika 2007-2013
"Překračujeme hranice".
S t r o n a | 12
1.1.
Metodologia oraz cele i założenia dokumentu / Metodika cíle a záměry
dokumentu.
Głównym założeniem niniejszej Strategii
jest określenie celów rozwoju współpracy
transgranicznej
na
analizowanym
obszarze transgranicznym. Ponadto za
pomocą
niniejszego
dokumentu
chcieliśmy
przekazać
najważniejsze
informacje dotyczące kraju sąsiedniego
w odniesieniu do poszczególnych polityk
realizowanych przez władze publiczne.
Za pomocą niniejszego dokumentu
chcielibyśmy
zapoznać
osoby
zainteresowane rozwojem współpracy
polsko-czeskiej z podstawami prawa oraz
działalnością organów publicznych w
kraju instytucji partnerskich. Służy temu
dwujęzyczna, polsko-czeska struktura
dokumentu,
która
ma
na
celu
przekazanie informacji na temat kraju
sąsiedniego w rodzimym języku.
Mamy nadzieję, że lektura dokumentu
zachęci
instytucje
publiczne
oraz
organizacje pozarządowe z obydwu stron
granicy
do
realizacji
projektów
współpracy transgranicznej.
Mateusz Huk
Opolska Fundacja
Inicjatyw Międzynarodowych
Hlavním cílem této strategie je definování
účelu
přeshraniční
spolupráce
v
analyzované příhraniční oblasti. Kromě
toho, prostřednictvím tohoto dokumentu
jsme chtěli sdělit nejdůležitější informace
o sousední zemi ve vztahu ke konkrétní
politice prováděné veřejnými orgány.
Prostřednictvím
tohoto
dokumentu
chceme dát lidem se zájmem o rozvoj
česko-polské spolupráce infromace o
základech práva a činnosti veřejných
orgánů v zemi smluvního partnera. Toho
je dosaženo dvojjazyčnou polsko-českou
strukturou dokumentu, který má za cíl
poskytnout informace o sousední zemi v
rodném jazyce.
Doufáme, že obsah tohoto
povzbudí veřejné instituce
organizace z obou stran
realizaci
projektů
spolupráce.
dokumentu
a nevládní
hranice k
přeshraniční
Mgr. Petra Slováček Rypienová
Mgr. Veronika Křístková
ETC–EducationTalentCulture, z.s.
S t r o n a | 13
1.2.
Zgodność z dokumentami strategicznymi / Soulad se strategickými dokumenty.
Niniejsza Strategia
dokumenty.
została
opracowana
w
oparciu
o
następujące
- Komunikat Komisji Europejskiej Europa 2020. Strategia na rzecz
inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu
społecznemu. KOM(2010) 2020 wersja ostateczna. Bruksela 2010 r. Projekt przewodni:
„Europa efektywnie korzystająca z zasobów”.
Punkt 3.1. Jednolity rynek XXI wieku. Punkt 3.2. Inwestowanie na rzecz rozwoju: polityka
spójności, wykorzystanie budżetu UE i prywatnego kapitału.
- Strategię Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej na lata 2014-2020. Praga 2013 r.
Priorytet 9. Wsparcie współpracy na poziomie lokalnym i regionalnym.
- Krajową Strategię Rozwoju Regionalnego 2010-2020: regiony, miasta, obszary wiejskie.
Dokument przyjęty przez Radę Ministrów dnia 13 lipca 2010 r. Obszar strategiczny 2:
„Zapewnienie spójności wewnętrznej kraju. Niedopuszczenie do nadmiernych
zróżnicowań przestrzennych”. Problem przestrzenny d) „Zwiększanie potencjału
rozwojowego i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów”.
Cel horyzontalny 1.3.7 – „Współpraca międzynarodowa”.
Cel 2.4. Przezwyciężanie niedogodności związanych
przygranicznych szczególnie wzdłuż zewnętrznych granic UE.
z
położeniem
obszarów
- Strategię Rozwoju Kraju 2020 – Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka,
sprawne państwo , która została przyjęta 25 września 2012 r. przez Radę Ministrów.
Warszawa 2012 r. Cel III.3. Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia
rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów
regionalnych.
Cel globalny 4: Środowisko o wysokiej jakości i wysokich walorach kulturowych, usługi i
infrastruktura dla celów życiowych, pracy oraz wizyt.
Cel globalny 5: Efektywne zarządzanie sprawami publicznymi.
- Strategie rozwoju czeskich krajów (Liberecki, Kralowehradecki, Pardubicki, Ołomuniecki,
Morawskośląski).
- Strategie rozwoju polskich województw (Dolnośląskie, Opolskie, Śląskie).
S t r o n a | 14
- Strategie rozwoju polsko-czeskich Euroregionów.
- Program Współpracy Transgranicznej INTERREG VA Republika Czeska-Rzeczpospolita
Polska 2014-2020.
Tato strategie byla vytvořena na základě těchto dokladů.
- Sdělení Evropské komise Strategie Evropa 2020 pro inteligentní a udržitelný
růst podporující začlenění. KOM (2010) 2020 v konečném znění. Brusel, 2010.
Stěžejní iniciativa: "Evropa účinněji využívající zdroje".
Bod 3.1. Jednotný trh pro jedenadvacáté století. Bod 3.2. Investice do růstu: politika
soudržnosti, mobilizace rozpočtu EU a soukromého kapitálu.
- Strategie regionálního rozvoje České republiky na období 2014-2020. Praha 2013.
Priorita 9. Podpora spolupráce na místní a regionální úrovni.
- Národní strategie regionálního rozvoje 2010-2020: kraje, města, venkovské oblasti.
Dokument schválený Radou ministrů dne 13. července 2010. Strategická oblast 2: "zajištění
vnitřní soudržnosti v zemi. Prevence nadměrné územních rozdílů ". Problém území d)
"Zlepšení rozvojového potenciálu a působení proti marginalizaci oblastí".
Horizontální cíl 1.3.7 - "Mezinárodní spolupráce".
Cíl 2.4. Překonání nevýhody spojené s umístěním pohraničních oblastí obzvláště podél
vnějších hranic EU. - Národní rozvojová strategie 2007-2015. Ministerstvo pro místní rozvoj.
Varšava 2006.
Priorita 6. Regionální rozvoj a zvyšování územní soudržnosti.
- Národní Strategie národního rozvoje 2020 - aktivní společnost, konkurenceschopná
ekonomika, efektivní stát, která byla přijata dne 25. září 2012. Radou ministrů. Varšava
2012. Cíl III.3. Posílení mechanismů pro udržitelný rozvoj a územní integraci pro rozvoj a
plné využití regionálních potenciálů.
Globální cíl 4: Životní prostředí s vysokou kvalitou a vysokou kulturní hodnotou, služby a
infrastruktura pro život, práci a návštěvu.
Globální cíl 5: Efektivní řízení veřejných záležitostí.
- Strategie pro rozvoj českých krajů (Liberecký, Královehradecký, Pardubický, Olomoucký,
Moravskoslezský).
S t r o n a | 15
- Strategie pro rozvoj polských krajů (Dolní Slezsko, Opole, Silesia).
- Strategie pro rozvoj česko-polských Euroregionů.
- Program přeshraniční spolupráce INTERREG VA Česká republika-Polská republika 20142020.
S t r o n a | 16
1.3.
Zakres terytorialny / Územní působnost.
Zakres terytorialny niniejszej strategii obejmuje gminy wymienione w ramach niniejszego
podrozdziału. W celu uniknięcia przekazywania informacji powszechnie znanych a
dotyczących własnego kraju Informacje na temat polskiej części zostały przedstawione w
języku czeskim i odwrotnie.
Územní působnost této strategie zahrnuje obce uvedené níže. Aby se zabránilo přenosu
informací běžně známých o vlastní zemi, informace o polském území jsou prezentovány v
češtině a naopak.
Zakres terytorialny
niniejszej Strategii obejmuje:
Po stronie czeskiej:
Mikroregion Jesenicko, w skład którego wchodzą gminy:
- Bělá pod Pradědem,
- Česká Ves,
- Jeseník,
- Lipová-lázně,
- Ostružná.
S t r o n a | 17
Celem Mikroregionu Jesenicko jest ochrona wspólnych interesów gmin członkowskich oraz
współpraca i koordynacja działań mających na celu kompleksowy rozwój obszaru.
Strona internetowa Związku Gmin Mikroregion
Jesenicko:
http://www.jesenicko.org/
Źródło mapy: CRR RCz: http://mapy.crr.cz
S t r o n a | 18
Powierzchnia: 224,30 km2.
Ludność: ok. 19 500 osób.
Gęstość zaludnienia:
ok. 87 osób / km2.
Ziemia jesenicka położona jest w
północnej części Kraju Ołomunieckiego.
Mapa okolic Jesenika. Źródło zdjęcia satelitarnego:
Wikimapia (CC).
S t r o n a | 19
Fot. Niské jezero. Autor: Mzopw,
Public domain.
Územní rozsah této strategie zahrnuje:
Na polské straně:
A) obce:
- Głuchołazy,
- Kamiennik
- Korfantów,
- Łambinowice,
- Nysa,
- Otmuchów,
- Paczków,
- Pakosławice,
- Skoroszyce.
b) Okres Nysa (Powiat nyski).
Mapa: Okres Nysa na mapě
opolského kraje. Zdroj mapy:
PetrusSilesius, CC BY-SA 3.0.
Okres Nysa (Powiat nyski) - okres v jižní části opolského regionu. Jeho centrem je město
Nysa. Jižní část hranice okresu je rovněž částečně státní hranicí.
Rozloha: 1223,87 km2.
Počet obyvatel: cca. 142 000 lidí.
Hustota obyvatel: cca. 116 osob / km2.
Pravomoci okresu podle zákona ze dne 5. června 1998 o okresní vládě (., Dz U. z roku
2013. č 0, pos 595) zahrnují, mimo jiné úkoly týkající se:
- veřejného školství,
S t r o n a | 20
- podpory a ochrany zdraví,
- sociální výpomoci,
- pro-rodinné politiky,
- podpory osob se zdravotním postižením,
- veřejné dopravy a veřejných silnic,
- kultury a ochrany památek a péče o památky,
- tělesné kultury a cestovního ruchu,
- geodézie, kartografie a katastru,
- správy nemovitostí.
- architektonicko - stavební správy a administrace budov,
- vodohospodářství
- životního prostředí a ochrany přírody
- zemědělství lesnictví a vnitrozemnského rybářství
- veřejného pořádku a bezpečnosti občanů
- ochrana před povodněmi včetně zařízení pro skladování a údržbu okresního
protipovodňového vybavení, požární ochrany a prevence dalších mimořádných
ohrožení života a zdraví lidí a životního prostředí
- boje s nezaměstnaností a aktivaci místního trhu práce
- ochrany práv spotřebitelů
- údržby okresních budov a veřejných zařízení a administrativních budov
- obrany
- ochrany životního prostředí a přírody
- propagace okresu,
- spolupráce s neziskovými organizacemi.
V obcich Kamiennik, Pakosławice a
Skoroszyce pracuje místní akční skupina
(Zlatá země). Webové stránky MAS Złota
Ziemia: http://www.zlotaziemia.org
S t r o n a | 21
V obcich Głuchołazy, Nysa, Otmuchów a
Paczków pracuje místní akční skupina
Nyskie Księstwo Jezior i Gór (Niské Knížectví
Jezer a Hor). Webové stránky MAS:
http://www.nyskieksiestwo.turystyka.net
Webové stránky okresu Nysa:
http://www.powiat.nysa.pl/
Webové stránky obce Nysa:
http://www.nysa.eu
Webové stránky obce Głuchołazy:
http://www.glucholazy.pl
S t r o n a | 22
Webové stránky obce Kamiennik:
http://www.kamiennik.pl
Webové stránky obce Korfantów:
http://www.korfantow.pl
Webové stránky obce Łambinowice:
http://www.lambinowice.pl
Webové stránky obce Otmuchów:
http://www.otmuchow.pl
S t r o n a | 23
Webové stránky obce Paczków:
http://www.paczkow.pl
Webové stránky obce Pakosławice:
http://www.pakoslawice.pl
Webové stránky obce Skoroszyce:
http://www.skoroszyce.pl
S t r o n a | 24
2.
Część analityczna / Analytická část.
2.1. Zasoby ludzkie i gospodarka / Lidské zdroje a hospodářství.
Liczba ludności oraz struktura wiekowa:
Wiek
Liczba ludności
Razem
18466
0-14 lat
2481
15-64 lata
12370
65 lat i więcej
3389
Źródło danych: Czeski Urząd Statystyczny: www.czso.cz
Narodziny, zgony i migracje:
Rok
narodziny
zgony
saldo
nar./zg.
saldo
migracji
saldo razem
2013
147
191
-44
-78
-122
Źródło danych: Czeski Urząd Statystyczny: www.czso.cz
Zgodnie z powszechnie przyjętym w Republice Czeskiej podziałem gospodarkę
narodową dzielimy na trzy sektory:
- sektor pierwszy (rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo),
- sektor drugi (przemysł przetwórczy i budownictwo),
- sektor trzeci (usługi).
S t r o n a | 25
Na podstawie dostępnych danych statystycznych możemy stwierdzić, że z punktu
widzenia struktury podmiotów gospodarczych okręg Jesenik cechuje (z pewnymi
drobnymi wyjątkami) taka sama struktura działających podmiotów gospodarczych jak w
całej Republice Czeskiej.
W czeskiej części analizowanego terenu usytuowane nie są usytuowane duże zakłady
przemysłowe.
Na terenie czeskiej części analizowanego obszaru działają przede wszystkim zakłady:
- v odvětví služeb obchod, stravování, ubytování (1929 z wszystkich firm)
- velkoobchod/maloochod/opravy motorových vozidel(892),
- průmysl celkem (621),
- stavebnictví (746),
- zemědělství, lesnictví,rybářství(346).
W porównaniu z okolicznymi powiatami (okresami) analizowany teren cechuje niższa niż
średnia krajowa w Rcz liczba firm świadczących usługi dla innych podmiotów
gospodarczych. Najważniejszym czynnikiem powodujący taki stan rzeczy jest brak
dużych ośrodków miejskich na analizowanym terenie (firmy tego typu preferują duże
ośrodki miejskie jako miejsca swojej działalności).
Jeśli chodzi o siłę nabywczą ludności czeskiej części analizowanego obszaru to jest ona
mniejsza niż średnia krajowa.
Kolejny ważny element stanowiący przedmiot niniejszej analizy to liczba podmiotów
gospodarczych zarejestrowanych w Rejestrze Podmiotów Gospodarczych [Registr
ekonomických subjektů (RES)] oraz jej przeliczenie na tysiąc mieszkańców.
W ostatnich latach liczba podmiotów gospodarczych w Republice Czeskiej stale rośnie.
Pod koniec ostatniej dekady wieku corocznie przybywało w Czechach ok. 60 000
nowych podmiotów gospodarczych. Tendencja ta uległa wyhamowaniu w roku 2012,
kiedy to liczba nowopowstających firm spadła do niespełna 25 tysięcy. Mniejsza liczba
podmiotów gospodarczych odnotowana w ostatnich latach jest spowodowana przede
wszystkim ogólnoświatowym kryzysem gospodarczym.
W skali całej Republiki Czeskiej na 1000 mieszkańców przypada średnio 259 podmiotów
gospodarczych. Wszystkie gminy należące do czeskiej części analizowanego obszaru
charakteryzują się wskaźnikiem poniżej średniej krajowej. W czeskiej części
analizowanego obszaru funkcjonuje jedna, specjalna strefa przemysłowa. Strefa ta
znajduje się w miejscowości Jeseník – Zóna Pod Podjezdem.
S t r o n a | 26
Liczba podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców:
Łączna liczba podmiotów gospodarczych (wg
ewidencji ARES)
5252
Liczba mieszkańców
18446
Źródło danych: Czeski Urząd Statystyczny: www.csu.cz
Przykłady dużych firm działających w czeskiej części analizowanego obszaru:
Miejscowość
Jeseník
Bělá pod Pradědem
Jeseník
Nazwa firmy
Jesenická kosmetická společnost
Jesan Adolfovice, a.s.
Priessnitzovy léčebné lázně, a.s.
Česká Ves
Řetězárna a.s.
Innymi ważnymi pracodawcami w czeskiej części analizowanego obszaru są firmy
państwowe o zasięgu ogólnokrajowym - np. Česká pošta [Poczta Czeska], České dráhy
[Koleje Czeskie] a także jednostki administracji publicznej.
Najważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie polityki zatrudnienia w Republice
Czeskiej jest ustawa nr 435 z 2004 roku o zatrudnieniu. Bezrobocie stanowi jeden z
największych problemów w czeskiej części analizowanego obszaru.
Na rozwój bezrobocia na analizowanym obszarze wpływają procesy następujące na
rynku pracy, jakie jak:
- umowy o pracę lub umowy cywilnoprawne zawierane na czas określony,
- letnio-jesienne prace sezonowe,
- wchodzenie na rynek pracy absolwentów szkół średnich/wyższych po zakończeniu
roku szkolnego/akademickiego.
Liczba zarejestrowanych osób ubiegających się o zatrudnienie oraz wolne miejsca
pracy:
Rok
Liczba bezrobotnych
2013
2071
S t r o n a | 27
Počet obyvatel:
Jednotka územního
celku (stav ke konci
roku)
2012
2013
2014
Głuchołazy
25018
24726
24493
Kamiennik
3681
3630
3611
Korfantów
9274
9242
9164
Łambinowice
7864
7775
7734
Nysa
58397
58132
57996
Otmuchów
14063
13903
13890
Paczków
13198
13161
13097
Pakosławice
3674
3672
3641
Skoroszyce
6417
6387
6341
Zdroj: Główny Urząd Statystyczny, www.gus.gov.pl
Věková struktura (2014):
celkově
V
předproduktivním
věku - 14 let a
méně
V produktivním
věku: 15-59 let
ženy, 15-64 let
muži
V
postproduktivním
věku
Głuchołazy
24493
3057
16360
5076
Kamiennik
3611
515
2482
614
Korfantów
9164
1255
6393
1516
Łambinowice
7734
1069
5197
1468
Nysa
57996
7219
38317
12460
Uzemní
jednotka
S t r o n a | 28
Otmuchów
13890
1922
9337
2631
Paczków
13097
1782
8769
2546
Pakosławice
3641
442
2592
607
Skoroszyce
6341
960
4368
1013
Počet narozených a zemřelých (2014)
Okres Nysa
Počet
narozených/ 1000
os.
7,9
Počet zemřelých/ 1000
os.
Saldo / 1000 os.
10,43
-2,5
Polská část území, které je předmětem této analýzy je charakterizována záporným
saldem migrace. Jedním z hlavních důvodů tohoto stavu věcí je nedostatek velkých
městských a akademických center. V perspektivě do roku 2020 lze očekávat další
ztrátu obyvatel. Vylidňování je také jednou z příčin strukturální změny na trhu práce.
Věková struktura se z důvodu vzdělávání mění na nevyužitelnou. Většina mladých lidí,
kteří opouštějí region, aby získali vzdělání, již se nevrací na místní trh práce.
Migrace obyvatel (2014):
Počet
přistěhovaných
Okres Nysa
Počet vystěhovaných
1392
1871
Saldo
-479
Nezaměstnanost a trh prace:
Úkoly státu, pokud jde o politiku trhu práce v Polsku popisuje zákon ze dne 20. dubna
2004 na podporu zaměstnanosti a trhu práce institucí. Zákon stanoví úkoly státu v oblasti
podpory zaměstnanosti, zmírnění dopadů nezaměstnanosti a odborné aktivizace. Tento
zákon reformoval fungování institucí na trhu práce, jako jsou například:
- Dobrovolné sbory práce,
- pracovní agentury,
- školící instituce,
- veřejné pracovní úřady,
- instituce sociálního dialogu a lokálního partnerství.
S t r o n a | 29
Veřejné služby zaměstnanosti představují pracovní orgány spolu s okresními a krajskými
úřady práce, úřadu ministra odpovědného za pracovněprávní záležitostí a krajskými
úřady plnící úkoly stanovené zákonem. Na území polské strany analyzované oblasti je
provozován jeden okresní úřad práce - PUP v Nyse.
Počet hlášených nabídek zaměstnání od roku 2007:
Okres Nysa
2007
7742
2008
6416
2009
8479
2010
8770
2011
8599
2012
9567
2013
8966
2014
7234
S t r o n a | 30
Podíl nezaměstnaných registrován v populaci v produktivním věku (%):
Průměr pro
analizované území
(okres Nysa)
Průměr pro celé
Polsko
2011
2012
2013
2014
19,0
21,4
20,2
16,9
12,5
13,4
13,4
11,5
Podíl registrovaných nezaměstnaných v populaci v produktivním věku je cca. 16,9%, což
je hodnota vyšší než celostátní průměr zaznamenaný v roce 2014 (polský národní průměr
byl 11,5% v roce 2014). Tyto údaje nejsou zcela spolehlivé vzhledem k tomu, že v polské
části zkoumané oblasti, existuje fenomén emigrace do západní Evropy (hlavní směry
emigrace jsou Německo, Nizozemsko, Itálie, Rakousko a Spojené království).
S t r o n a | 31
Hospodářství:
Subjekty zapsané do registru REGON a fyzické osoby, které vykonávají hospodářskou
činnost (2013):
Uzemní jednotka
Subjekty zapsané do registru REGON
na 10 tis. obyvatel
Głuchołazy
986
Kamiennik
672
Korfantów
589
Łambinowice
698
Nysa
1191
Otmuchów
854
Paczków
1000
Pakosławice
904
Skoroszyce
728
Průměr pro analizované
území (PL)
Průměr pro celé Polsko
995
1057
V polské části zkoumaného území fungují zvláštní průmyslové zóny. Průmyslová zóna je
samostatnou administrativní části polského území, určenou pro provoz obchodní aktivity
za zvýhodněných podmínek. Podnikatel v takové zóně získává daňovou úlevu a další
výhodou je skutečnost, že může začít pracovat na speciálně připraveném, vybaveném
terénu. Do takové zóny lze zahrnout např. Wałbrzyską Specjalną Strefę Ekonomiczną
„Invest Park” v Nysie.
Webové stránky podnikatelského
inkubátoru v Nysie (Akademicki Inkubator
Przedsiębiorczości PWSZ w Nysie) :
http://www.pwsz.nysa.pl
S t r o n a | 32
Webové průmyslové zóny (WSSE) v Nyse :
http://www.invest-park.com.pl
S t r o n a | 33
Najważniejsze konkluzje:
Klíčové závěry:
1. Na całym analizowanym obszarze zachodzi
postępujący proces starzenia się społeczeństwa.
W perspektywie długoletniej nastąpi starzenie się
populacji a także wrośnie liczba mieszkańców
powyżej 65. roku życia i zmaleje liczba dzieci i
młodzieży do 14. roku życia włącznie.
2. Cały analizowany region charakteryzuje
ujemne saldo migracyjne.
3. Zdecydowana większość młodych ludzi
opuszczających ten obszar w celu zdobycia
wykształcenia, nie wraca na tutejszy rynek
pracy.
4.
Liczba
podmiotów
gospodarczych
zarejestrowanych w systemie REGON na 10 tys.
ludności kształtuje się na poziomie niższym niż
średnia krajowa (wyjątkiem w tym zakresie jest
Nysa).
5. Cały analizowany obszar charakteryzuje się
niższym poziomem siły nabywczej mieszkańców.
6. Średni udział bezrobotnych kształtuje się na
poziomie wyższym od średniej krajowej.
1. Na celém analyzovaném území dochází
k
postupnému
procesu
stárnutí.
V dlouhodobém horizontu, bude docházet
ke stárnutí populace
a zvýšení počtu
obyvatel nad 65 let věku a snížení počtu
dětí a mladých lidí do 14 let včetně.
2.
Celá
analyzovaná
oblast
je
charakterizována záporným zůstatkem
migrace.
3. Převážná většina mladých lidí, kteří
opouštějí oblast, s cílem získat vzdělání, se
nevrací na místní trh práce.
4.
Počet
podnikatelských
subjektů
registrovaných v systému REGON na 10
tisíc. populace je na úrovni nižší než je
celostátní průměr (s výjimkou města Nysa).
5. Celá analyzovaná oblast se vyznačuje
nižší úrovní kupní síly obyvatel.
6.
Průměrný
podíl
registrovaných
nezaměstnaných
osob
představuje
hodnotu vyšší, než je celostátní průměr.
S t r o n a | 34
2.2. Transport / Doprava.
Transport drogowy
Drogi publiczne w Republice Czeskiej dzielimy na:
- autostrady – przeznaczone do połączeń dalekobieżnych, również
o charakterze transgranicznym (np. autostrada A1);
- drogi ekspresowe – odpowiednik polskich „dróg szybkiego ruchu”
o podobnym jak autostrada wyposażeniu technicznym;
- droga I klasy – służy przede wszystkim do transportu
dalekobieżnego;
- droga II klasy – służy przede wszystkim do transportu pomiędzy powiatami (okresy);
- droga III klasy – przeznaczona do połączeń lokalnych i międzygminnych;
- droga lokalna I klasy – służy przede wszystkim do transportu na terenie gminy;
- droga lokalna II klasy – przede wszystkim służy do połączeń z nieruchomościami;
- droga lokalna III klasy – występuje przede wszystkim w postaci dróg dojazdowych;
- droga lokalna IV klasy –- drogi o znaczeniu lokalnym niedostępne dla pojazdów
mechanicznych.
Drogi w Republice Czeskiej – struktura własności/zarządu:
Rodzaj drogi
Autostrada
Droga ekspresowa
Droga I klasy
Droga II klasy
Droga III klasy
Drogi lokalne I klasy
Drogi lokalne II klasy
Drogi lokalne III klasy
Drogi lokalne IV klasy
Właściciel
Zarządca
Republika Czeska
Dyrekcja Dróg i Autostrad RCz
Kraj
Dyrekcja dróg danego Kraju (jednostka
samorządowa o znaczeniu regionalnym)
Gminy, na
których terenie
leżą drogi.
Gminy lub ich jednostki budżetowe.
Główną cześć sieci komunikacyjnej Ziemi jesenickiej tworzą drogi I klasy nr 44 (Mohelnice
- Sumperk-Jesenik -granica z Polską) oraz nr 60 (Jesenik-Zulova-Javornik-granica z Polską).
Wyniki badań wskazują, że intensywność ruchu na tym odcinku stale rośnie. Taki stan
rzeczy negatywnie wpływa na bezpieczeństwo, płynność ruchu kołowego oraz
zanieczyszczenie powietrza w gminach przez które przebiega wspomniany szlak
komunikacyjny.
Ponadto system dróg II klasy w czeskiej części analizowanego obszaru obejmuje drogi:
- nr 453 (Jesenik – Hermanovice - Mesto Albrechtice),
- nr 453 (Jesenik – Hermanovice – Mesto Albrechtice)
Problemem zaobserwowanym na wspomnianych szlakach komunikacyjnych jest
zwiększony ruch samochodów ciężarowych prowadzący do deformacji nawierzchni oraz
S t r o n a | 36
skrajni dróg. W wielu przypadkach na analizowanym terenie można przystąpić do
realizacji projektów mających na celu budowę chodników oraz ścieżek rowerowych.
W czeskiej części analizowanego obszaru działa autobusowa komunikacja zbiorowa.
Międzymiastową komunikację zbiorową na tym obszarze obsługuje kilku przewoźników
prywatnych (m.in. Arriva Morava a.s. – największy przewoźnik autobusowy w RCz).
Analizowany obszar objęty jest Zintegrowanym Systemem Komunikacji (IDOS), który
cechują jednolite warunki przewozowe a także koordynacja rozkładów jazdy pomiędzy
różnymi środkami transportu oraz ofertami poszczególnych przewodników. W skład
systemu IDOS w RCz wchodzi zarówno komunikacja kolejowa oraz międzymiastowa jak i
miejska komunikacja zbiorowa. Połączenia stanowiące część systemu IDOS można
sprawdzić na stronie: http://jizdnirady.idnes.cz
Transport kolejowy
Najważniejszym organem administracji publicznej zajmującym się transportem kolejowym
w Republice Czeskiej jest Ministerstwo Transportu RCz. Bieżącym zarządem zajmuje się
państwowa jednostka budżetowa, która pełni rolę właściciela linii kolejowych. Jest nią
Zarząd Transportu Kolejowego (Správa železniční dopravní cesty, s. o.).
Jeśli chodzi o obsługę transportu kolejowego to w Czechach rolę tą pełni kilka firm
przewozowych. Największą z nich są Koleje Czeskie SA (České dráhy, a.s.). Ważną rolę w
tym zakresie odgrywają również tacy przewoźnicy jak: LEO Expres a.s. i RegioJet a.s.
Najważniejszym przewoźnikiem w ramach towarowego transportu kolejowego jest firma
czeskich kolei państwowych - ČD Cargo, a.s.
Przez analizowany teren przebiega linia kolejowa numer 292 (Sumperk-Jesenik-Krnov).
Wspomniany szlak kolejowy ma znaczenie transgraniczne, gdyż linia kolejowa częściowo
przechodzi przez terytorium Polski.
Transport rowerowy
Do najważniejszych tras rowerowych na wspomnianym terenie możemy zaliczyć trasy nr:
- 18 – Jeseníky – Vysočina,
- 22 – Lužické hory – Trutnov – Jeseníky,
- 55 – Jeseník - Krnov - Opava – Jilešovice.
S t r o n a | 37
Silniční doprava:
Právní úprava, která upravuje otázky týkající se silnic v Polsku, je
zákon ze dne 21. března 1985. o veřejných komunikacích (Dz U.
2007. No. 19, poz. ).
V souladu s ustanoveními této právní úpravy o veřejných komunikacích v Polsku se dělí
na: vnitrostátní silnice včetně: dálnic, rychlostních silnic a dále na:
- krajské silnice,
- okresní silnice,
- obecní silnice.
Státní silnice jsou ve vlastnictví státní pokladny. Krajské silnice, okresní a obecní silnice jsou
ve vlastnictví příslušné regionální správy, okresu nebo obce. Veřejné cesty spravují
příslušné místní orgány státní správy a v případě státních silnic Generální ředitelství
národních silnic a dálnic.
Vlastnictví a správa silnic v Polsku:
Kategorie silnice
Správa silnice
Starosta, primátor
Obecní
města
Okresní
Správa okresu
Krajská
Správa kraje
Generalní řediteství
Státní
silnic a dálnic
(GDDKiA)
Správa provozu
Vlastník silnice
Starosta
Samospráva obce
Starosta
Hejtman kraje
Generální
ředitelství silnic a
dálnic (GDDKiA)
Samospráva okresu
Samospráva
Státní pokladna
Silniční síť v analyzované oblasti se skládá převážně z regionálních a místních silnic
(okresní a obecní silnice). Největší význam má pro analyzovanou oblast májí státní silnice
číslo 46 Opole-Nysa-Kłodzko a číslo 41 Státní hranice – Prudnik – Nysa a vojvodská silnice
číslo 411 Státní hranice-Konradów-Głuchołazy-Nysa. Důležitá pro dopravní dostupnost
území je i dálnice A4 spojená s okresem Nysa silnicí číslo 46 (směr na Opole).
S t r o n a | 38
Nejdůležitější právním předpisem definujícím právní rámec pro veřejnou dopravu v Polsku
je zákon ze dne 16. prosince 2010. o veřejné dopravě. V polské části analizované oblasti
je autobusová doprava jediná forma kolektivní veřejné dopravy. Společné přeshraniční
autobusové spojení v analyzované oblasti prakticky neexistují. Deficit tohoto typu je
způsoben mimo jiné tím, že autobusová doprava v ČR a Polsku je v kompetenci místních
samosprávných celků na různých úrovních (v České republice jsou to Krajské úřady,
zatímco v Polsku okresy ve spolupráci s obcemi).
Železniční doprava:
Ústředním orgánem státní správy v Polsku, odpovědným za otázky týkající se železniční
dopravy je ministerstvo infrastruktury a rozvoje (MIR)., významnou úlohu ve struktuře
veřejných subjektů působících v této oblasti hraje Úřad železniční dopravy (UTK), který je
rozpočtová jednotka MIR. Úkoly UTK jsou především regulační povahy, včetně plnění
úkolů týkajících se udělování licencí železniční dopravy.
Většina železničních tratí v Polsku je spravována státním podnikem PKP Polskie Linie
Kolejowe ve vlastnictví Polskich Kolei Państwowych (PKP). Hlavní železniční dopravci v
Polsku jsou součástí skupiny PKP - PKP Intercity a ve vlastnictví jednotlivých samospráv
kraje Przewozy Regionalne.
Územím okresu Nysa prochází železniční traťě cislo:
- 137 Katowice – Legnica.
- 287 Opole Zachodnie – Nysa.
- 288 Nysa – Brzeg.
- 328 Nysa – Kałków Łąka.
- 256 (D29-1971) Nysa – Ścinawa Mała.
S t r o n a | 39
Cyklistická doprava a pěší turistika:
V analyzované oblasti jsou příznivé podmínky pro rozvoj turistiky a cykloturistiky. Stav
infrastruktury pro chodce a cyklistiku v této oblasti by měly být považovány za
nevyhovující přičemž velmi malá část národních a krajských silnic je vybavena tímto
typem zařízení. K lepší situaci v tomto ohledu dochází na silnicích v obcích a okresech a
v případě nových investic v tomto typu dopravních cest se stalo standardním vytyčení
chodníku, nebo cyklostezky.
Drogowe przejścia graniczne na obszarze stanowiącym przedmiot niniejszej analizy.
Silniční hraniční přechody v analyzované oblasti.
CZ
PL
Nr drogi
/ silnice
CZ
Nr drogi /
silnice PL
Ograniczenia
/ omezení
Zlaté hory
Konradów
II/445
411
pozostałe
Mikulovice
Głuchołazy
I/44
40
bez
ograniczeń
Velké
Kunětice
Sławniowice
III/5478
Vidnava
Kalków
III/4577
16350
Horní
Heřmanice
Jasienica Górna
III/4576
16380
Bernartice
Dziewiętlice
III/4573
16400
do 3,5 t
Javorník-Bílý
Potok
Paczków
I/60
382
bez
ograniczeń
Uwagi /
komentáře
do 7,5 t
do 3,5 t
bez
ograniczeń
do 3,5 t
Źródło / Zdroj: Dane własne na podstawie danych pochodzących z POWT RCz-RP 2007-2013 /
Vlastní studie na základě dat z programu OPPS ČR-Polsko 2007-2013.
S t r o n a | 40
KONKLUZJE:
1. Konieczne jest zintensyfikowanie
działań mających na celu włączenie
analizowanego obszaru do sieci TEN-T
(zwiększy
to
znacznie
możliwość
pozyskiwania
środków
UE
na
infrastrukturę
transportową
w
perspektywie finansowej 2014-2020.
2. Po czeskiej stronie analizowanego
obszaru istnieje zintegrowany system
komunikacji, który stanowi wzorcowe
rozwiązanie do wdrożenia w Polsce.
3. Na analizowanym obszarze brak
bezpośrednich połączeń pomiędzy RP a
RCz obsługiwanych przez publiczne
środki komunikacji zbiorowej.
4. Należy zintensyfikować działania
Euroregionu oraz JST działających na
tym terenie w zakresie pozyskiwania
zewnętrznych środków pomocowych
przeznaczonych
na
modernizację
infrastruktury transportowej.
5. Niezbędna jest integracja planów
inwestycyjnych w zakresie rozwoju
infrastruktury transportowej po obydwu
stronach granicy, tak aby w maksymalny
sposób wykorzystać dostępne środki UE.
SHRNUTÍ:
1. Je zapotřebí zintenzivnit úsilí o
začlenění studijní oblast TEN-T (to
výrazně
zvyšuje
možnost
získání
finančních prostředků EU pro dopravní
infrastrukturu ve finančním výhledu na
období 2014-2020.
2. Na české straně analyzované oblasti
se nachází integrovaný komunikační
systém, který je vzorovým řešením pro
použití v Polsku.
3. V analyzované oblasti, je nedostatek
přímých spojů mezi Polskem a Českou
republikou podporovaných veřejnými
prostředky veřejné dopravy.
4. Euroregion a JTS by měli zintenzivnit
činnosti v této oblasti, pokud jde o
vyhledávání finančních prostředků na
vnější zdroje pomoci vyčleněných pro
modernizaci dopravní infrastruktury.
5. Je třeba integrovat investiční plány v
rozvoji dopravní infrastruktury na obou
stranách hranice, a tak v maximálním
způsobem
využít
dostupných
finančních prostředků EU.
S t r o n a | 41
2.3. Infrastruktura techniczna / Technická infrastruktura.
Zaopatrzenie w wodę:
Wszystkie gminy położone w czeskiej części analizowanego
obszaru są wyposażone w sieć wodociągową. Alternatywnym
źródłem wody pitnej w czeskiej części analizowanego obszaru są
studnie przydomowe.
Kanalizacja i oczyszczanie ścieków:
Kwestia kanalizacji oraz oczyszczania ścieków stanowi jeden z najważniejszych
problemów czeskiej części analizowanego obszaru. Stan techniczny infrastruktury jest w
wielu przypadkach niesatysfakcjonujący a potrzeby inwestycyjne w tym zakresie są duże.
Na obszarze czeskiej części analizowanego obszaru własne oczyszczalnie ścieków
posiadają jedynie miejscowości Vidnava oraz Žulová.
Kwestia odprowadzania ścieków do wód powierzchniowych na poziomie europejskim
jest regulowana przede wszystkim przez postanowienia Dyrektywy Rady z dnia 21 maja
1991 dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych (nr 91/271/EWG).
W niedalekiej perspektywie na analizowanym obszarze należy oczekiwać wzrostu
wydatków związanych z budową sieci kanalizacyjnych oraz oczyszczalni ścieków, co
związane jest z obowiązkami w zakresie ochrony środowiska nałożonymi na państwa
członkowskie przez UE. W związku ze znacznym rozdrobnieniem terytorialnym czeskich
gmin należy oczekiwać iż tego typu projekty będą realizowane przez kilka gmin w
formule partnerstwa międzygminnego.
Zaopatrzenie w energię elektryczną:
Dystrybutorem energii elektrycznej w RCz jest firma ČEZ Distribuce, a.s., zapewniająca
dostawy do użytkowników i będąca operatorem sieci linii energetycznych.
Zaopatrzenie w gaz:
Stopień gazyfikacji w mieście Jesenik jest wysoki i wynosi ok. 81%. W pozostałych
gminach odsetek ten wynosi ok. 60%.
Dostawcą gazu w czeskiej części analizowanego obszaru jest firma RWE, a. s.
Gaz ziemny w RCz pochodzi z sieci wewnątrzkrajowej i jest przekazywany do sieci
dystrybucyjnych regionalnych spółek dystrybucyjnych oraz do bezpośrednich
odbiorców.
W związku z notowanym w ostatnich latach wzrostem cen gazu ziemnego na
S t r o n a | 43
analizowanym obszarze można zaobserwować wzrost zainteresowania źródłami energii
w postaci paliw stałych lub źródeł o charakterze alternatywnym. Operatorem gazowej
sieci przesyłowej w RCz jest spółka NET4GAS, s.r.o.
Gospodarka odpadami:
Najważniejszym, czeskim aktem prawnym regulującym kwestię gospodarki odpadami
jest ustawa nr 185 z 2001 roku o odpadach. W lipcu 2012 roku w Czechach weszła w
życie ustawa nr 174 z 2012 roku zmieniająca ustawę nr 565 z 1990 roku o opłatach
lokalnych z późniejszymi zmianami. Wspomniany akt prawny wprowadził zasadnicze
zmiany w zakresie zarządzania opłatą lokalną za prowadzenie systemu gromadzenia,
zbioru, transportu, segregacji, wykorzystywania i utylizacji odpadów komunalnych. Na
podstawie przepisów tej ustawy poszerzono grono płatników opłaty i zwiększono górną
granicę części opłaty, która ustalana jest na podstawie faktycznych kosztów gminy z
poprzedniego roku ponoszonych w związku z wywozem niesegregowanych odpadów
komunalnych. Wysokość tej opłaty jest więc różna w różnych gminach.
Należy podkreślić, że w czeskiej części analizowanego obszaru recyclingowi poddana
jest znaczna część odpadów przemysłowych (przede wszystkim dotyczy to papieru,
plastiku, szkła oraz metali). Największą firmą zajmującą się zbiorem i segregacją
odpadów jest na tym terenie firma EKO-KOM, a.s .
S t r o n a | 44
Zásobování vodou:
Zásobování vodou v polské části analyzovaného území zajišťují
především veřejné vodovody. Alternativními zdroji pitné vody v
polské části studované oblasti jsou studny pro domácnost.
Obyvatelstvo využívající vodovodní síť podle obcí (stav za rok 2013).
Obyvatelstvo využívající
Územní jednotka
vodovodní síť
Głuchołazy
20138
Kamiennik
3235
Korfantów
7832
Łambinowice
7458
Nysa
56131
Otmuchów
12103
Paczków
12805
Pakosławice
3477
Skoroszyce
5259
Okres Nysa
128438
Zdroj: GUS (Bank Danych Lokalnych).
Kanalizace a čištění odpadních vod:
Právní předpisy EU o shromažďování a čištění městských odpadních vod stanovuje
především směrnice Rady 91/271 / EWG ze dne 21. května 1991. Tento dokument ukládá
polské vládě postavit, rozšířit nebo modernizovat komunální čističky odpadních vod a
kanalizace v městských oblastech, do konce roku 2015.
S t r o n a | 45
Kananlizační síť v polské části analyzovaného území je rozšiřován zejména díky dotacím z
fondů EU. Podíl obyvatel využívající kanalizaci v této oblasti je 61,9% - nižší, než celostátní
průměr 65,1%.
Obyvatelstvo využvající kanalizace v polské části analyzovaného území - procento lidí,
kteří používají systém v obecné populaci:
Územní jednotka
2013
Głuchołazy
61,4
Kamiennik
10,2
Korfantów
17,7
Łambinowice
34,6
Nysa
93,6
Otmuchów
32,5
Paczków
45,6
Pakosławice
0,0
Skoroszyce
35,3
Okres Nysa
61,9
Polska
65,1
S t r o n a | 46
W 2011 r. oddano do eksploatacji transgraniczny gazociąg Polska – Czechy.
Połączenie z czeskim systemem przesyłowym umożliwia odbiór ok. 0,5 mld m sześc.
gazu ziemnego rocznie. Długość gazociągu po polskiej stronie wynosi 22 km i
przebiega przez gminy Cieszyn, Hażlach, Dębowiec i Skoczów. Długość czeskiego
odcinka gazociągu to ok. 10 km.
V roce 2011 byl uveden do provozu přeshraniční plynovod Polsko - Česká republika.
Spojení s českou přenosovou soustavou umožňuje přijímat cca. 0,5 miliardy m3.
zemního plynu za rok. Délka plynovodu na polské straně je 22 km a vede přes obce
Cieszyn, Hażlach, Debowiec a Skoczów. Česká část délky potrubí je cca. 10 km.
Největším problémem v oblasti čištění odpadních vod je řešení tohoto problému v
malých městech, ve kterých je kvůli rozptýlení bytových domů napojení na kanalizaci s
čistírnou odpadních vod mnohem dražší než v městských oblastech.
S t r o n a | 47
Obyvatelstvo využvající plynovou síť v polské části analyzovaného území - procento lidí,
kteří používají systém v obecné populacji:
Územní jednotka
2013
Głuchołazy
53,3
Kamiennik
0,0
Korfantów
2,2
Łambinowice
0,0
Nysa
72,1
Otmuchów
34,3
Paczków
54,1
Pakosławice
0,0
Skoroszyce
5,9
Okres Nysa
48,1
Polsko
52,4
Zdroj: GUS.
Zásobování teplem:
V polské části území existují jak individuální topné systémy tak kolektivní (výtopny,
kotelny). Většina domácností využívá jednotlivých topných systémů.
Odpadové hospodářství:
Nejdůležitější zákon upravující zásady nakládání s odpady v Polsku je zákon ze dne 14.
prosince 2012 o odpadech (Dz. U. z roku 2013. poz. 21). Tento zákon definuje opatření na
ochranu životního prostředí, život a zdraví, na prevenci a snížení negativních dopadů na
životní prostředí a lidské zdraví, která vyplývají z výroby a nakládání s odpady, a omezující
celkový dopad využívání zdrojů a zlepšováním účinnosti tohoto využívání. Zákon o
odpadech obsahuje také ustanovení, kterým se stanoví obecné zásady nakládání s
odpady, plány pro nakládání s odpady, pravomoci nezbytné k nakládání s odpady,
pravidla evidence subjektů uvádějících produkty, výrobky v obalech a hospodařící s
odpady, stejně jako pravidla vedení evidence odpadů. V červenci 2013 rok v polské
S t r o n a | 48
části analyzovaného území byl zaveden nový systém pro sběr a recyklaci odpadů
spojené s nabytím účinnosti zákona ze dne 1. července 2011, kterým se mění zákon o
udržování čistoty a pořádku v obcích a některých dalších zákonů. Poplatek za odvoz
odpadků v Polsku se liší v různých obcích.
Informace o nakládání s odpady v obcích:
Jednotka, která
Sběrná místa pro
zajišťuje odvoz
odpad z
Územní jednotka
komunálního
domácností (ano
odpadu
/ ne)
Głuchołazy
Obec
Ano
Kamiennik
Korfantów
Łambinowice
Obec
Obec
Obec
Obec
Obec
Obec
Nysa
Obec
Obec
Otmuchów
Obec
Obec
Paczków
Obec
Obec
Pakosławice
Obec
Obec
Skoroszyce
Obec
Obec
Zdroj: GUS.
S t r o n a | 49
KONKLUZJE:
1. Dostawy wody pitnej w polskiej/czeskiej
części analizowanego obszaru są zapewnione
dzięki sieci pokrywającej prawie cały
analizowany obszar.
2. Na analizowanym obszarze skanalizowana
jest
większość
obiektów
a
aktualnie
realizowane są inwestycje w zakresie budowy
nowych
sieci
wodociągowych
i
kanalizacyjnych.
Oczyszczalnie
ścieków
posiadają
rezerwę
umożliwiającą
podłączenie kolejnych obiektów.
3. Dostawy energii cieplnej zapewnione są w
wystarczającym stopniu i z wystarczającą
efektywnością.
Znaczny
odsetek
część
domów jednorodzinnych jest zaopatrzony we
własne źródła ogrzewania.
4. Na analizowanym obszarze można
zaobserwować wzrost produkcji energii
elektrycznej i cieplnej z odnawialnych źródeł.
5. Dostawy energii elektrycznej są zapewnione
na wystarczającym
poziomie, jednak
modernizacji wymaga część infrastruktury
przesyłowej.
6. W czeskiej części analizowanego obszaru
istnieje efektywny i sprawdzony system
gospodarki
odpadami
zapobiegający
powstawaniu
nielegalnych
składowisk
odpadów, który może stanowić wzór dla
rozwiązań obowiązujących w Polsce. System
gospodarki odpadami komunalnymi ma
rezerwy
w
zakresie
dodatkowego
segregowania
oraz
maksymalnego
wykorzystania odzyskanych surowców.
7.W lipcu 2013 roku na terenie polskiej części
analizowanego obszaru został wprowadzony
nowy system zbierania i recyclingu odpadów
związany z wejściem w życie przepisów ustawy
z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach
oraz niektórych innych ustaw.
SHRNUTÍ:
1. Dodávky pitné vody v polské / české
části
analyzovaného
území
jsou
poskytovány prostřednictvím sítě pokrývající
téměř celou plochu analyzované oblasti.
2. V analyzované oblasti je kanalizována
většina objektů a aktuálně probíhají
investice do výstavby nových vodovodních
a kanalizačních sítí. Čistírny odpadních vod
jsou přizpůsobeny pro připojení nových
zařízení.
3. Dodávka tepelné energie je k dispozici v
dostatečné míře s dostatečnou účinností.
Významný podíl
rodinných domů je
opatřen vlastním zdrojem vytápění.
4. V analyzované oblasti lze pozorovat
nárůst výroby elektřiny a tepla z
obnovitelných zdrojů.
5. Dodávka elektrické energie jsou k
dispozici v dostatečné úrovni, ale vyžaduje
určité
modernizace
v
přenosové
infrastruktuře.
6. V české části analyzovaného území, je
účinný a osvědčený systém nakládání s
odpady, který chrání proti zakladání
černých skládek, který mohou být vzorem
S t r o n a | 50
pro řešení platné v Polsku. Komunální
systém nakládání s odpady má rezervu v
oblasti dalšího třídění a maximalizování
využití recyklovaných materiálů.
spojený s nabytím účinnosti zákona ze dne
1. července 2011, kterým se mění zákon o
udržování čistoty a pořádku v obcích a
některých dalších zákonů.
7. V červenci 2013 rok v polské části
analyzovaného území byl zaveden nový
systém pro sběr a recyklaci odpadů
Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego
Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013.
Projekt je spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Operačního programu Přeshraniční spolupráce Česká republika –
Polská republika 2007-2013.
2.4. Infrastruktura społeczna / Sociální infrastruktura.
EDUKACJA
Przedszkola – umożliwiają edukację przedszkolną dzieci w wieku
od 3 do 6 lat. Placówki przedszkolne w Republice Czeskiej są
prowadzone przede wszystkim przez jednostki samorządu
terytorialnego szczebla gminnego.
Szkoły podstawowe – prowadzą działalność edukacyjną
skierowaną do dzieci w wieku od lat 7 do 15. Szkoły podstawowe
w Czechach liczą 9 klas i są podzielone na 2 tzw. stopnie (I stopień – klasy 1-5, II stopień –
klasy 6-9). Niektóre szkoły podstawowe prowadzą edukację tylko w zakresie tzw. I stopnia
lub poprzez funkcjonowanie tzw. klas łączonych.
Szkoły średnie – są prowadzone w formie liceów ogólnokształcących, średnich szkół
zawodowych oraz zasadniczych szkół zawodowych. W Republice Czeskiej wyróżniamy
trzy formy kształcenia w tym zakresie:
- wykształcenie średnie (1-2 lata),
- wykształcenie średnie wraz z uzyskaniem tytułu zawodowego (2-3 lata),
- wykształcenie średnie zakończone maturą (4 lata, ewentualnie sześcioletnie lub
ośmioletnie liceum ogólnokształcące).
Szkoły średnie w Czechach są prowadzone z reguły przez jednostki samorządu
terytorialnego szczebla krajskiego (regionalnego).
Portal www.stredniskoly.cz – baza
danych szkół średnich w Czechach.
Policealne szkoły zawodowe – placówki edukacyjne skierowane do absolwentów szkół
średnich, w których nauczanie kończy się egzaminem maturalnym. Nauka w tego typu
szkołach trwa z reguły 3 lata. Ich absolwenci otrzymują tytuł „dyplomowanego
specjalisty”. Szkoły tego typu w Czechach są prowadzone z reguły przez jednostki
S t r o n a | 52
samorządu terytorialnego szczebla krajskiego (regionalnego) lub firmy prywatne /
organizacje pozarządowe.
Szkoły wyższenajważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie związane z
prowadzeniem jest ustawa o szkolnictwie wyższym. Uczelnie tego typu oferują naukę w
formie studiów licencjackich, magisterskich oraz doktoranckich. W Czechach istnieją
zarówno szkoły wyższe prowadzone przez organy
publiczne (państwowe lub
samorządowe) jak i prywatne. Niektóre uczelnie prowadzą również naukę w formie tzw.
uniwersytetów trzeciego wieku.
S t r o n a | 53
VZDĚLÁVÁNÍ
Mateřské školy
V Polsku navštěvují mateřskou školu děti od 3 do 6 let. Ve zvláštních
případech, dítě může začít školní docházku od 2,5 let. V případě
dětí ve věku 5-6 je povinnost účastnit se v předškolním vzdělávání.
V Polsku jsou při základních školách také provozovány mateřské školy, mateřské kluby a
skupiny. Poslední dvě formy předškolního vzdělávání jsou určeny pro malé skupiny dětí a
jsou vytvořeny v menších městech, kde nejsou k dispozici žádné mateřské školky nebo
základní školy.
Základní školy
Vzdělávání na polské základní škole trvá šest let. Ve třídách I-III, probíhá ve formě tzv.
integrovaného vzdělávání, tedy bez rozdělení pro jednotlivé předměty a jejich vedení je
svěřeno jednomu učiteli-vychovateli. Druhý stupeň základního školního vzdělávání
zahrnuje stupně IV až VI. Výuka v této fázi je vedena učitely - specialisty. Předměty
provedené v této fázi jsou: polština, moderní cizí jazyk, matematika, přírodní vědy, historie
a společnost, hudba, umění, technika, informatika, tělesná výchova, náboženství nebo
etika, vzdělání pro rodinný život (od páté třídy).
Gymnázia
V Polsku jsou 3-leté nižší střední školy, které jsou určeny pro děti a mládež ve věku 13 až 16
let. Vzdělávání na gymnáziu končí gymnazijní zkouškou .
Střední školy
V Polsku jsou existují následující typy středních škol:
1.a) Odborné školy se studiem po dobu ne méně než 2 roky, a ne více než tři roky (od
1. září 2012 jsou provozovány pouze tříleté obory), které umožňují studentům získání
výučního listu potvrzujícího odborné kvalifikace po absolvování zkoušky, jakož i další
vzdělávání ve školách uvedených v bodech e) a f).
S t r o n a | 54
2.b) tříleté střední školy, jejichž zakončení umožňuje získání maturitního vysvedčení po
složení maturitní zkoušky.
3.c) tříleté střední školy poskytujících vzdělání v oborech odborného vzdělávání, jejichž
zakončení umožňuje získání maturitního vysvědčení po složení maturitní zkoušky (od 1. září
2012. se nepřijímají studenti na tento typ škol).
4.d) čtyřleté odborné střední školy, které umožňují studentům získání diplomu v
odborných kvalifikacích po vykonání zkoušky a také možnost získat maturitní vysvědčení
po složení maturity.
5.e) dvouleté nástavbové školy pro absolventy škol uvedených v bodě a), jejichž
zakončení umožňuje získání maturitního vysvedčení po složení maturitní zkoušky (od 1. září
2012 nejsou přijímáni studenti na tento typ škol).
6.f)
tříleté nástavbové odborné střední školy školy pro absolventy škol uvedených v
bodě a), které umožňují studentům získání diplomu v odborných kvalifikacích po
vykonání zkoušky, a také možnost získat maturitní vysvědčení po složení maturity (od 1.
září 2013. nejsou přijímáni studenti na školy tohoto typu).
7.g) nástavbové střední školy s dobou studia nepřesahující 2,5 roku, které umožňují
studentům, se středoškolským vzděláním získání potvrzující diplom v odborných
kvalifikacích.
8.h) tříleté speciální školy připravující se na zaměstnání žáky s mentálním postižením v
mírné nebo závažné formě a žáky s více vadami, jejichž ukončení je osvědčením pro
přijetí do práce.
Univerzity
Univerzita je v Polsku organizační jednotkou státní, místní samosprávy nebo soukromou,
provozovanou na základě zákona o vysokém školství nebo v případě církevních
vysokých škol na základě dohody vlády Polské republiky se správou církevních úřadů. V
polském vzdělávacím systému je to škola vzdělávající absolventy liceí a technických
středních škol, kteří složili maturitní zkoušku. Studium prvního stupně je zakončeno
získáním titulu odborného bakaláře nebo inženýra, druhý stupeň titulem magistra nebo
magistra inženýra. Některé obory, nicméně, mají podobu souvislého studia a jsou
zakončeny získáním magisterského titulu nebo titulu lékaře, zubaře, veterináře.
Dokončení druhého stupně nebo souvislého studia dovoluje pokračovat ve studiu
doktorantském.
S t r o n a | 55
S t r o n a | 56
POMOC SPOŁECZNA
Najważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie pomocy
społecznej w Republice Czeskiej jest ustawa nr 108 z 2006 roku o
pomocy społecznej. W czeskiej części analizowanego obszaru
funkcjonuje większość rodzajów placówek świadczących pomoc
społeczną.
Do najważniejszych rodzajów placówek pomocy społecznej w
Czechach są:
- ośrodki usług dziennych (Centra denních služeb),
- domy opieki dziennej (denní stacionáře),
- domy opieki tygodniowej (týdenní stacionáře),
- ośrodki dla osób niepełnosprawnych (domovy pro osoby se zdravotním postižením),
- domy dla osób starszych (domovy pro seniory),
- domy s usługami opiekuńczymi (domy s pečovatelskou službou),
- domy ze szczególnym trybem (domovy se zvláštním reżimem),
- mieszkania chronione (chráněné bydleni).
SOCIÁLNÍ POMOC
Nejdůležitějším zákonem upravujícím rozsah sociální pomoci v
Polsku je zákon ze dne 12. března 2004. o sociální pomoci.
V polském systému sociálního zabezpečení vyniká:
- Pomoc v institucích, jako jsou: komunitní domy svépomoci,
střediska péče o děti,
- komunitní pomoc, včetně komunitních center, podpůrná střediska (tj. domy s
pečovatelskou službou, noclehárny, útulky pro bezdomovce,
komunitní domy
svépomoci pro osoby s duševními poruchami ).
S t r o n a | 57
- finanční pomoc, služby a materiály poskytnuté pro centra sociální péče (a v některých
případech okresní střediska rodinné pomoci).
V rámci institucionální struktury ústavů sociální péče v Polsku lze rozlišit:
- centra sociální péče působí v každé obci, poskytují podporu ve formě sociální práce,
peněžitých dávek, přiznávají věcnou a asistenční pomoc a směřují do podpůrných
zařízení;
- okresní střediska rodinné pomoci (ve městech s okresní správou - obecní střediska
rodinné pomoci);
- regionální centra sociální politiky (při krajských úřadech) - se zabývají koordinací sociální
politiky ve vztahu k pomoci na území krajů;
- oddělení sociální politiky na krajských úřadech, které vykonávají kontrolu dohled nad
prováděním výkonů místní správy obcí, okresů krajů, včetně kvality fungování oddělení
sociální pomoci (v rozsahu úkolů);
- Ministerstvo práce a sociálních věcí - se zabývá koordinací sociálních politik celém
Polsku a přípravou změn stávajících právních předpisů.
V polské části zkoumané oblasti jsou prakticky všechny druhy institucí sociální pomoci
působících v Polsku.
OCHRONA ZDROWIA
W czeskiej części analizowanego obszaru znajdują zarówno
placówki medyczne oferujące opiekę zdrowotną o charakterze
podstawowym
oraz
specjalistycznym.
dla
mieszkańców
poszczególnych gmin, miast i rejonów objętych działaniem danej
placówki.
Do najważniejszych typów placówek oferujących opiekę medyczną w Czechach
możemy zaliczyć:
- zakłady opieki zdrowotnej,
- szpitale,
- specjalistyczne zakłady lecznicze,
- uzdrowiskowe zakłady lecznicze,
S t r o n a | 58
- samodzielne placówki ambulatoryjne,
- specjalne zakłady służby zdrowia.
System opieki zdrowotnej w Republice Czeskiej jest powszechnie uznawany za jeden z
lepiej funkcjonujących systemów tego rodzaju w Unii Europejskiej.
ZDRAVOTNÍ PÉČE
Zdravotní péče v Polsku je vykonávána v rámci:
- Ambulantního zdravotnictví (ambulantní kliniky v oblasti primární
péče, specializované kliniky, specializované ordinace, školní a
firemní zdravotní služby ); Zdravotní péče v Polsku je spravována v
rámci:
- ústavního zdravotnictví (nemocnice, kliniky, sanatoria);
- rychlé lékařské pomoci (záchranná služba).
V polské části zkoumané oblasti jsou instituce, které nabízejí základní zdravotní péči v
oboru, stejně jako instituce specializované péče, jakož i nemocnice a záchranné služby.
Nejdůležitější zákony upravující problematiku zdravotní péče v Polsku jsou:
- Zákon o zdravotnické činnosti (Dz. U. z roku 2013 r. 0, poz.),
- Zákon o zdravotních službách financovaných z veřejných prostředků ( Dz. U. z roku 2008.
číslo 164, poz. ),
- Zákon o právech pacientů veřejný ochránce práv pro pacienty ( Dz. U. z roku 2012 0,
poz. ),
- Zákon o lázeňské léčbě, lázních a oblastech lázeňské ochrany a lázeňských obcích (
Dz. U. z roku 2012. 0, poz. ),
- Zákon o povolání lékaře a zubního lékaře (Dz. U. z roku 2011. 277, poz. .).
Hlavním zdrojem financování pro systém zdravotní péče v Polsku je zdravotní pojištění ve
Státním zdravotním fondu. Občané jsou zatíženi povinným pojistným představujícím 9% z
příjmů fyzických osob (7,75% se odečte od daně z příjmu a 1,25% hradí pojistník), které je
odváděno do institucí zdravotního pojišťění (NFZ).
KONKLUZJE:
SHRNUTÍ:
1.
Sieć
szkół
oraz
placówek
opieki
społecznej/zdrowotnej
na
analizowanym
obszarze odpowiada obecnym potrzebom.
1. Síť škol a institucí sociální/zdravotní
péče ve zkoumané oblasti odpovídá
současným potřebám.
2. W związku z negatywnymi tendencjami
demograficznymi w perspektywie wieloletniej
należy spodziewać się spadku liczby placówek
edukacyjnych oraz wzrostu liczby placówek
opieki zdrowotnej.
2.
V
souvislosti
s
negativními
demografickými trendy v dlouhodobé
perspektivě by se měl očekávat pokles
počtu vzdělávacích institucí a zvýšení
počtu zdravotnických zařízení
3. Istotnym elementem wsparcia projektów
współpracy placówek edukacyjnych w latach
2015-20
będzie
Fundusz
Mikroprojektów
programu Interreg VA Republika Czeska-Polska.
3. Důležitým prvkem podpory projektů
spolupráce v oblasti vzdělávání v letech
2015-20
bude
Fond
Mikroprojektů
programu Interreg VA Česká republikaPolsko
4. W polskiej części analizowanego obszaru
istnieje lepszy dostęp do specjalistów oparty na
systemie edukacji zawodowej o wysokiej jakości
dostosowanym do potrzeb rynku pracy.
5. Konieczna jest intensyfikacja transgranicznych
działań na rzecz realizacji wspólnych projektów
dotyczących kształcenia zawodowego.
6. Osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym w
obydwu krajach mogą uzyskać przed wyjazdem
do innego kraju członkowskiego UE Europejską
Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ).
Uprawnia ona do uzyskania w nagłych
wypadkach świadczeń zdrowotnych w zakresie
w jakim przysługują one obywatelom danego
kraju członkowskiego UE.
4. V polské části studované oblasti, je
lepší přístup ke specialistům na základě
systému odborného vzdělávání vysoké
kvality přizpůsobené potřebám trhu
práce.
5. Je nezbytné zintenzivnit přeshraniční
aktivity pro realizaci společných projektů
týkajících se odborného vzdělávání
6. Osoby, na které se vztahuje zdravotní
pojištění mohou v obou zemích získat
před odjezdem do jiného státu EU
Evropský průkaz zdravotního pojištění. To
opravňuje k získání nouzové zdravotnické
péče v takovém rozsahu na jaký mají
nárok státní příslušníci daného členského
státu EU.
S t r o n a | 60
2.5. Kultura, sport, rekreacja i turystyka / Kultura, sport, volný čas a turistika.
Republika Czeskiej tradycyjnie dzieli się na 15 regionów
turystycznych, które są podzielone na obszary turystyczne. Czeska
część analizowanego obszaru należy do regionu turystycznego
Północne Morawy i Śląsk [Severní Morava a Slezsko], który
podzielony jest na sześć obszarów turystycznych: Jeseníky,
Opavské Slezsko, Ostravsko, Těšínské Slezsko, Poodří – Moravské
Kravařsko i Beskydy – Valašsko.
W Czechach istnieje gęsta sieć punktów informacji turystycznej (również
certyfikowanych). Ustalaniem zasad certyfikacji tego typu punktów w Czechach zajmuje
się Zrzeszenie Informacji Turystycznych Republiki Czeskiej (Asociace turistických
informačních center České republiky) działające w porozumieniu z Czeską Centralą
Turystyki – CzechTourism i Ministerstwem Rozwoju Regionalnego RCz.
Strona
internetowa
Zrzeszenia
Informacji
Turystycznych
Republiki
Czeskiej
(Asociace
turistických informačních center České republiky):
http://www.aticcr.cz
Potencjał turystyczny Ziemi Złotogórskiej polega przede wszystkim na możliwościach
krótkookresowej turystyki rekreacyjnej oraz turystyki górskiej i pielgrzymkowej.
Jeseníky - widok z Koberštejnu.
Źródło fotografii: commons.wikimedia
Autor: Marcin Szala. CC BY-SA 3.0.
S t r o n a | 62
Turystyka wiejska:
Turystyka wiejska jako rodzaj turystyki pobytowej jest ważnym elementem ruchu
turystycznego na obszarze objętym strategią. Rodzajem turystyki wiejskiej jest
agroturystyka, która w Czechach jest definiowana jako „uzupełniająca działalność
gospodarstw rolnych z maksymalną liczbą 12 oferowanych miejsc noclegowych”.
Od roku 1989 w czeskiej części analizowanego obszaru powstało wiele gospodarstw
agroturystycznych – np. ranczo Orel v České Vsi.
Strona internetowa miasta Jesenik:
http://www.jesenik.org
Ratusz w Jeseniku.
Autor: Markéta Hálová. Źródło: wikimedia
commons. CC BY-SA 3.0.
S t r o n a | 63
Do najważniejszych atrakcji turystycznych w czeskiej części analizowanego obszaru
należą:
- Twierdza wodna w Jeseníku,
- kościół parafialny Wniebowzięcia NMP w Jeseniku,
- ratusz w Jeseniku,
- Kolumna Świętej Trójcy w Jeseniku,
- Priessnitzovo sanatorium w Jeseniku,
- wieża na Zlatém Chlumu w Jeseniku,
- Pomnik ofiar procesów czarownic w Jeseniku,
- Pomnik ofiar strajków frývaldowskich w Lipové Lázně,
- barokowy kościół Trzech Króli w miejscowości Ostruzna,
- kościół św. Josefa w České Vsi,
- kolumna Maryjna w České Vsi,
- ruiny Adelsburg w miejscowości Bělá pod Pradědem,
- barokowy kościół św. Tomasza Apostoła w Dolním Domařově,
- barokowy kościół Jana Chrzciciela w Horním Domařově.
S t r o n a | 64
Kulturní památky a zajímavosti:
Venkovská turistika:
Rozvoj v Polsku začal v 90. letech dvacátého století. V polském
zákoně není oficiální definice agroturistiky. V platných právních
předpisech, jsou použity pouze takové termíny jako je "Pronájem
místností zemědělci" či "poskytování dalších služeb na farmách
spojených s pobytem turistů". V čl. 3 zákona ze dne 2. července
2004 o svobodě podnikání (Dz.U. 2004 č. 173, poz. 1807) bylo rozhodnuto, že její
ustanovení se nevztahují na pronájem místností zemědělci a prodej domácích jídel, jako
typických služeb nabízených v oblasti ", jakož i poskytování jiných služeb na farmách
souvisejících s pobytem turistů.Zákon o svobodě ekonomické činnosti nedefinuje pojem "
agroturistická farma", pouze uvádí podmínky, za kterých zemědělci bez registrace v
Centrálním registru a informacích o podnikání, mohou poskytovat služby spojené s
pobytem turistů. Ustanovení zákona také nezavádějí žádná omezení týkající se pronájmu
pokojů či prodeje domácích pokrmů a poskytování dalších služeb na farmě souvisejících
s pobytem turistů je právně přípustné.
Příklady farem s agroturistikou poskytujících služby na polské straně analyzované oblasti
jsou, např. Turystyka Wiejska Pod Bocianem w Złotoglovicich anebo Ośrodek
Wypoczynkowy "Budek" w Głębinovie.
S t r o n a | 65
K turistickým zajímavostem polské části analyzované oblasti můžeme zahrnout:
- Paczkovské jezero,
- Unikowice - smírčí kříž,
- Staré město Paczków
- Kostel sv. Jana evangelisty v Paczkově,
- Kostel Panny Marie Věčné Pomoci v Paczkově,
- Otmuchovské jezero,
- Biskupský zámek v Otmuchově,
- Gotická věž v Otmuchově,
- Palác v Otmuchově,
- Radnice v Otmuchów,
- Kostel sv. Mikuláše a sv. Františka Ksawerego v Otmuchově,
- Kostel sv. Anny v Otmuchově,
- Kostel Narození Nejsvětější Panny Marie v Kałkově,
- Kostel sv. Apoštola Ondřeje v Wójcicích,
- Nisské jezero,
- Staré město Nisa,
- Bazilika sv.Jakuba a sv.Anežky v Nise sv James a St. Agnes v Nyse,
- Kostel sv. Apoštolů Petra a Pavla v Nise,
- Kostel Nanebevzetí Nejsvětější Panny Marie Nise ,
- Poutní kostel MB Pomocnice křesťanů v Nise,
- Klášter sester Alžbětinek v Nise,
- Dům Wagi Miejskiej v Nise,
- Jezuitská kolej v Nise,
S t r o n a | 66
- Seminář sv. Anny v Nise,
- "Krásná studna" v Nise,
- Fontána Trytona v Nyse,
- Biskuský dvůr v Nise
- Nisské opevnění.
- Pevnost Prusy,
- Vodní tvrz ("Fort Blokhaus")
- Bastion sv. Hedviky v Nise,
- Věž brány Ziębické v Nise,
- Věž brány Vroclavské v Nise,
- Opavské hory,
- Obranné stěny v Glucholazech
- Kostel sv. Vavřince v Glucholazech
- Jarnołtówek,
- Pokrzywna,
- Nisské Rekreační středisko (se sídlem v Skorochowie).
Webové stránky projektu Partnerstwo Nyskie 2020: http://www.partnerstwo-nyskie2020.pl
S t r o n a | 67
KONKLUZJE:
1. Na
analizowanym
obszarze
istnieje relatywnie gęsta sieć
drogowa dla indywidualnego
transportu samochodowego.
SHRNUTÍ:
1. V analyzované oblasti, je poměrně
hustá
silniční
síť
pro
individuální
automobilovou dopravu.
2. Po obydwu stronach granicy
istnieje
duża
ilość
atrakcji
turystycznych
z
zakresu
dziedzictwa
przyrodniczego
i
kulturowego.
2. Na obou stranách hranice existuje
velké množství památek v oblasti
přírodního a kulturního dědictví.
3. Istnieje bariera językowa na
poziomie języka specjalistycznego
w ruchu turystycznym (obsługa
hoteli, restauracji).
3. Existuje jazyková bariéra na úrovni
specializovaného
jazyka
v
oblasti
cestovního ruchu (hotelové služby,
restaurace).
4. Brak obiektów hotelowych o
podwyższonym standardzie po
polskiej stronie znacznie zawęża
grupę docelową potencjalnych
turystów.
4. Nedostatek hotelových zařízení s
vyšším standardem na polské straně
výrazně
zužuje
cílovou
skupinu
potenciálních turistů.
5. Rozpoznawalność Polski jako kraju
atrakcyjnego
pod
względem
turystycznych jest w Czechach
wciąż słaba.
5. Vnímání Polska jako země atraktivní
pro cestovní ruch v České republice je
stále slabé.
S t r o n a | 68
2.6. Ochrona środowiska / Ochrana životního prostředí.
Najważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie związane z
ustanawianiem obszarów chronionych jest w Republice Czeskiej
Ustawa o ochronie przyrody i krajobrazu (ustawa nr. 114/1992).
W czeskim systemie prawnym rozróżniamy następujące formy
ochrony przyrody:
- park narodowy (národní park) – skrót NP,
- park krajobrazowy (chráněná krajinná oblast) – skrót CHKO,
- rezerwat przyrody (národní přírodní rezervace) – skrót NPR),
- użytek ekologiczny (přírodní rezervace) – skrót PR,
- narodowy pomnik przyrody (národní přírodní památka) – skrót NPP,
- pomnik przyrody (přírodní památka) – skrót PP.
W czeskiej części analizowanego obszaru występują następujące formy ochrony
przyrody:
- użytek ekologiczny Borek u Domašova,
- użytek ekologiczny Vysoký vodopád.
S t r o n a | 69
Nejdůležitější zákonem upravujícím otázky týkající se zřízení
chráněných oblastí v Polsku je zákon ze dne 16. dubna 2004 o
ochraně přírody (Dz. U. 2004. číslo 92, poz. 880).
V souladu s ustanoveními tohoto zákona v Polsku rozlišujeme
následující formy ochrany přírody:
- Ochrana druhů rostlin a živočichů,
- Národní parky,
- Přírodní rezervace,
- Krajinné parky,
- Chráněné krajinné oblasti,
- Natura 2000
- Ekologické oblasti,
- Přírodní památky,
- Dokumentační místa,
- Přírodně-krajinné celky.
V polské části analyzované oblasti jsou tyto formy ochrany přírody:
- Přírodní park "Zlatohorská vrchovina" - krajinný park " Opavské hory",
- Forty Nisské - Natura 2000,
- Przyłęk nad Białą Głuchołaska - Natura 2000,
- Bory Niemodlińskie - Natura 2000,
- Útulna Sławniowicko-Burgrabicka - Natura 2000,
- Nisská nádrž - Natura 2000,
- Otmuchowská nádrž - Natura 2000,
- Otmuchowsko-Nisská Chráněná krajinná oblast,
- Lesní rezervace "„Cicha Dolina",
- Rezervace "Bukový les"
- Rezervace "Nad Białka",
- Částečná rezervace "Blok",
S t r o n a | 70
- Chráněná krajinná oblast " Wzgórza Strzelińské",
- Chráněná krajinná oblast "Przedgórze Paczkovské jezero",
- Přírodní památky:
- Glucholazy: 5 lip drobnolistých, 2 duby a 2 bílé topoly. Zde se nachází nejstarší památky:
Lípy rostoucí na głuchołazském náměstí, v Jarnołtóvku a Pokrzyvné, staré 300 let.
- Nisa: 3 duby zimní, 1 Dub anglický a Buk obecný. ´
- Otmuchov: 13 přírodních památek, včetně jedné aleje stromů, 5 skupin stomů a 7
jednotlivých památných stromů.
S t r o n a | 71
KONKLUZJE:
SHRNUTÍ:
1. Walory środowiska naturalnego
sprawiają dobre warunki dla proekologicznej turystyki o charakterze
rodzinnym.
1. Kvalita životního prostředí dává dobré
předpoklady pro ekologický cestovní
ruch rodinného charakteru.
2. Istotnym gwarantem równowagi
ekologicznej
na
pograniczu
są
współdziałające
ze
sobą
służby
ratownicze.
3. Zarówno w Polsce jak i w Czechach w
ostatnich latach podjęto dużą ilość
działań w zakresie usprawnienia polityki
wodno-ściekowej
(przede
wszystkim
współfinansowanych ze środków UE).
4. Obszar ma niewykorzystany potencjał
dziedzictwa przyrodniczego w zakresie
tworzenia wspólnych transgranicznych
produktów ruchu turystycznego.
2. Důležitým garantem ekologické
rovnováhy na hranici jsou interakce
záchranných služeb.
3. Jak v Polsku tak České republice v
posledních letech došlo k velkému
množství aktivit ke zlepšení
vodohospodářství a politiky nakládání s
odpadními vodami (především
spolufinancovaných Evropskou unií).
4. Oblast má nevyužitý potenciál
přírodního dědictví pro vytvoření
společných přeshraničních produktů
cestovního ruchu.
S t r o n a | 72
3. Analiza SWOT / SWOT analýza.
Przedstawiana analiza SWOT stanowi podsumowanie informacji przedstawionych w
części analitycznej niniejszego dokumentu.
Předkládaná SWOT analýza poskytuje souhrn informací uvedených v analytické části
tohoto dokumentu.
Transport.
Słabe strony:
Mocne strony:
- brak dróg szybkiego ruchu łączących
- stosunkowo dobra siatka powiązań
polską część analizowanego obszaru z
drogowych o znaczeniu lokalnym,
ośrodkami o znaczeniu wojewódzkim,
- bliskość autostrady A4,
- brak integracji rozkładów jazdy
- zadowalający stan i gęstość przejść
w transgranicznej komunikacji
granicznych pozwalających rozwijać relacje
autobusowej/kolejowej,
trangraniczne,
- brak koncepcji uruchomienia
- korzystne uwarunkowania geograficzne do
publicznej komunikacji transgranicznej
rozwoju infrastruktury komunikacyjnej.
po stronie polskiej,
- zróżnicowanie w zakresie
kategoryzacji i tonażu dróg w Polsce
oraz Republice Czeskiej.
Szanse:
Zagrożenia:
- rozwój infrastruktury o charakterze
- brak środków własnych JST na inwestycje w
krajowym i transgranicznym z
zakresie infrastruktury drogowej,
wykorzystaniem środków UE na lata
- ograniczenie możliwości finansowania
2014-20,
infratruktury drogowej ze środków UE do
- integracja rozkładów jazdy
połączeń nawiązujących do europejskiej
w transgranicznej komunikacji
sieci TEN-T,
autobusowej /kolejowej,
- niszczenie połączeń drogowych w sytuacji
S t r o n a | 74
- ujednolicenie kategoryzacji dróg w
stanów powodziowych,
zakresie połączeń transgranicznych
- brak możliwości finansowania ze środków UE
(przede wszystkim w zakresie tonażu
projektów z zakresu lokalnej infradtruktury
dróg).
drogowej / kolejowej,
- protesty społeczności lokalnych związane
z nowymi inwestycjami drogowymi,
- zły stan infrastruktury kolejowej.
Zasoby ludzkie, gospodarka i edukacja.
Mocne strony:
Słabe strony:
- mocna identyfikacja społeczności
- postępujący proces depopulacji,
lokalnych w zamieszkiwanym
- słane saldo migracji,
obszarem,
- ujemny przyrost naturalny,
- aktywna współpraca transgraniczna
- starzejąca się populacja,
o długoletniej historii,
- emigracja krajowa i zagraniczna
- równomierna struktura osadnicza,
młodzieży.
- zadowalająca infrastruktura
- mało efektywna służba zdrowia po stronie
społeczna po obydwu stronach
polskiej,
granicy (ze wskazaniem na stronę
- poziom gazyfikacji obszaru na poziomie
czeską),
niższym niż krajowy,
- efektywna służba zdrowia po stronie
- niewielkie zainteresowanie rynkiem polskim
czeskiej,
ze strony czeskich firm/pracowników,
- duża aktywność sektora
- mniej korzystne świadczenia socjalne po
pozarządowego w zakresie inicjatyw
stronie polskiej,
lokalnych,
- brak nowoczesnych form wsparcia
- dobrze rozwinięte rolnictwo (przede
samozatrudnienia np. w formie inkubatorów
wszystkim w odniesieniu do strony
przedsiębiorczości,
polskiej),
- niższe wpływy podatkowe spowodowane
- zaangażowanie JST w rozwiązywanie
kryzysem ekonomicznym,
S t r o n a | 75
problemów lokalnego rynku pracy,
- brak zasady domniemania niewinności
- korzystne warunki lokalizacyjne
podatkowej po stronie polskiej,
działalności przemysłowej,
- oferta kształcenia zawodowego
- położenie geograficzne w niewielkim
niespełniająca potrzeb lokalnego rynku
oddaleniu od dużych ośrodków
pracy,
miejskich,
- mniej efektywna administracja po stronie
- korzystniejsze warunki prowadzenia
polskiej,
działalności gospodarczej po stronie
- niejednorodność systemów prawa
czeskiej.
podatkowego w obydwu krajach,
- brak kursów językowych dla pracowników
sektora publicznego, organizacji
społecznych oraz uczniów i nauczycieli,
- słaba innowacyjność gospodarki obszaru,
- brak wspólnej strategii rozwoju obszaru
transgranicznego.
Szanse:
Zagrożenia:
- rozwój idei transgranicznej tożsamości
- niesprzyjająca sytuacja demograficzna i
lokalnej,
pogłębiające się trendy migracyjne,
- środki programu INTERREG VA CZ-PL
- kryzysy gospodarcze,
2014-2020,
- niski poziom innowacyjności gospodarki
- zacieśnianie współpracy instytucji
lokalnej,
samorządowych/państwowych w
- trudna sytuacja na rynku pracy,
dziedzinie realizacji polityk publicznych, - brak dostosowania programów
- rozwój działalnośći/współpracy cz-pl
edukacyjnych do potrzeb transgranicznego
organizacji pozarządowych na
rynku pracy,
obszarach miejskich,
- brak pełnej kompatybilności systemów
- rozwój działalności/współpracy cz-pl
certyfikacji zawodów i nadawania
organizacji pozarządowych oraz
uprawnień.
Lokalnych Grup Działania na
S t r o n a | 76
obszarach wiejskich,
- wprowadzenie lokalnych funduszy
preferencyjnych funduszy
pożyczkowych (funduszy dopłat do
kosztów finansowych pożyczek) dla
NGO,
- większa ilość projektów współpracy
cz-pl mających na celu przenoszenie
dobrych praktyk na drugą stronę
granicy,
- realizacja wspólnych projektów
finansowanych ze środków
przeznaczonych na współpracę cz-pl,
- dostosowanie oferty edukacyjnej do
rzeczywistych potrzeb
transgranicznego rynku pracy,
- tworzenie form promocji i wsparcia
samozatrudnienia lub prowadzania
działalności gospodarczej/społecznej
(np. w formie inkubatorów dla
MŚP/NGO),
- integracja programów
dydaktycznych po obydwu stronach
granicy oraz eliminacja barier
prawnych mających na celu tworzenie
programów dydaktycznych o
charakterze transgranicznym,
- wspólna promocja terenów
inwestycyjnych,
- duże środki przeznaczone na
S t r o n a | 77
współpracę instytucjonwalną JST i
NGO w INTERREG VA CZ-PL.
Turystyka.
Mocne strony:
Słabe strony:
- relatywnie gesta sieć drogowa dla
- bariera językowa na poziomie języka
indywidualnego transportu
specjalistycznego w ruchu turystycznym
samochodowego,
(obsługa hoteli, restauracji) wzrastająca wraz
- duża ilość atrakcji turystycznych
ze wzrostem odległości od granicy,
z zakresu dziedzictwa przyrodniczego
- brak zintegrowanego systemu informacji
i kulturowego po obydwu stronach
turystycznej,
granicy,
- brak obiektów hotelowych o podwyższonym
- bogate dziedzictwo kulturowe (w tym
standardzie po stronie polskiej,
architektoniczne),
- niedostateczna, wspólna promocja atrakcji
- relatywnie niskie ceny usług
turystycznych,
turystycznych (w porównaniu ze
- słaba rozpoznawalnośc Polski jako kraju
średnią UE),
atrakcyjnego pod względem turystycznych w
- korzystne położenie geograficzne.
Czechach,
- niezadowalająca dostępność
transgranicznych połączeń środkami
komunikacji zbiorowej/publicznej.
Szanse:
Zagrożenia:
- wzrost liczby turystów pochodzących
- załamanie koniunktury gospodarczej na
z kraju sąsiedniego,
poziomie krajowym lub europejskim,
- tworzenie komplementarnej,
- możliwy wzrost cen usług turystycznych,
transgranicznej oferty turystycznej,
- konkurencja ze strony pobliskich obszarów o
- specjalistyczne kursy językowe dla
podobnej atrakcyjności turystycznej zamiast
pracowników sektora
rozwoju komplementarnych ofert,
turystycznego/mśp,
- pogorszenie się wizerunku Polski na rynku
S t r o n a | 78
- rozwój działań mających na celu
czeskim,
promocję wspólnej, transgranicznej
- degradacja walorów przyrodniczych i
atrakcyjności turystycznej,
krajobrazowych (w szczególności po stronie
- rozwój turystyki „indoor”,
czeskiej ER),
- wykorzystanie potencjału
- niedostosowanie oferty edukacyjnej do
historycznego do przyciągnięcia
rynku usług nowoczesnych turystycznych,
turystów niemieckojęzycznych (m.in.
- mała ilość czeskich turystów po stronie
tzw. „turystyka sentymentalna”),
polskiej.
- wspólne polsko-czeskie karnety,
systemy zniżek, rabatów, itp.
- upowszechniający się wizerunek
Polski i Czech w świecie jako krajów
danej transformacji ustrojowej,
- dalsze wsparcie inicjatyw
transgranicznych ze środków
programów EWT (np. INTERREG VA),
- wzrost udziału nowych technologii
w świadczeniu usług przez sektor
turystyczny (np. w formie wspólnych
systemów rezerwacji),
- podwyższenie standardu obiektów
turystycznych oraz rozwój
komplementarnej infrastruktury
turystycznej (ze szczególnym
uwzględnieniem tzw. „turystyki
kongeresowej”),
- niewielkie oddalenie od dużych
aglomeracji miejskich,
- wprowadzenie wspólnej waluty EUR.
S t r o n a | 79
Ochrona środowiska.
Mocne strony:
Słabe strony:
- relatywnie czyste środowisko
- niewykorzystany potencjał dziedzictwa
naturalne,
przyrodniczego w zakresie tworzenia
- dobre jakościowo gleby,
wspólnych transgranicznych produktów
- dobra współpraca służb
ruchu turystycznego,
ratowniczych,
- brak wspólnych projektów z zakresu
- duża ilość działań w zakresie
edukacji pro-ekologicznej,
usprawnienia polityki wodno-ściekowej
- niewystarczająca ilość terenów
(przede wszystkim
rekreacyjnych,
współfinansowanych ze środków UE),
- mały stopień zalesienia obszarów nizinnych.
- bardzo dobre uwarunkowania
geograficzne, klimatyczne i
geofizyczne.
Szanse:
Zagrożenia:
- rozwój pro-ekologicznych produktów
- ograniczone środki na rewitalizację
turystycznych realizowanych z
obszarów miejskich/poprzemysłowych,
zachowaniem zasady
- niedostateczna ilość punktów recyclingu
zrównoważonego rozwoju,
i segregacji odpadów,
- współpraca transgraniczna w
- złe nawyki mieszkańców w zakresie
zakresie wykorzystania potencjału
segregowania i wywożenia śmieci,
przyrody w celu tworzenia wspólnych
- częściowa lokalizacja na terenach
ścieżek przyrodniczych oraz
zagrożonych powodzią.
edukacyjnych,
- realizacja wspólnych,
transgranicznych działań zwiększająca
świadomość ekologiczną
mieszkańców (przede wszystkim w
odniesieniu do dzieci i młodzieży),
S t r o n a | 80
- duże środki przeznaczone na
zachowanie dziedzictwa
przyrodniczego i kulturowego w
INTERREG VA CZ-PL,
- rozwój pro-ekologicznych form
produkcji energii elektrycznej.
S t r o n a | 81
Współpraca transgraniczna instytucji publicznych oraz organizacji pozarządowych
Mocne strony:
Słabe strony:
- atrakcyjne położenie transgraniczne,
- peryferyjne położenie w odniesieniu
- bardzo dobra współpraca
krajowym,
JST/instytucji państwowych,
- bardzo słaba znajomość języków obcych
- zdolność do wspólnego pozyskiwania
(CZ/PL) oraz systemu prawa kraju sąsiedniego
środków UE,
wśród urzędników,
- rozwijanie współpracy powstałej na
- relatywnie mały udział organizacji
bazie FMP w ramach większych
pozarządowych we współpracy cz-pl,
projektów.
- skomplikowane procedury administracyjne
utrudniające realizację wspólnych projektów
ze środków UE,
- różnice instytucjonalne / kompetencyjne w
zakresie systemów administracji publicznej w
Czechach i w Polsce,
- centralizacja w Czechach,
- brak instrumentów umożliwiających
prefinansowanie projektów współpracy cz-pl
(system zaliczkowy, fundusze pożyczkowe,
fundusze poręczeń).
Szanse:
Zagrożenia:
- zwiększenie integracji systemów oraz
- bariery oraz odrębności prawne i
wymiany informacji w zakresie
administracyjne,
ratownictwa,
- zmiany związane z wynikami wyborów
- wprowadzenie staży, kursów
samorządowych, które często wpływają na
językowych oraz szkoleń z zakresu
jakość współpracy transgranicznej,
prawa i administracji kraju sąsiedniego
- skomplikowane zasady formalne realizacji
S t r o n a | 82
dla urzędników,
projektów współpracy cz-pl finansowanych
- zwiększenie projektów cz-pl
ze środków UE oraz bardzo długi czas
współpracy/wymiany młodzieży,
oczekiwania na refundację środków.
- aktywizacja organizacji
pozarządowych oraz zwiększenie ilości
projektów cz-pl współpracy
realizowanych przez NGO,
- uproszczenie procedur wdrażania
INTERREG VA,
- relatywnie duże środki przeznaczone
na współpracę instytucjonalną
JST/NGO,
- powołanie instrumentów finansowych
mających na celu prefinansowanie
projektów dotacyjnych
NGO(preferencyjne pożyczki,
zaliczkowanie, dopłatydo odsetek).
S t r o n a | 83
Transport
Slabé stránky:
Silné stránky:
- Nedostatek silnic spojujících polské části - Relativně dobrá silniční síť spojení
analyzováné oblasti s centry regionálního lokálního významu,
významu,
- relativní blízkost A4,
- nedostatečná integrace přeshraničních - uspokojivý stav a hustota hraničních
jízdní řádů autobus / vlak,
přechodů, pro rozvoj přeshraničních
- chybějící koncepce zavedení veřejných vztahů ,
přeshraničních spojů na polské straně,
- příznivé geografické podmínky pro rozvoj
- rozdíly v kategorizaci a tonáži silnic v
dopravní infrastruktury.
Polsku a České republice.
Příležitosti:
Hrozby:
- Rozvoj infrastruktury s národním a
- Nedostatek vlastních zdrojů JTS v
přeshraničním využíváním prostředků EU
investování do silniční infrastruktury,
pro 2014-20,
- omezení možnosti financování silniční
- integrace jízdních řádů v příhraničí
infratruktury z fondů EU pro připojení
autobus / vlak,
navazující na evropské sítě TEN-T,
- sjednocení kategorizace silnic v oblasti
- zničení silničních spojů v případě
přeshraničních spojení (především z
povodňových stavů,
hlediska tonáže silnic).
- nedostatek možností financování EU
projektů souvisejících s místní
infradtrukturou silnice / železnice,
- protesty místních komunit týkající se
nových investic do silniční sítě,
- špatný stav železniční infrastruktury.
S t r o n a | 84
Lidské zdroje, hospodářství a vzdělávání.
Silné stránky:
Slabé stránky:
- silná identifikace místních komunit v
- progresivní proces vylidňování,
obydlené oblasti
- negativní přirozený přírůstek,
- aktivní přeshraniční spolupráce s dlouhou - stárnutí populace,
historií,
- domácí a zahraniční emigrace mladých
- rovnoměrná struktura osídlení,
lidí,
- vyhovující sociální infrastruktura na obou - neúčelné zdravotnické služby na polské
stranách hranice (s označením české
straně,
strany)
- úroveň plynofikace plochy na nižší úrovni
- efektivní zdravotní péče v České
než národní,
republice,
- malý zájem o polský trh ze strany českých
- vysoká aktivita nevládního sektoru v
firem / zaměstnanců,
oblasti místních iniciativ,
- méně příznivé sociální dávky na polské
- dobře vyvinuté zemědělství (především
straně,
ve vztahu k polské straně)
- nedostatek moderních forem podpory
- zapojení místních samospráv při řešení
samostatné výdělečné činnosti v podobě
problémů místního trhu práce,
podnikatelských inkubátorů,
- výhodná poloha pro průmyslovou
- nižší daňové příjmy způsobené
činnost,
hospodářskou krizí,
- zeměpisná poloha v blízkosti velkých
- nedostatek presumpce neviny daně na
městských center,
polské straně,
- příznivé podnikatelské prostředí v České
- nabídka odborného vzdělávání
Republice.
neodpovídá potřebám místního trhu
práce,
- méně efektivní administrace na polské
straně,
- různorodost daňového práva v obou
zemích,
S t r o n a | 85
- nedostatek jazykového vzdělávání pro
pracovníky veřejného sektoru, sociální
organizace, stejně jako studentů a učitelů,
- špatná inovace v ekonomické oblasti
- nedostatek společných strategií pro
rozvoj přeshraniční oblasti.
Příležitosti:
Hrozby:
- rozvoj koncepce přeshraniční lokální
- nepříznivá demografická situace a
identity,
prohloubení trendů migrace,
- zdroje programu INTERREG VA CZ-PL
- ekonomické krize,
2014-2020,
- nízká úroveň inovací místní ekonomiky,
- posílení spolupráce místní samosprávy /
- obtížná situace na trhu práce,
státu v oblasti provádění veřejných politik, - neschopnost přizpůsobit učební plány
- Rozvoj aktivit / spolupráce cz-pl-
potřebám přeshraničního trhu práce
nevládních organizací v městských
- nedostatek plné kompatibility systémů
oblastech,
certifikace profesí a poskytování
- Rozvoj činností / spolupráce cz-pl
oprávnění.
nevládních organizací a místních akčních
skupin ve venkovských oblastech,
- Zavedení místních fondů zvýhodněných
úvěrových fondů (fondy finančních
příspěvků na náklady na půjčky) pro
nevládní organizace,
- větší počet projektů spolupráce cz-pl
zaměřených na využití osvědčených
postupů na druhé straně hranice,
- Realizace společných projektů
financovaných z prostředků přidělených
na spolupráci cz-pl,
- Přizpůsobení vzdělávací nabídky
S t r o n a | 86
skutečným potřebám přeshraničního trhu
práce
- Vytváření formy propagace a podpory
samostatné výdělečné činnosti nebo
provozování obchodní / sociální činnosti
(například ve formě líhní pro malé a střední
podniky / nevládní organizace.).
- Integrace vzdělávacích programů na
obou stranách hranic a odstranění
právních překážek zaměřených na
vytváření vzdělávacích programů s
přeshraničním charakterem.
- Společná propagace investičních oblastí,
- Velké zdroje programu přidělené na
spolupráci institucí JTS a nevládních
organizací v INTERREG VA CZ-PL.
Turistika
Silné stránky:
Slabé stránky:
-relativně hustá silniční síť pro individuální
- jazyková bariéra na úrovni
automobilovou dopravu,
specializovaného jazyka v oblasti
- velký počet turistických atrakcí v oblasti
cestovního ruchu (hotelové služby,
přírodního a kulturního dědictví na obou
restaurace) se zvyšuje rostoucí vzdáleností
stranách hranice.
od hranic,
- bohaté kulturní dědictví (včetně
- nedostatek integrovaného turistického
architektonického)
informačního systému,
- relativně nízké ceny služeb cestovního
- nedostatek hotelových zařízení s vyšším
ruchu (ve srovnání s průměrem EU),
standardem na polské straně,
- příznivá zeměpisná poloha.
- nedostatečná, společná propagace
S t r o n a | 87
turistických atrakcí,
- špatné vnímání Polska jako země
atraktivní pro cestovní ruch v České
republice,
- nedostatečná dostupnost přeshraničních
spojů hromadné/ veřejné dopravy
Příležitosti:
Hrozby:
- Nárůst počtu turistů ze sousední země,
- Pokles ekonomiky na národní nebo
- vytvoření komplementární, přeshraniční
evropské úrovni
turistické nabídky
- možné zvýšení cen služeb cestovního
- specializované jazykové kurzy pro
ruchu
pracovníky v oblasti cestovního ruchu
- konkurence z okolních oblastí
- rozvoj aktivit zaměřených na prosazování podobného turistického charakteru spíše
společné atraktivity přeshraničního
než rozvoj komplementárních nabídek
cestovního ruchu
- zhoršení vnímání Polska na českém trhu
- rozvoj cestovního ruchu typu "indoor"
- degradace přírodních a krajinných
- využití historického potenciálu k získání
hodnot (zejména na české straně ER)
německý mluvících turistů (včetně
- selhání vzdělávací nabídky v oblasti
takzvaného "sentimentálního cestovního
moderního cestovního ruchu
ruchu".)
- malý počet českých turistů na polské
- společné polsko-české slevové karty,
straně.
systémy slev, atd
- šíření pověsti Polska a České republiky ve
světě jako země politické transformace,
- blízkost velkých městských aglomerací
- zavedení společné měny EUR.
Ochrana životního prostředí
S t r o n a | 88
Silné stránky:
Slabé stránky:
- relativně čisté životní prostředí
- nevyužitý potenciál přírodního dědictví
- dobrá kvalita půdy
pro vytváření společných přeshraničních
- dobrá spolupráce záchranných služeb
spojů produktů cestovního ruchu
- velký počet aktivit na zlepšení
- nedostatek společných projektů v oblasti
vodohospodářské politiky a nakládání s
ekologického vzdělávání
odpadními vodami (hlavně
- nedostatečný počet rekreačních oblastí
spolufinancovaných Evropskou unií)
- nízká úroveň zalesňování nížinných
- velmi dobré geografické, klimatické a
oblastí.
geofyzikální podmínky.
Příležitosti:
Hrozby:
- rozvoj pro-ekologických produktů
- omezené zdroje na revitalizaci městských
cestovního ruchu realizovaných s
brownfieldů
principem trvale udržitelného rozvoje
- nedostatečný počet bodů recyklace a
- přeshraniční spolupráce při využívání
segregace odpadů
potenciálu přírody k vytvoření společných - špatné návyky u obyvatel v oblasti třídění
přírodních a vzdělávacích stezek
a likvidace odpadků
- zavedení společných přeshraničních
- částečné lokalizace v oblastech
operací zvyšujících povědomí o životním
ohrožených záplavami.
prostředí u obyvatel (zejména s ohledem
na děti a dorost)
- velké finanční prostředky na zachování
přírodního a kulturního dědictví v INTERREG
VA CZ-PL
- rozvoj pro-ekologických forem výroby
elektřiny.
Přeshraniční spolupráce veřejných institucí a nevládních organizací
S t r o n a | 89
Silné stranky:
Slabé stránky:
- Atraktivní přeshraniční lokalita
- periferní oblast státu
- velmi dobrá spolupráce JTS /státních
- velmi špatná znalost cizích jazyků (CZ/
institucí
PL) a právního systému mezi úředníky
- schopnosti pro společné získávání
sousední země
prostředků z fondů EU
- relativně malý podíl nevládních
- rozvíjení spolupráce postavené na FMP
organizací ve spolupráci cz- pl
jako součásti větších projektů.
- komplikované administrativní postupy
bránící realizaci společných projektů
podporovaných z fondů EU
- rozdíly v institucích/ pravomocích v
oblasti systémů veřejné správy v České
republice a Polsku
- centralizace v České republice
- nedostatek nástrojů pro předběžné
financování projektů spolupráce cz-pl
(systém záloh, úvěrových fondů, záručních
fondů).
Příležitosti:
Hrozby:
- Nárůst integrace a výměny informací v
- Překážky v právní a správní nezávislosti
oblasti záchrany
- Změny týkající se výsledků místních voleb,
- zavedení stáží, jazykových kurzů a školení které často ovlivňují kvalitu přeshraniční
v oblasti práva a správy sousední země
spolupráce
pro státní úředníky
- Komplikovaná formální pravidla realizace
- nárůst počtu projektů cz-pl spolupráce v projektů v oblasti spolupráce cz-pl
oblasti výměny mládeže
financované z fondů EU a velmi dlouhá
- aktivace nevládních organizací a zvýšení doba čekání na vrácení finančních
počtu projektů cz-pl spolupráce v oblasti, prostředků.
realizovaných nevládními organizacemi
- zjednodušení postupů pro provádění
S t r o n a | 90
INTERREG VA
- poměrně velké finanční prostředky na
institucionální spolupráci JTS s nevládními
organizacemi
- zavedení finančních nástrojů
zaměřených na předfinancování
grantových projektů nevládních
organizací (zvýhodněné úvěry, předběžné
financování, úrokové dotace).
S t r o n a | 91
4. Propozycje projektów współpracy polsko-czeskiej na lata 2016-2020 / Návrhy projektů
polsko-české spolupráce na období 2016-2020.
Poniżej przedstawiono przykłady potencjalnych projektów możliwych do realizacji na
analizowanym obszarze a mających na celu wsparcie współpracy polsko-czeskiej:
Následují příklady možných počtu projektů které mohou být realizovány v analyzované
oblasti a na podporu česko-polské spolupráce:
Nazwa projektu / Název
Potencjalni wnioskodawcy,
Źródła dofinansowania
projektu
/ Potenciání žadatelé
projektu / Zdroje
dofinancování projektu
EDUKACJA I MŁODZIEŻ
Sieciowy projekt wymiany
JST, szkoły
INTERREG VA CZ-PL
JST, NGO
INTERREG VA CZ-PL, Fundusz
uczniów i staży
nauczycielskich
KULTURA
Tworzenie ekspozycji
muzealnych i wystaw o
Wyszehradzki
charakterze
transgranicznym
Wymiana doświadczeń
JST, NGO
INTERREG VA CZ-PL
Badania dotyczące
JST, NGO, szkoły wyższe,
INTERREG VA CZ-PL, Forum
dziedzictwa kulturowego
jednostki badawcze
Polsko-Czeskie, Fundusz
pomiędzy instytucjami
sektora kultury (szkolenia,
wizyty studyjne)
pogranicza polsko-
Wyszehradzki
czeskiego
S t r o n a | 92
OCHRONA ŚRODOWISKA
Współpraca jednostek
PSP, OSP
INTERREG VA CZ-PL
PSP, OSP, JST
INTERREG VA CZ-PL
PSP, OSP
INTERREG VA CZ-PL
Wymiana doświadczeń w
JST, NGO, instytucje
INTERREG VA CZ-PL
zakresie chronionych form
państwowe
straży pożarnej (szkolenia,
inwestycje, zawody)
Stworzenie systemu
współpracy służb
bezpieczeństwa
publicznego, ratownictwa
oraz zarządzania
kryzysowego
Zakup pojazdów i sprzętu
dla jednostek straży
pożarnej
przyrody
zakresie bezpieczeństwa
państwowe
INTERREG VA CZ-PL
wraz z modernizacją
systemów łączności (policja,
straż graniczna)
RYNEK PRACY GOSPODARKA
Doradztwo dla
JST, NGO
INTERREG VA CZ-PL
JST
INTERREG VA CZ-PL
przedsiębiorców
transgranicznych
Szkolenia dla pracowników
sektora publicznego na
temat uznawalności
kwalifikacji w kraju
sąsiednim.
S t r o n a | 93
SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE
Stworzenie lokalnego /
gminy / województwo
regionalnego funduszu
Brak dofinansowania (środki
własne gmin)
dopłat do kosztów
finansowych pożyczek
zaciągniętych przez NGO
na cele realizacji projektów
z udziałem środków
zewnętrznych
Promocja współpracy
Gminy
INTERREG VA CZ-PL
Gminy
INTERREG VA CZ-PL,
polsko-czeskiej wśród
organizacji pozarządowych
(doradztwo, szkolenia)
zakresie rewitalizacji
INTERREG Europa Środkowa
terenów poprzemysłowych
oraz zdegradowanych
obszarów miejskich /
Výměna zkušeností v oblasti
revitalizace starých
průmyslových areálů a
zanedbaných městských
oblastí
Transgraniczne wymiany
JST, NGO
grup seniorów
Wyszehradzki
SPORT
Współpraca klubów
sportowych oraz organizacji
JST, NGO
Wyszehradzki
pozarządowych
działających w dziedzinie
S t r o n a | 94
sportu.
TURYSTYKA
Inwestycja w dziedzinie
JST, NGO, MŚP
INTERREG VA CZ-PL
Budowa ścieżek
INTERREG VA CZ-PL
rowerowych połączonych
państwowe
turystyki mająca logiczne
powiązanie z inwestycją
podobnego charakteru w
RCz (w tym rewitalizacja
obiektów atrakcyjnych
turystycznie)
ze ścieżkami po drugiej
stronie granicy
Wspólna karta turystyczna
JST, NGO
INTERREG VA CZ-PL
JST, org. turystyczne
INTERREG VA CZ-PL
(system zniżek) / Společná
turistická karta (systém slev)
Wspólna promocja atrakcji
turystycznych obszaru
WSPÓŁPRACA INSTYTUCJONALNA
Organizacja „dni
JST, NGO
czeskich/polskich” podczas
Wyszehradzki.
imprez organizowanych
przez JST, NGO
Kursy języka
JST, NGO
INTERREG VA CZ-PL
czeskiego/polskiego,
wyjazdy studyjne oraz staże
dla polskich/czeskich
urzędników oraz
przedstawicieli NGO
ZDROWIE
S t r o n a | 95
Wizyty studyjne, wymiana
JST
INTERREG VA CZ-PL
doświadczeń oraz staże dla
pracowników służby
zdrowia
Nazwa projektu / Název
Potencjalni wnioskodawcy, / Źródła dofinansowania
projektu
Potenciání žadatelé
projektu / Zdroje
dofinancování projektu
VZDĚLÁVÁNÍ A MLÁDEŽ
Síťový projekt výměny studentů samospráva, školy
INTERREG VA CZ-PL
a stáže učitelů.
KULTURA
Vytváření muzejních expozic a samospráva, NGO
INTERREG VA CZ-PL,
výstav s přeshraničním
Visegrádský fond
charakterem.
Výměna zkušeností mezi
samospráva, NGO
INTERREG VA CZ-PL
institucemi kulturního odvětví
(školení, studijní pobyty)
Výzkum týkající se kulturního
samospráva, NGO, univerzity, INTERREG VA CZ-PL, Polsko-
dědictví na polsko-českém
výzkumné jednotky
pohraničí
české fórum, Visegrádský
fond
OCHRANA ŽIVOTNÍHO PROSTŘEDÍ
Hasičské sbory spolupráce
PSP, OSP
INTERREG VA CZ-PL
(školení, investice, soutěže)
Vytvoření systému spolupráce PSP, OSP, samospráva
INTERREG VA CZ-PL
veřejné bezpečnosti,
S t r o n a | 96
záchranných služeb a
krizového řízení
Nákup vozidel a vybavení pro PSP, OSP
INTERREG VA CZ-PL
hasičské sbory
samospráva, NGO, státní
chráněných přírodních forem
instituce
bezpečnosti s modernizací
instituce
INTERREG VA CZ-PL
INTERREG VA CZ-PL
komunikačních systémů
(policie, hraniční stráže)
TRH PRÁCE HOSPODÁŘSTVÍ
Poradenství pro transhraniční
samospráva, NGO
INTERREG VA CZ-PL
samospráva
INTERREG VA CZ-PL
samospráva
Nedostatek financování
podnikatele
Školení pro zaměstnance
veřejného sektoru o uznávání
kvalifikací v sousední zemi.
OBČANSKÁ SPOLEČNOST
Vytvoření místních
/regionálních fondů, dotací na
(vlastní zdroje obcí)
finanční náklady půjček
sjednaných nevládními
organizacemi na provádění
projektů s vnějšími prostředky
Propagace polsko-české
samospráva
INTERREG VA CZ-PL
samospráva
INTERREG VA CZ-PL, INTERREG
spolupráce mezi nevládními
organizacemi (poradenství,
škole
revitalizace starých
Střední Evropa
průmyslových areálů a
S t r o n a | 97
zanedbaných městských
oblastí
Přeshraniční výměny skupin
samospráva, NGO
seniorů
INTERREG VA CZ-PL,
Visegrádský fond
SPORT
Spolupráce sportovních klubů samospráva, NGO
INTERREG VA CZ-PL,
a nevládních organizací
Visegrádský fond
působících v oblasti sportu.
TURYSTYKA
Investice v odvětví cestovního samospráva, NGO, MŚP
INTERREG VA CZ-PL
ruchu, které mají logické
spojení s investicemi
podobného charakteru v
České republice (včetně
revitalizace atraktivních
turistických zařízení)
Výstavba cyklostezek
propojených se stezkami za
instituce
INTERREG VA CZ-PL
hranicemi
Společná turistická karta
samospráva, NGO
INTERREG VA CZ-PL
Společná propagace
samospráva, turistické
INTERREG VA CZ-PL
turistických zajímavostí území
organizace
(systém slev)
SPOLUPRÁCE INSTITUCÍ
Organizace "Českých/Polských samospráva, NGO
INTERREG VA CZ-PL,
dnů", na akcích pořádaných
Visegrádský fond
JTS, NGO
Kurzy češtiny/ polštiny studijní
samospráva, NGO
INTERREG VA CZ-PL
pobyty a stáže pro polské /
české úředníky a zástupce
S t r o n a | 98
NGO
ZDRAVÍ
Studijní pobyty, výměna
samospráva
INTERREG VA CZ-PL
zkušeností a stáže pro
zdravotníky
S t r o n a | 99
Załącznik nr 1. Źródła dofinansowania projektów współpracy polsko-czeskiej / Příloha č.
1. Zdroje financování projektů polsko-české spolupráce.
Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki – małe granty
Zakres tematyczny
KULTURA
WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
Kto może złożyć wniosek ?
Osoba prawna bądź fizyczna z krajów Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Polska,
Słowacja, Węgry).
Na co można uzyskać wsparcie ?
1. Współpraca kulturalna.
2. Współpraca naukowa i badania naukowe.
3. Edukacja.
4. Wymiana młodzieży.
5. Współpraca transgraniczna.
6. Promocja turystyki.
Opis
Organizatorem Programu jest Fundusz Wyszehradzki.
Cel Programu: promocja współpracy regionalnej pomiędzy Polską, Węgrami,
Czechami i Słowacją, poprzez wspieranie rozwoju wspólnych projektów
kulturowych, naukowych i edukacyjnych, a także wymiany młodzieżowej i
współpracy transgranicznej.
Wniosek aplikacyjny musi zostać wypełniony w języku angielskim.
Budżet projektu powinien dotyczyć okresu maksymalnie 6 miesięcy – również w
przypadku, gdy sam projekt trwa dłużej.
Fundusz preferuje projekty, w których jako organizacyjni partnerzy
(współorganizatorzy) występują podmioty ze wszystkich krajów Grupy
Wyszehradzkiej. Organizacyjni partnerzy muszą pochodzić z co najmniej dwóch
krajów grupy.
Wysokość wsparcia: do 6 000 euro, do 70% ogólnej wartości projektu.
Wypłata grantu odbywa się w 2 transzach. Pierwsza transza jest wypłacana z góry.
S t r o n a | 100
Ostateczne terminy składania wniosków:
1 marca, 1 czerwca, 1 września, 1 grudnia każdego roku.
Więcej informacji
http://visegradfund.org/grants/small_grants
Kontakt
International Visegrad Fund
Drotárska cesta 46
811 02 Bratislava
Słowacja
tel. 00421-2-67207111,
tel/faks 00421-2-59354180
email: [email protected]
Mezinárodní Visegrádský fond - Malé granty
Tématický rozsah
KULTURA
VZDĚLÁVÁNÍ A MLÁDEŽ MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE
DOTACE
Typ podpory
Kdo může žádat?
Fyzická nebo právnická osoba ze zemí Visegrádské skupiny (Česká republika, Polsko,
Slovensko, Maďarsko).
Na co je možné získat podporu?
1. Kulturní spolupráce.
2. Vědecká spolupráce a výzkum.
3. Vzdělání
4. Výměna mládeže
5. Přeshraniční spolupráce
6. Propagace cestovního ruchu
Popis
Organizátorem programu je Visegrádský Fond.
Cíl programu: podpora regionální spolupráce mezi Polskem, Maďarskem, Českou
republikou a Slovenskem, pomocí podpory rozvoje společných projektů kulturních,
vědeckých a vzdělávacích, stejně jako výměny mládeže a transhraniční spolupráce.
Žádost musí být vyhotovena v angličtině. Rozpočet projektu by měl zahrnovat období
maxilmálně šest měsíců - a to i v případech, kdy samotný projekt trvá déle. Fond
preferuje projekty, ve kterých jako organizační partneři (spolupořadatelé) figurují
S t r o n a | 101
subjekty ze všech zemí Visegrádské skupiny. Organizační partneři musí pocházet
alespoň ze dvou zemí ve skupině. Výše podpory: až 6 000 euro, a to až do 70% z
celkové hodnoty projektu. Výplata grantu se provádí ve dvou splátkách. První splátka
se platí předem.
Lhůty pro podání:1. března, 1. červen, 1. září, 1. prosince každého roku.
Další informace
http://visegradfund.org/grants/small_grants
Kontakt
Drotárska cesta 46
811 02 Bratislava
Słowacja
tel. 00421-2-67207111,
tel/faks 00421-2-59354180
email: [email protected]
PO MKiDN - Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą
Zakres tematyczny
KULTURA
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
1. Państwowe instytucje kultury.
2. Samorządowe instytucje kultury.
3. Archiwa państwowe.
4. Organizacje pozarządowe.
5. Kościoły i związki wyznaniowe.
Dofinansowanie następujących rodzajów zadań realizowanych poza granicami i na
terenie Rzeczypospolitej Polskiej:
1) rewaloryzacji oraz prac remontowych i konserwatorskich w zabytkach polskich
lub z Polską związanych, znajdujących się poza granicami kraju;
2) rewaloryzacji, konserwacji, ochrony i zachowania zabytkowych cmentarzy i
miejsc pamięci narodowej poza granicami kraju;
3) dokumentowania utraconego i rozproszonego polskiego dziedzictwa
kulturowego za granicą, w tym badań naukowych, kwerend bibliotecznych,
archiwalnych i inwentaryzacji;
S t r o n a | 102
4) publikacji oraz promocji badań naukowych nad dziedzictwem narodowym poza
granicami kraju;
5) upamiętniania wybitnych osób lub zdarzeń historycznych związanych z
dziedzictwem narodowym poza granicami kraju;
6) pomocy instytucjom stowarzyszonym w Stałej Konferencji Muzeów, Bibliotek i
Archiwów Polskich poza Krajem oraz innym instytucjom emigracyjnym i
organizacjom polonijnym, prowadzącym działalność w zakresie ochrony
dziedzictwa narodowego.
Opis
Organizatorem Programu jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Cel: dokumentowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej.
Wnioskowane dofinansowanie nie może przekraczać 85% budżetu przedstawionego
we wniosku.
Przewidywane terminy składania wniosków: 31 marca, 30 listopada każdego roku.
Więcej informacji
http://www.mkidn.gov.pl
Kontakt
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
Departament Dziedzictwa Kulturowego
ul. Krakowskie Przedmieście 15/17
00-071 Warszawa,
Krystyna Sałańska - tel.22 42 10 569, [email protected]
S t r o n a | 103
PO MKiDN - Ochrana kulturního dědictví v zahraničí
Tématický okruh
KULTURA
Druh podpory
DOTACE
Kdo může žádat?
1. Národní kulturní instituce.
2. Místní vládní kulturní instituce.
3. Státní archivy.
4. Nevládní organizace.
5. Církve a náboženská sdružení.
Financování těchto typů aktivit prováděných v zahraničí a v Polsku:
1) restaurování a renovace v památek polských nebo s polskem-souvisejících,
nacházejicích se za hranicemi země;
2) restaurování, konzervace, ochrana a zachování historických hřbitovů a národních
památníků v zahraničí;
3) dokumentování ztraceného a rozptýleného polského kulturního dědictví v
zahraničí, včetně výzkumu, rešerší v knihovnách, archivech a inventářích;
4) zveřejňování a podpora vědeckého výzkumu národního dědictví v zahraničí;
5) připomenutí významných osob nebo historických událostí týkajících se národního
dědictví v zahraničí;
6) pomoc institucím přidruženým ke Stálé konferenci muzeí, knihoven a archivů v
zahraničí a dalším institucím v exilu a krajanských organizacím, působících v oblasti
ochrany národního dědictví.;
Popis
Organizátorem programu je Ministerstvo kultury a národního dědictví.
Cíl: dokumentace a ochrana kulturního dědictví za hranicemi Polské republiky.
Požadovaný příspěvek nesmí přesáhnout 85% rozpočtu předloženého v žádosti.
Předpokládaný termín podávání žádostí: 31. března 30. listopadu každého roku.
Více informací
http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/finanse/programy
Kontakt
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
Departament Dziedzictwa Kulturowego
ul. Krakowskie Przedmieście 15/17
00-071 Warszawa,
Krystyna Sałańska - tel.22 42 10 569, [email protected]
S t r o n a | 104
Kreatywna Europa
Zakres tematyczny
KULTURA
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
Instytucje i organizacje (publiczne, pozarządowe, prywatne przedsiębiorstwa)
prowadzące działalność kulturalną.
1. Projekty współpracy międzynarodowej.
2. Wspieranie europejskich sieci organizacji kulturalnych.
3. Wspieranie europejskich platform.
4. Tłumaczenia literackie (w założeniu tylko literatura piękna).
Opis
Organizatorem programu jest Komisja Europejska.
Program będzie realizowany w latach 2014-2020.
Przewidywany budżet programu: 1,8 miliarda euro.
Program Kreatywna Europa ma inwestować w sektory kreatywne i kulturę, aby
wzmacniać ich konkurencyjność i znacząco przyczyniać się do wzrostu
gospodarczego, zatrudnienia, innowacji i spójności społecznej. Drugim celem
programu nadal będzie ochrona i promocja różnorodności kulturowej i językowej
Europy
Przewidywany termin składania wniosków: I kwartał roku 2016.
Więcej informacji
http://www.program-kultura.eu/kreatywna-europa-2014-2020
Kontakt
Punkt Kontaktowy ds. Kultury
www.program-kultura.eu
ul. Krucza 16/22 (wejście od ul. Wilczej, II piętro),
00-526 Warszawa
Anna Hieropolitańska - [email protected] , telefon: 22 578 22 30, 601 800 708
Monika Miąsko - [email protected] , telefon: 22 111 00 13
Aneta Stankowska - [email protected] , telefon: 22 578 22 30
Kamila Rola - [email protected] , telefon: 22 578 22 30
S t r o n a | 105
Kreativní Evropa
Tématický okruh
Druh podpory
Kdo může žádat?
KULTURA
DOTACE
Instituce a organizace (veřejné, nevládní organizace, soukromé společnosti),
organizující kulturní aktivity.
1. Projekty mezinárodní spolupráce.
2. Podpora evropské sítě kulturních organizací.
3. Podpora evropské platformy.
4. Literární překlad (za předpokladu, že je to beletrie).
Popis
Organizátorem programu je Evropská komise.
Program bude realizován v 2014-2020.
Odhadovaný rozpočet pro program: 1,8 miliard euro. Program Kreativní Evropa má
investovat do tvůrčích odvětví a kultury s cílem posílit jejich konkurenceschopnost, a
významně přispět k hospodářskému růstu, zaměstnanosti, inovaci a sociální
soudržnosti. Druhým cílem tohoto programu bude i nadále ochrany a podpory kulturní
a jazykové rozmanitosti Evropy. ,
Předpokládaný termín předkládání žádostí: I čtvrtletí roku 2016.
Více informací
http://www.program-kultura.eu/kreatywna-europa-2014-2020
Kontakt
Punkt Kontaktowy ds. Kultury
www.program-kultura.eu
ul. Krucza 16/22 (wejście od ul. Wilczej, II piętro),
00-526 Warszawa
Anna Hieropolitańska - [email protected] , telefon: 22 578 22 30, 601 800 708
Monika Miąsko - [email protected] , telefon: 22 111 00 13
Aneta Stankowska - [email protected] , telefon: 22 578 22 30
Kamila Rola - [email protected] , telefon: 22 578 22 30
S t r o n a | 106
Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki – granty standardowe
Zakres tematyczny
KULTURA
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
Jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe oraz inne
instytucje nie działające dla osiągnięcia zysku.
1. Współpraca kulturalna (np. festiwale, publikacje).
2. Współpraca naukowa i badania naukowe (np. konferencje, publikacje,
badania).
3. Edukacja (np. seminaria, szkoły letnie).
4. Wymiana młodzieży (np. sport, imprezy edukacyjne i kulturalne dla dzieci i
młodzieży).
5. Współpraca transgraniczna (np. projekty dwóch państw, dotyczące regionów
przygranicznych, w odległości nie większej niż 50 km od granicy).
6. Promocja turystyki (np. przewodniki, prezentacje, targi).
Opis
Organizatorem Programu jest Fundusz Wyszehradzki. Roczny budżet programu: 2
200 000 Euro. Wysokość dofinansowania: od 6 001 euro, do 70% kosztów
kwalifikowanych. Czas na realizację projektu: 1 rok. Fundusz preferuje projekty, w
których jako organizacyjni partnerzy (współorganizatorzy) występują podmioty ze
wszystkich krajów Grupy Wyszehradzkiej.
Terminy składania wniosków: 15 marca i 15 września każdego roku.
Wnioski nalezy przesyłać na adres: International Visegrad Fund , Kráľovské údolie 8
811 02 Bratislava , Słowacja
Więcej informacji
http://visegradfund.org/grants/standard_grants
Kontakt
International Visegrad Fund , Kráľovské údolie 8
811 02 Bratislava , Słowacja
[email protected]
S t r o n a | 107
Mezinárodní Visegrádský Fond – standardní granty
Tématický okruh
Druh podpory
Kdo může žádat?
KULTURA
MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCE
DOTACE
Jednotky místní správy, nevládní organizace a další instituce nepracující pro zisk.
1.Kulturní spolupráce (např. festivaly, publikace).
2.Spolupráce ve vědě a výzkumu (např. konference, publikace, výzkum).
3.Vzdělávání (např. seminář, letní škola).
4.Výměna mládeže (např. sportovní, vzdělávací a kulturní akce pro děti a mládež).
5.Přeshraniční spolupráce (např. projekty dvou zemí týkající se příhraničních regionů,
ve vzdálenosti ne větší než 50 km od hranic).
6.Podpora cestovního ruchu (např. průvodci, prezentace, veletrhy).
Popis
Pořadatelem programu je Visegrádský Fond.
Roční rozpočet programu: 2 200 000 EUR.
Výše grantu: od 6 001 EUR, a to až do výše 70% způsobilých nákladů.
Čas na realizaci projekut: jeden rok.
Fond preferuje projekty, ve kterých jako organizační partneři (spolupořadatelé) figurují
subjekty ze všech zemí Visegrádské skupiny.
Termíny pro podávání žádostí: 15. března a 15. září každého roku.
Žádosti posílejte na adresu:
Kráľovské údolie 8
811 02 Bratislava
Slovensko
Další informace
http://visegradfund.org/grants/standard_grants
Kontakt
Kráľovské údolie 8
811 02 Bratislava
Słowacja
[email protected]
S t r o n a | 108
PO MKiDN - Promocja kultury polskiej za granicą
Zakres tematyczny
KULTURA
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
1. Samorządowe instytucje kultury - z wyjątkiem instytucji współprowadzonych przez
ministra i jednostki samorządu terytorialnego.
3. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą.
Dofinansowanie zadań prezentujących i promujących kulturę polską, realizowanych
poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej:
1) prezentacji i promocji kultury polskiej w ramach znaczących międzynarodowych
projektów kulturalnych;
2) zadań prezentujących i promujących kulturę polską, organizowanych lub
współorganizowanych przez podmioty prawa polskiego;
3) zadań dotyczących współpracy i wymiany kulturalnej, realizujących umowy
międzyrządowe i resortowe.
Z priorytetu wyłączone są zadania wydawnicze oraz zadania dotyczące digitalizacji
i archiwizacji.
Opis
Organizatorem Programu jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Cel: popularyzacja poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej historycznych i
współczesnych dokonań kultury polskiej.
Prognozowany budżet: 5 000 000 zł.
Minimalna kwota wnioskowanego dofinansowania wynosi 30 000 zł.
W szczególnych przypadkach minister może przyznać dofinansowanie w kwocie
niższej od minimalnej kwoty wnioskowanej.
Wnioskowane dofinansowanie nie może przekraczać 75% budżetu przedstawionego
we wniosku.
Przewidywane terminy składania wniosków: marzec, listopad każdego roku.
W przypadku wyczerpania lub obniżenia budżetu po zakończeniu I naboru minister
może odwołać II nabór do priorytetu.
Więcej informacji
S t r o n a | 109
Kontakt
Instytut Adama Mickiewicza
ul. Mokotowska 25,
00-560 Warszawa
Małgorzata Ustymowicz - 22 447 61 29, [email protected]
Bartosz Świetlicki - 22 447 61 49, [email protected]
PO MKiDN - Propagace polské kultury v zahraničí
Tématický okruh
KULTURA
Druh podpory
DOTACE
Kdo může žádat?
1. Místní vládní kulturní instituce - s výjimkou těch spoluřízených ze strany vlády a
místních samospráv.
2. Nevládní organizace.
3. Provozovatelé hospodářské činnosti.
Financování aktivit prezentujících a podporujících polskou kulturu, realizovaných za
hranicemi Polské republiky:
1) prezentace a propagace polské kultury v rámci významných mezinárodních
kulturních projektů;
2)aktivity prezentace a propagace polské kultury, organizované nebo
spoluorganizované polskými právními subjekty;
3)aktivity související se spolupráci a kulturní výměnou, provádějící mezivládní dohody
a dohody mezi odvětvími;
Z prioritních úkolů jsou vyloučeny vydavatelské aktivity a úkoly související s digitalizací
a archivací jsou vyloučeny.
Popis
Pořadatelem programu je Ministr kultury a národního dědictví.
Cíl: popularizovat mimo Polsko historické nebo současné úspěchy polské kultury.
Plánovaný rozpočet: 5 000 000 zł. Minimální výše finančních prostředků je 30 000 zł.
Ve zvláštních případech, může ministr udělit částku financování nižší, než je minimální
požadovaná částka.
Požadovaný příspěvek nesmí přesáhnout 75% rozpočtu předloženého v žádosti.
Očekávané termíny podávání žádostí: březen, listopad každý rok.
V případě vyčerpání nebo snížení rozpočtu po skončení prvního kola přijímání žádostí
může ministr odvolat druhé kolo.
Další informace
S t r o n a | 110
Kontakt
Instytut Adama Mickiewicza
ul. Mokotowska 25,
00-560 Warszawa
Małgorzata Ustymowicz - 22 447 61 29, [email protected]
Bartosz Świetlicki - 22 447 61 49, [email protected]
Europa Środkowa 2014-2020
Zakres tematyczny
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
Partnerami projektowymi mogą być:
1. Władze publiczne szczebla krajowego, regionalnego i lokalnego takie jak
ministerstwa, samorządy regionalne, jednostki administracyjne, samorządy miejskie
oraz ich wydziały;
2. Instytucje o charakterze publicznym (Public Equivalent Bodies), takie jak
stowarzyszenia rozwoju regionalnego oraz agencje innowacyjności i rozwoju.
Oznacza to jakąkolwiek jednostkę:
- stanowioną zgodnie z prawem publicznym lub prywatnym w konkretnym celu
zaspokojenia potrzeb o charakterze powszechnym, nie mających charakteru
przemysłowego ani handlowego, oraz; i
- posiadającą osobowość prawną, i
- finansowaną w większej części przez państwowe, regionalne, bądź lokalne
władze, czy też inne podmioty podległe prawu publicznemu lub podlegającą
tym podmiotom w zakresie nadzoru kierowniczego lub posiadającą radę
organizacyjną, kierowniczą lub nadzorczą, ponad połowa której wyznaczana jest
przez państwowe, regionalne, bądź lokalne władze lub inne podmioty podległe
prawu publicznemu.
3. Instytucje prywatne, w tym prywatne firmy posiadające osobowość prawną.
1. Współpraca w zakresie innowacji na rzecz zwiększenia konkurencyjności Europy
Środkowej.
2. Współpraca w zakresie strategii niskoemisyjnych w Europie Środkowej.
3. Współpraca w zakresie zasobów naturalnych i kulturowych na rzecz trwałego
wzrostu.
S t r o n a | 111
4. Współpraca na rzecz poprawy powiązań transportowych Europy Środkowej.
Opis
Europa Środkowa 2014-2020 to program Unii Europejskiej wspierający
transnarodową współpracę między instytucjami z dziewięciu krajów UE: Austrii,
Chorwacji, Czech, wybranych regionów Niemiec, Polski, Słowacji, Słowenii,
Węgier oraz wybranych regionów Włoch.
Program w latach 2014-2020 będzie wspierał głównie działania o charakterze
nieinwestycyjnym. W ramach projektów możliwa będzie jednak realizacja
inwestycji o charakterze pilotażowym lub demonstracyjnym.
Konsorcja partnerskie angażować powinny:
- co najmniej trzech partnerów finansujących,
- z co najmniej trzech krajów oraz
- z których co najmniej dwóch partnerów usytuowanych jest w unijnych regionach
Europy Środkowej.
Przewidywany termin składania wniosków: I połowa 2016.
Więcej informacji
http://europasrodkowa.gov.pl
Kontakt
http://europasrodkowa.gov.pl/kontakt
Střední Evropa 2014-2020
Tématický okruh
Druh podpory
DOTACE
Kdo může žádat?
Projektovými partnery mohou být:
1. Veřejné orgány vládní moci národní, regionální a místní, jako jsou ministerstva,
regionální samospráv, správní celky, obce a jejich útvary;
2. Instituce veřejného charakteru (Public Equivalent Bodies), jako jsou sdružení
regionálního rozvoje, agentury inovace a rozvoje.
Rozumí se tím, jakýkoli subjekt:
- Ustavený podle veřejného nebo soukromého práva se zvláštním účelem
uspokojování potřeb veřejného zájmu, které nemají průmyslovou nebo obchodní
povahu, a; také
- má právní subjektivitu, a
S t r o n a | 112
- je financován z větší části státem, regionálními nebo místními orgány, nebo jinými
subjekty veřejného práva, nebo podléhá řídícímu dohledu těhto subjektů nebo má
správní, řídící nebo dozorčí radu, kde je více než polovina členů je jmenována
státem, regionálními nebo místními orgány nebo jinými veřejnoprávními subjekty:
3. Instituce soukromého sektoru, včetně soukromých společností s právní subjektivitou.
1. Spolupráce v oblasti inovací ke zvýšení konkurenceschopnosti střední Evropy.
2. Spolupráce v oblasti nízkoemisních strategií ve střední Evropě.
3. Spolupráce v oblasti přírodních a kulturních zdrojů pro udržitelný růst.
4. Spolupráce na zlepšení dopravního spojení ve střední Evropě.
Popis
Střední Evropa 2014-2020 je program Evropské unie na podporu nadnárodní
spolupráce mezi institucemi z devíti zemí EU: Rakouska, Chorvatska, České republiky,
vybraných regionů Německa, Polska, Slovenska, Slovinska, Maďarska a vybraných
regionů Itálie.
Program na období 2014-2020 bude podporovat především činnost o neinvestičním
charakteru. V rámci projektů bude možné, provádění investic o pilotním či
demonstračním charakteru.
Partnerství by mělo zahrnovat:
–
Alespoň tři finanční partnery,
–
Nejméně ze tří zemí a
–
Z nichž nejméně dva partneři se nachází v regionech střední Evropy EU .
Pravděpodobný termín podávání žádostí: I polovina 2016.
Další informace
http://europasrodkowa.gov.pl/
Kontakt
http://europasrodkowa.gov.pl/kontakt
S t r o n a | 113
Forum Polsko-Czeskie
Zakres tematyczny
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
1. Organizacje pozarządowe (stowarzyszenia, fundacje).
2. Stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.
3. Spółdzielnie socjalne.
4. Szkoły wyższe.
5. Instytuty badawcze.
Zadanie musi być realizowane we współpracy co najmniej jednego podmiotu
polskiego i czeskiego.
Projekty współpracy polsko-czeskiej.
Opis
Organizatorem konkursu jest Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
Cel konkursu: zacieśnienie szeroko pojętej współpracy w stosunkach polsko-czeskich
obejmującej różne dziedziny: polityczną, gospodarczą, samorządową, medialną,
kulturalną, naukowo-techniczną czy młodzieżową.
Budżet konkursu: 431 000 zł.
Minimalny wymagany wkład własny: 15% kosztów kwalifikowalnych.
Czas realizacji projektów: do końca danego roku kalendarzowego.
Przewidywany termin składania wniosków: luty/marzec 2016.
Więcej informacji
http://www.msz.gov.pl
Kontakt
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
Departament Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej
Al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawa
tel.: +48 22 523 9085 ,
fax: +48 22 523 9898 ,
[email protected]
S t r o n a | 114
Polsko-České Fórum
Tématický okruh
Druh podpory
DOTACE
Kdo může žádat?
1. Nevládní organizace (sdružení, nadace).
2. Sdružení územních samosprávných celků.
3. Sociální družstva.
4. Vysoké školy.
5. Výzkumné ústavy.
Aktivity musí být provedeny ve spolupráci s alespoň jedním polským a českým
subjektem.
Projekty polsko-české spolupráce.
Popis
Organizátorem programu je Ministerstvo zahraničních věcí.
Cíl: posílení širší spolupráce v polsko-českých vztazích pokrývajících různé oblasti:
politické, ekonomické, místní samosprávy, médiální, kulturní vědecko-technické a
mládežnické.
Rozpočet : 431 000 zł.
Minimální požadovaný vlastní příspěvek: 15% způsobilých nákladů.
Doba realizace projektu: do konce kalendářního roku.
Předpokládaný termín podávání žádostí: únor / březen 2016.
Další informace
http://www.msz.gov.pl
Kontakt
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
Al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawa
tel.: +48 22 523 9085 ,
fax: +48 22 523 9898 ,
[email protected]
S t r o n a | 115
INTERREG EUROPA
Zakres tematyczny
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
1. Organizacje z siedzibą w państwie członkowskim UE (28), Norwegii lub Szwajcarii,
jeśli są:
- władzą publiczną, regionalną lub lokalną,
- inną instytucją podlegającą prawu publicznemu (np. uczelnie, agencje rozwoju
regionalnego.
2. Instytucje wspierające biznes etc.
Każde państwo określa, które instytucje kwalifikują się do wsparcia, zgodnie z
regulacjami krajowymi.
Zakres tematyczny programu obejmuje:
- wzmacnianie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji;
- zwiększanie konkurencyjności MŚP;
- wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach;
- ochronę środowiska i promowanie efektywnego gospodarowania zasobami.
Opis
Cel programu: poprawa wdrażania polityk i programów rozwoju regionalnego,
szczególnie programów realizowanych w ramach celu „Inwestycje na rzecz wzrostu
gospodarczego i zatrudnienia”, a także - w uzasadnionych wypadkach - celu
„Europejska Współpraca Terytorialna” (EWT). Wspierana będzie wymiana
doświadczeń i pogłębianie wiedzy wśród podmiotów decydujących o rozwoju
regionów. Program umożliwia współpracę instytucji o charakterze publicznym oraz
podmiotów prawa publicznego z obszaru całej Unii Europejskiej, Norwegii i
Szwajcarii.
Budżet programu na lata 2014-2020: 359 milionów euro.
Przewidywany termin składania wniosków: luty 2016.
Więcej informacji
S t r o n a | 116
http://www.interreg4c.eu/interreg-europe/
Kontakt
http://www.interreg4c.eu/contacts
INTERREG EUROPA
Tématický okruh
MEZINÁRODNÍ SPOLUPRÁCÉ
Druh podpory
DOTACE
Kdo může žádat?
1. Organizace se sídlem v jiném členském státě EU (28), v Norsku nebo ve Švýcarsku,
pokud jsou: - Veřejné orgány, regionální či místní,
- Jiná organizace veřejnoprávního subjektu (např. univerzity, regionální rozvojové
agentury.
2. Instituce podporující podnikání, atd. Každý stát určuje, které orgány jsou způsobilé, v
souladu s národními předpisy.
Tematická oblast působnosti tohoto programu zahrnuje:
- Posílení výzkumu, technologického rozvoje a inovací;
- Zvýšení konkurenceschopnosti malých a středních podniků;
- Podpora přechodu na nízkouhlíkovou ekonomiku ve všech odvětvích ;
- Ochrana životního prostředí a podpora účinného využívání zdrojů.
Popis
Cílem programu je: zlepšit provádění politik a programů pro regionální rozvoj, zejména
programů realizovaných v rámci "Investic pro hospodářský růst a zaměstnanost", a také
- v odůvodněných případech - v cíli "Evropská územní spolupráce" (EUS). Výměna
zkušeností a rozvoj znalostí mezi subjekty rozhodných pro rozvoj regionů. Program
umožňuje spolupráci veřejných orgánů a institucí veřejného práva v celé EU, Norska a
Švýcarska.
Rozpočet programu na období 2014-2020 je: 359 miliónů euro.
Předpokládaný termín podávání žádostí: únor 2016.
Další informace
http://www.interreg4c.eu/interreg-europe/
Kontakt
http://www.interreg4c.eu/contacts
S t r o n a | 117
Know-how Exchange Programme (CEI)
Zakres tematyczny
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
Podmioty publiczne i prywatne oraz organizacje międzynarodowe i pozarządowe
działające w interesie publicznym, jak: władze krajowe, regionalne i lokalne,
instytucje edukacyjne i badawcze, organizacje działające na rzecz środowiska
naturalnego itp.
Projekty związane z capacity building oraz transferem dobrych praktyk z krajów IŚE
będących członkami UE (donatorzy) do krajów ISE będących poza strukturami UE
(beneficjenci).
Przykładowe działania: warsztaty i seminaria, szkolenia, wizyty studyjne, udział w
przygotowaniu dokumentów strategicznych (np. plany rozwoju, reformy, studia
strategiczne itp.), transfer technologii, pomoc techniczna, oddelegowanie
pracowników, misje.
Opis
Inicjatywa Środkowoeuropejska (IŚE) (Central European Initiative - CEI) jest
największym międzyrządowym forum współpracy regionalnej w Europie.
Obecnie członkami ISE jest 18 krajów Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej:
Albania, Austria, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Czarnogóra, Chorwacja,
Czechy, Macedonia, Mołdawia, Polska, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia,
Ukraina, Węgry oraz Włochy (10 krajów unijnych oraz 8 krajów spoza UE).
Organizacja działa m.in. na rzecz integracji europejskiej, umacniania instytucji
demokratycznych, budowania społeczeństwa obywatelskiego oraz przyspieszenia
transformacji gospodarczej, przede wszystkim poprzez współpracę między krajami
członkowskimi.
Jeden wnioskodawca może złożyć tylko jeden wniosek.
Budżet naboru: 285 000 euro.
Wysokość dofinansowania: 50% całkowitych kosztów kwalifikowalnych, do 40 000
euro.
Przewidywane terminy składania wniosków: marzec 2016, czerwiec 2016.
S t r o n a | 118
Wniosek (w języku angielskim) wraz z załącznikami należy wysłać elektronicznie na
adres: [email protected] oraz jednocześnie do wiadomości krajowego koordynatora
usytuowanego w MSZ.
Więcej informacji
http://www.cei.int/KEP
Kontakt
Know-how Exchange Programme (CEI)
Tématický okruh
Druh podpory
DOTACE
Kdo může žádat?
Veřejné a soukromé subjekty, mezinárodní organizace a nevládní organizace působící
ve veřejném zájmu, jako jsou: vnitrostátní, regionální a místní orgány, vzdělávací
instituce a výzkumné organizace v oblasti životního prostředí, atd.
Projekty vztahující se k budování kapacit a předávání osvědčených postupů ze zemí
SEI, které jsou členy EU (dárci) do zemí SEI mimo struktury EU (příjemci).
Příklady aktivit: workshopy a semináře, školení, studijních pobyty, účast na přípravě
strategických dokumentů (např rozvojových plánů, reforem, strategických studií, atd.),
transfer technologií, technická pomoc, vyslání zaměstnanců, misí.
Popis
Středoevropská iniciativa (SEI) (Central European Initiative - CEI) je největší mezivládní
fórum pro regionální spolupráci v Evropě. V současné době, je členy SEI 18 zemí
střední a jihovýchodní Evropy: Albánie, Rakousko, Bělorusko, Bosna a Hercegovina,
Bulharsko, Černé Hora, Chorvatsko, České republika, Makedonie, Moldávie, Polsko,
Rumunsko, Srbsko, Slovensko, Slovinsko, Ukrajina, Maďarsko a Itálie (10 zemí EU a 8 zemí
mimo EU). Organizace působí, mimo jiné ve prospěch, evropské integrace, posilování
demokratických institucí, budování občanské společnosti a urychlení ekonomické
transformace, a to především prostřednictvím spolupráce mezi členskými státy.
Jeden žadatel může podat pouze jednu žádost.
Rozpočet volání: 285 000 eur.
Výše dotace: 50% z celkových způsobilých nákladů, a to až na 40 000 eur.
Předpokládaný termín podávání žádostí: březen 2016, červen 2016.
S t r o n a | 119
Žádost (v angličtině) spolu s přílohami zasílejte elektronicky na adresu: [email protected] a
současně národnímu koordinátorovi, který se nachází na ministerstvu zahraničí.
Další informace
Kontakt
Międzynarodowa wymiana młodzieży – dotacje Ministerstwa Edukacji
Narodowej
Zakres tematyczny
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
Organizacje pozarządowe w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku
publicznego i wolontariacie oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ww. ustawy
(instytucje kościelne, stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego,
spółdzielnie socjalne, spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz
kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z
dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie i nie działające dla osiągnięcia zysku).
Projekty z zakresu międzynarodowej współpracy szkół i wymiany młodzieży.
Opis
Organizatorem programu jest Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Cel konkursu: wyłonienie najlepszych ofert wnioskodawców, którzy zrealizują
projekty z zakresu międzynarodowej współpracy szkół i wymiany młodzieży.
Ostatecznymi beneficjentami konkursu są uczniowie szkół gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych.
Przewidywany termin składania wniosków: marzec 2016.
Więcej informacji
http://www.bip.men.gov.pl
Kontakt
S t r o n a | 120
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Katarzyna Tyczka
Tel. 22 34 74 551
[email protected]
Mezinárodní výměna mládeže - dotace ministerstva školství
Tématický okruh
VZDĚLÁVÁNÍ A MLÁDEŽ
DOTACE
Druh podpory
Kdo může žádat?
Nevládní organizace ve smyslu čl. 3. ust. 2 zákona o veřejně prospěšné činnosti a
dobrovolnictví, a subjekty uvedené v čl. 3. ust. 3. výše uvedené dle znění zákona
(církevní instituce, sdružení, místní samosprávné celky, sociální družstva, akciové
společnosti a společnosti s ručením omezeným , sportovní kluby společností působících
v souladu s ustanoveními zákona ze dne 25. června 2010 o sportu, a nikoli za účelem
zisku).
Projekty v oblasti mezinárodní spolupráce mezi školami a výměny.
Popis
Organizátorem programu je Ministerstvo školství.
Cíl: vybrat nejlepší nabídky uchazečů, kteří budou provádět projekty v oblasti
mezinárodní spolupráce mezi školami a výměny mládeže. Konečnými příjemci soutěže
jsou studenti středních škol a vysokých škol.
Předpokládaný termín podávání žádostí: březen 2016.
Další informace
http://www.bip.men.gov.pl
Kontakt
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Katarzyna Tyczka
Tel. 22 34 74 551
[email protected]
S t r o n a | 121
Wsparcie samorządowego i obywatelskiego wymiaru polskiej polityki
zagranicznej
Zakres tematyczny
WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
2. Jednostki samorządu terytorialnego.
Projekty, których realizacja wpłynie na:
a) rozwój debaty publicznej na temat polskiej polityki zagranicznej;
b) wzmocnienie zaplecza merytorycznego regionalnej współpracy
międzynarodowej.
Opis
Organizatorem konkursu jest Minister Spraw Zagranicznych.
Wymagane jest, aby przedmiotem wniosku projektowego były realizowane w
Polsce działania o zasięgu co najmniej regionalnym (wojewódzkim).
Całość dotacji będzie przekazana po podpisaniu umowy o dotację. Przekazanie
dotacji nastąpi nie później niż 14 dni od dnia podpisania umowy o dotację.
Przewidywany termin składania wniosków: styczeń 2016.
Więcej informacji
http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/konkursyministra
Kontakt
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/kontakt_msz
S t r o n a | 122
Podpora místní samosprávy a občanské dimenze polské zahraniční politiky
Tématický okruh
Druh podpory
Kdo může žádat?
ZAHRANIČNÍ SPOLUPRÁCE
DOTACE
1. Nevládní organizace
2. Jednotky místní správy
Projekty, jejichž realizace bude mít vliv na:
a) vývoj veřejné debaty o polské zahraniční politice;
b) posílení hmotného zázemí regionální mezinárodní spolupráce.
Popis
Dotační program je organizován ministrem zahraničních věcí. Je nutné, aby
předmětem návrhu projektu byly aktivity realizováné v Polsku s rozsahem nejméně
regionálním, krajským. (Celý grant bude převeden po podpisu grantové smlouvy.
Převod dotací bude proveden nejpozději do 14 dnů ode dne podpisu smlouvy o
poskytnutí dotaci.
Předpokládaný termín podávání žádostí: leden 2016
Další informace
Kontakt
http://www.msz.gov.pl/pl/ministerstwo/kontakt_msz
S t r o n a | 123
Współpraca z Polonią i Polakami za granicą
Zakres tematyczny
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
1. Organizacje pozarządowe w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia
2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz podmioty
wymienione w art. 3 ust. 3 ww. ustawy.
2. Publiczne i niepubliczne szkoły wyższe w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2005 r.,
Prawo o szkolnictwie wyższym.
3. Instytuty badawcze w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach
badawczych.
4. Polska Akademia Nauk i jej jednostki organizacyjne.
5. Jednostki samorządu terytorialnego.
Warunkiem przyznania dofinansowania jest posiadanie przez oferenta
doświadczenia we współpracy z Polonią i Polakami za granicą oraz posiadanie
doświadczenia w gospodarowaniu środkami finansowymi w kwocie nie mniejszej niż
50 tys. złotych w skali wybranego roku kalendarzowego w latach 2010-2013.
Obszar tematyczny I: Nauczanie języka polskiego, w języku polskim i o Polsce.
Obszar tematyczny II: Media polonijne.
Obszar tematyczny III: Infrastruktura polonijna.
Obszar tematyczny IV: Pozycja środowisk polskich w krajach zamieszkania (z
wyłączeniem mediów i nauczania języka polskiego i po polsku).
Obszar tematyczny V: Więzi i kontakty z Polską.
Opis
Organizatorem konkursu jest Minister Spraw Zagranicznych.
Cel konkursu: realizacja projektów w dziedzinie wybranych zadań z obszaru
współpracy z Polonią i Polakami za granicą odpowiadających założeniom,
zasadom i priorytetom „Planu Współpracy z Polonią i Polakami za granicą”.
Przewidywany termin składania wniosków: grudzień 2016.
Więcej informacji
Kontakt
S t r o n a | 124
Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą
al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawa
Tel.: +48 22 523 9441
Fax: +48 22 523 8029
[email protected]
Spolupráce s Polonií a Poláky v zahraničí
Tématický okruh
Druh podpory
DOTACE
Kdo může žádat?
1.Nevládní organizace ve smyslu čl 3. ust. 2 zákona ze dne 24. dubna 2003. o veřejně
prospěšné činnosti a dobrovolnictví, a subjekty uvedené v čl. 3. 3. výše uvedeného
zákona.
2.Veřejné a soukromé instituce vyššího vzdělání ve smyslu zákona ze dne 27. července
2005. zákona o vysokém školství.
3.Výzkumné ústavy ve smyslu zákona ze dne 30. dubna 2010. o výzkumných ústavech.
4.Polská akademie věd a její organizační jednotky.
5.Místní vládní jednotky.
Podmínkou poskytnutí grantu jsou zkušenosti žadatele s prací s Poláky v zahraničí a
zkušenosti s řízením finančních prostředků ve výši ne méně než 50 tisíc. zlotých ve
vybraném kalendářním roce, v letech 2010-2013
Na co je možné získat dotaci?
Tématická oblast I: Výuka polštiny, v polštině a o Polsku
Tematická oblast II: Polonistická Media
Tématická oblast III: Polonistická Infrastruktura
Tématická oblast IV: Centra polských komunit v zemi jejich bydliště (kromě médií výuky
polštiny polsky
Tematická oblast V: vazby a kontakty s Polskem
Popis
Dotační program je organizován ministrem zahraničních věcí
Cíl: realizace projektů v oblasti vybraných úkolů v oblasti spolupráce s Poláky v
zahraničí odpovídajících zásadám a prioritám "Plánu spolupráce s Polonií a Poláky v
zahraničí"
Předpokládaný termín předkládání žádostí: prosinec 2016.
Další informace
Kontakt
S t r o n a | 125
Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą
al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawa
Tel.: +48 22 523 9441
Fax: +48 22 523 8029
[email protected]
Interreg VA Czechy-Polska
Zakres tematyczny
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
Instytucje państwowe, samorządowe oraz organizacje pozarządowe działające na
pograniczu polsko-czeskim.
Projekty współpracy polsko-czeskiej.
Opis
Instytucją Zarządzającą programu jest Ministerstwo Rozwoju Lokalnego Republiki
Czeskiej.
Cel konkursu: wsparcie projektów współpracy polsko-czeskiej.
Alokacje przewidziane w ramach programu:
1. Projekty z obszaru dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego - 135,7 mln euro.
2. Wsparcie rozwoju współpracy instytucji publicznych i społeczności lokalnych - 54,5
mln euro.
3. Wspólne bezpieczeństwo na pograniczu polsko-czeskim - 12,2 mln euro.
4. Rozwój edukacji w powiązaniu z rynkiem pracy - 10,2 mln euro.
Kwota dofinansowania tzw. „dużych projektów”: > 30 tys. euro.
Dofinansowanie mikroprojektów (komponent zarządzany przez euroregiony): 2 tys.
do 20 tys. euro na tzw. projekty miękkie i od 2 tys. do 30 tys. euro na projekty, których
częścią są inwestycje.
Wysokość dofinansowania projektu ze środków UE: 85%.
Przewidywany termin składania wniosków: co najmniej jeden nabor rocznie w
latach 2016-2020.
Więcej informacji
www.cz-pl.eu
Kontakt
S t r o n a | 126
Wspólny Sektretariat
Jeremenkova 40B
779 00 Olomouc
tel. +420 587337710-6
fax. +420 587337717
[email protected]
S t r o n a | 127
Interreg VA Česko-Polsko
Tématický okruh
Druh podpory
Kdo může žádat?
DOTACE
Státní instituce, místní úřady a nevládní organizace působící na Česko-polském
pohraničí.
Projekty polsko-české spolupráce
Popis
Řídící orgán programu je Ministerstvo pro místní rozvoj České republiky.
Cíl: podpora projektů polsko-české spolupráce.
Alokace v rámci programu:
1. Projekty v oblasti kulturního a přírodního dědictví - 135,7 milionů eur.
2. Podpora rozvoje spolupráce veřejných institucí a místních komunit - do 54.500.000
eur.
3. Společná bezpečnost na polsko-českém pomezí - 12,2 mil.
4. Rozvoj školství v souvislosti s trhem práce - 10,2 mil.Výše spolufinancování tzv. "Velké
projekty":> 30.000 euro. Spolufinancování mikroprojektů (komponenta řízena
euroregiony): 2000 až 20 tisíc. euro. měkké projekty a od 2000 do 30 tisíc. eur na
projekty, kterých součástí jsou investice.
Výše financování projektů z fondů EU: 85%.
Předpokládaný termín předkládání žádostí: alespoň jedna vyzva v letech 2016-2020.
Další informace
www.cz-pl.eu
Kontakt
Wspólny Sektretariat Techniczny
Jeremenkova 40B
779 00 Olomouc
tel. +420 587337710-6
fax. +420 587337717
[email protected]
S t r o n a | 128
Łącząc Europę (Connecting Europe Facility) 2014-2020
Zakres tematyczny
SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE
TRANSPORT
OCHRONA ŚRODOWISKA
Rodzaj wsparcia
DOTACJA
Centra badawcze, gminy, powiaty, województwa, przedsiębiorstwa, instytucje
państwowe, organizacje pozarządowe, organizacje międzynarodowe.
Projekty dotyczące rozwoju, budowy lub modernizacji istniejącej infrastruktury, w
dziedzinie transportu, energetyki i telekomunikacji.
Opis
Organizatorem programu jest Komisja Europejska. Program będzie realizowany w
latach 2014-2020.
Budżet programu na lata 2014-2020: 33,24 miliarda euro.
Realizowane projekty mają przyczynić się do zrównoważonego wzrostu, który będzie
sprzyjał włączeniu społeczeństwa poprzez tworzenie nowoczesnych sieci
transeuropejskich o wysokiej wydajności.
Cele zdefiniowane w poszczególnych sektorach
Komunikacja:
- zwiększenie połączeń z miejscami zagrożonymi wykluczeniem, tworzenie
wspólnych inwestycji między państwami;
- zapewnienie zrównoważonego i efektywnego transportu w perspektywie
długoterminowej, stworzenie nowoczesnych sieci szybkich kolei;
- stworzenie dogodnych połączeń pomiędzy portami lotniczymi a miastami za
pomocą sieci kolejowych.
Energia:
- promowanie tworzenia sieci połączeń energetycznych pomiędzy państwami
członkowskimi;
- zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii do UE, dywersyfikacja źródeł
zaopatrzenia;
- przyczynienie się do zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska, w
szczególności poprzez wspieranie inicjatyw promujących rozwój energii
odnawialnej.
Sieci telekomunikacyjne:
S t r o n a | 129
- dalsze tworzenie szybkich i ultraszybkich sieci szerokopasmowych dla małych i
średnich przedsiębiorstw,
- tworzenie ponadnarodowych sieci internetowych;
- bezpieczny internet dla dzieci.
Terminy składania wniosków: co najmniej 2 nabory wniosków rocznie w latach 20162020.
Więcej informacji
http://ec.europa.eu/digital-agenda/en/connecting-europe-facility
Kontakt
http://ec.europa.eu/digital-agenda/contact
S t r o n a | 130

Strategia 7

Transkript

Podobné dokumenty

P. č. Nr Registrační číslo Numer rejestracyjny Název projektu Nazwa

Strategia 4

z polsko-českého příhraničí

Seznam schválených projektů

Strategia 1