Show publication content!
Transkript
Show publication content!
N r 35. N ie d z ie la , d n ia 2 4 . m a r c a 1929. R o k II Należytość pocztowa opłacona ryczałtem. Egzemplarz pojedynczy 20 gr. CtosZiemi Żywieckiej Wychodzi trzy razy w tygodniu. * »Kto Ojczyźnie służy, sam sobie służy.« (Ks. P. Skarga.) N ie z a le ż n e P is m o N a r o d o w e . Redakcja czynna od 9-13. — Rękopisów nie zwracamy. — Za treść ogłoszeń Redakcja nie odpowiada. p k o 181.190 Administracja czynna od g. 9—13 i 15— 18. Przedpłata m ie s ię c z n a .........................zł 2.50 Redakcja i Administracja: Żywiec — CENY OGŁOSZEŃ: P K 0 .181.190 i ul. hr. Komorowskich Nr. 60. , w tekście red. m/m.................................0.60 gr na I. stronie m/m . . . . . . . 0.80 gr (na stronicy 3-, wzgl. 6-łamowej) Urzędowe 25% drożej. — Rabat wg. umowy. Stronnictwo Narodowe w spraw ie napraw y Konstytucji. P otrzeba naprawy ustroju naszego pań stwa odczuw ana już jest oddawna przez świa tły i patrjotyczny og ó ł narodu polskiego. K on stytucja m arcowa, zrodzona w okresie zamętu rew olucyjnego, utrwalająca zasady skrajnie dem okratyczne, zawarte w dekretach rządu przedkonstytucyjnego, zw łaszcza w zakresie prawa w yb orczego, była dziełem niedoskonałem, z czego zdawali sobie w pełni sprawę jej tw órcy, przekazując już drugiemu zkolei Sejm o wi zwyczajnem u zadanie zmiany jej postano wień. K onieczność naprawy stała się tem bardziej naglącą w o b e c oczyw istego zburzenia przez zamach m ajow y porządku prawnego, na Konstytucji tej opartego. Pierwsza Rada Naczelna Stro.nnictwa w październiku ub. roku uchwaliła w ytyczn e dla reform y Konstytucji. Na tej podstaw ie o p ra co wany został przez Kom itet Polityczny Stronnic twa projekt zmiany Konstytucji, dążący do ustroju i do oparcia bu dow y państwa na zasa dach należytej rów now agi w ładz i bezw zględ nej praworządności. Projekty konstytucyjne, wniesione do Sej mu przez Bezpartyjny Blok W spółpra cy z R ząrzez-. hlok . stronnictw -lew icow ych, do tego celu nie prow adzą, lecz grożą P olsce dalszem i istotnem pogorszeniem jej państw ow ego Ustroju. Projekt Bezp. Bloku Współpracy z Rządem przygotow uje się zatarg m iędzy G łoWą Państwa, t. j. Prezydentem , obdarzonym władzą absolutną, a przedstaw icielstw em na rodu. Poniew aż nie przew iduje się żadnej dro gi prawnej do rozstrzygnięcia tego zatargu, — Przeto jedynie tylko przem oc fizyczna m ogła by mu kres położyć. P roponow any w y bór P re zydenta przez głosow anie ogółu ludności w cią gałby osobę głow y państwa w w ir zaciekłych Walk w yborczych , w których decydującą rolę m ogłyby odegrać głosy ludności niepolskiej i czynników w yw rotow ych . Przyznanie w ojsko wym czynnego prawa w y b orczeg o jest zabój czym ciosem przeciw k o istnieniu armji narodo wej, która, stojąc zdała od w ew nętrznych walk politycznych, ma za jedyne zadanie obronę pań stwa jako całości. Pozostaw ienie dotych cza so wej ordynacji w yborczej bez istotnej zmiany (z Wyjątkiem podniesienia w ieku w y b o rcó w do lat 24) utrwala rozbicie i niem oc reprezentacji narodowej. Nie popraw ia ,się dzisiejszej upośle dzonej roli Senatu, a przez mianowanie trzeciej części senatorów uzależnia się Senat od rządu i jeszcze bardziej obniża jego powagę. O debra nie Sądowi Najwyższem u prawa unieważniania mandatów poselskich i senatorskich, a p o w ie rzenie tego prawa Prezydentowi, daje w ładzy W ykonawczej m ożność pozbyw ania się niedo godnych przedstaw icieli narodu. K ontrola Sej mu nad działalnością rządu i praca ustaw odaw cza ciał reprezentacyjnych stają się czczym p o zorem, a cała władza rządząca i ustaw odaw cza, nie w yłączając prawa pow iększenia podatków , skupia się w ręku politycznie nieodpow iedzial nego Prezydenta. W rezultacie, projektow any przez B. B. ustrój, dałby P olsce nie trwałą silę. opartą na prawie, lecz zorganizowaną wojnę domową. Projekt stronnictw lewicowych, w p row a dzający w ybór Prezydenta Rzplitej drogą b e z pośredniego plebiscytu, pociąga za sobą te sa me złe skutki, co projekt B. B. Nadto znosi SeOat, który jest niezbędną gwarancją rozwagi ^ pracy ustaw odaw czej i w ypróbow anym w całym św iecie cyw ilizow anym hamulcem dla *apędów sejm ow ładczych. Żąda on rozdziału Kościoła od państwa, przez co niszczy ustalo ny wiekam i i określony K onkordatem ze StoliA postolską w pływ K ościoła katolickiego na *Ycie nasze narodow e i państwowe. W prow a- PODCZAS ROZTOPÓW WIOSENNYCH uchronisz się przed przeziębieniem nosząc najpraktyczniejsie KALOSZE PEPE6E NA PODSZEWCB T R Y K O T . D A M S K IE . . . A 1 0 . — M Ę S K IE . . . . * 1 1 .3 0 ŻĄ D AĆ W S Z Ę D Z IE ZWRACAJCIE UWAGĘ NA ZNAK FABR. dza zasady socjalistyczne przez rozszerzenie kontroli państwowej na wszystkie dziedziny prywatnej w y tw órczości i wymiany dóbr, przez obejm ow anie w bezpośredni zarząd państwa coraz dalszych gałęzi produkcji, przez konsty tucyjne ograniczenie własności ziemskiej do minimalnego obszaru i przez konstytucyjną m ożność w yw łaszczenia jej bez odszkodowania, co b y sp ow odow ało rychło gospodarczy upadek kraju i zubożenie ludności. W reszcie żąda w p ro wadzenia autonomji terytorjalnej dla ziem o ludności mieszanej, co rozbija jednolitość pań stwa i prow adzić musi do prób oderwania tych ziem od całości państwa polskiego. Poniew aż zatem żaden z tych projektów nie zapewnia Polsce istotnej siły, stałości urzą dzeń państwowych, panowania prawa, ani m o żności spokojnego rozwoju, przeto Stronnic tw o N arodow e tak pojętej naprawie ustroju jest stanow czo przeciw ne. U kład liczb ow y sił w dzisiejszym Sejmie w yklucza m ożność przeprow adzenia przez Stronnictw o N arodow e projektu K onstytucyj nego, będącego pełnym w yrazem jego p olitycz nego programu. Stronnictwo N arodow e nie ma nawet m ożności zdobycia potrzebnych 111 p od pisów dla wniesienia swego projektu rewizji Konstytucji i dla uczynienia zeń podstaw y do dyskusji parlamentarnej. W tych warunkach Stronnictwo N arodowe ograniczyć się musi do przedstawienia w dy skusji parlamentarnej sw oich w niosków w form ie popraw ek do obecnej Konstytucji, względnie do w niesionych projektów jej re wizji. Poprawki te zmierzają do urzeczyw istnie nia następujących zasad: 1. Jednolitość ustroju państwowego. Naczelnemu artykułow i Konstytucji nadaje j się brzmienie: »Państwo Polskie jest R zeczą p oj spolitą jedną i niepodzielną«. Przepis ten prze| ciw.stawia się stanow czo dążeniom do podziału i państwa na autonom iczne jednostki terytorjalne. ■ 2. W zm ocnienie w ładzy Prezydenta. Prezydent R zeczypospolitej w ybierany jest przez połączone Izby Sejmu i jako organ naro du stoi ponad Rządem. Sprawuje on najwyższy nadzór nad działalnością Rządu, na którą ma konstytucyjnie zagwarantowany w pływ bez pośredni. W stosunku do Sejmu prezydent ma pra w o założyć sw oje veto co do uchwalonej usta wy, która m oże stać się prawem jedynie po ponownem jej uchwaleniu kwalifikowaną w ięk szością. Prezydent mianuje trzech człon k ów T ry bunału Konstytucyjnego, w tem przew odniczą cego, na ogólną liczbę dziew ięciu człon k ów tegoż Trybunału. Prezydent mianuje prezesa R ady Stanu z trzech kandydatów, przedstaw ionych mu przez I prezesa Sądu N ajwyższego, I prezesa Trybunału A dm inistracyjnego i prezesa Naj w yższej Izby Kontroli Państwa, oraz mianuje 30 radców stanu na w niosek prezesa R ady Stanu. 3. Zabezpieczenie stałości rządów. Obalenie rządu przez Sejm nie m oże być dziełem przypadku, ani wynikiem ataku, za Str' 2. który opozycyjn e stronnictw a nie chcą brać politycznej odpow iedzialności. A zatem: W niosek o pociągnięciu rządu do o d p o w iedzialności parlamentarnej powinien być um otyw ow any, podpisany przez jedną czwartą część ustaw ow ego składu Izby poselskiej lub Senatu, nie m oże być poddany p o d głosow a nie wcześniej, niż po upływ ie 8 dni od chwili jego wniesienia i przyjęty bądź w iększością głosów ustaw owej liczby posłów , względnie senatorów , bądź też w obecn ości przynaj mniej p o ło w y u,stawowej liczby posłów , w zglę dnie senatorów , w iększością trzech piątych obecnych. 4. Uzdrowienie przedstawicielstwa narodu. Sejm składa się z dw óch Izb: poselskiej i senatorskiej. Senat posiada pełnię praw, przy sługujących Izbie poselskiej, z tem jedynie za strzeżeniem , że preliminarz budżetow y musi b y ć najpierw przedłożon y Izbie poselskiej. Czynne praw o w y b orcze uzależnione jest od ukończonych 24 lat przy w yborach do Izby poselskiej i od ukończonych 30 lat przy w y b o rach do Senatu. W ojsk ow i w czynnej służbie nie mają prawa w y b orczeg o. Dla popraw ienia składu Izby poselskiej i podniesienia jej w artości, jako przedstaw iciel stwa narodu, ordynacja w yborcza: ogranicza lub w pew nych w ypadkach znosi zasadę p ro porcjonalności przy w yborach, zmniejsza licz bę posłów ; tw orząc różne co do w ielkości i co do ilości mandatów okręgi w yborcze, bierze za podstaw ę różnice, jakie zachodzą między poszczególnem i ziemiami państwa pod w zglę dem ich kulturalnego i gospodarczego ro zw o ju; zapewnia należytą reprezentację narodu polskiego, szczególniej na obszarach o ludności mię.szanej. Skład liczbow y Senatu odpow iada połow ie ustaw ow ej liczby posłów . Ponadto do Senatu w ch od zi 6 przedstaw icieli duchowieństw a ka tolick iego, w ydelegow anych przez Episkopat P olsk i ,oraz 3 przedstaw icieli najliczniejszych w yznań niekatolickich. P ołow a senatorów w ych odzi z w y b orów pow szechnych, jedna czw arta część w ybierana jest przez grupy, u tw orzone na podstaw ie w yższego i średnie go w ykształcenia i jedna czw arta przez publiczno-praw ne zrzeszenia gospodarcze. Dla podniesienia pow agi Sejm i w zm oc nienia odpow iedzialności reprezentanta naro du, postanawia się, że złamanie ślubowania, złożon ego przez posła lub senatora, stw ierdzo ne przez Sąd Najwyższy, działający na w n io sek marszałka odnośnej Izby, pociąga za sobą utratę mandatu. 5. Ulepszenie pracy ustawodawczej. Konstytucja zabezpieczy normalny prze bieg sesyj zw yczajnych Sejmu, celem uchw ale nia budżetu, oraz sesyj nadzw yczajnych, celem załatwienia spraw, dla których będą zwołane. T w orzy się instytucja R ady Stanu, która jest pow ołana do wydaw ania swej opinji o projektach ustaw, w ch odzących pod obrady ciał ustaw odaw czych, oraz o rozporządzeniach z m ocą ustawy, lub w ydanych z upoważnienia u,stawy. Sejm m oże p olecić Radzie Stanu przy goto wanie kodyfikacji pew nego działu ustaw o dawstwa. Rada Stanu składa się z prezesa i 30 rad c ó w Stanu, nieusuwalnych i posiadających nie zaw isłość sędziow ską. 6. Zapewnienie panowania prawa. Dla zabezpieczenia zgodności ustaw i roz porządzeń z postanow ieniam i K onstytucji tw o rzy się Trybunał K onstytucyjny, który, na w niosek Rządu, Izby Poselskiej, Senatu, Sądu N ajwyższego, N ajwyższego Trybunału Adm ini stracyjn ego lub Trybunału Stanu w ydaje w tym w zględzie sw oje orzeczenia, które są o b o w ią zujące dla w szystkich sądów i w ładz państw o w ych. Ustawa lub rozporządzenie, uznane przez Trybunał K onstytucyjny za niezgodne z Konstytucją, traci swoją m oc prawną. Dla istotnego zabezpieczenia niezaw isło ści sędziów stanowi się, że sędzia m oże b y ć przeniesiony w brew swej w oli na inne m iejsce urzędow ania lub w stan .spoczynku jedynie, je żeli, w skutek reorganizacji sądów, postano wionej na drodze ustawy, następuje zw inięcie danego sądu lub zmniejszenie w nim liczby eta tów sędziow skich. Budżet państwa, uchwalany coroczn ie, w i nien obejm ow ać w szystkie dochody i wydatki państw ow e. W szelkie późniejsze zmiany w uchw alonym budżecie w ydatków dopuszczal ne są jedynie drogą ustawy. Rząd przedstawi Sejm ow i coroczn ie zam knięcie rachunków państw oych do parlamentarnego zatwierdzenia najpóźniej w 10 m iesięcy po upływ ie okresu budżetow ego. W zm acnia się zabezpieczenie własności prywatnej, jako istotnej podstaw y ustroju pra- Nr. 35. ir Śmierć Marszałka Focha. W ŻAŁOBIE FRANCJI BIERZE UDZIAŁ POLSKA. W środę, dnia 20. b. m. zmarł w Paryżu po długiej chorobie bohater w ojny światowej marsz. Ferdynand Foch. U rodził się dnia 2 paź dziernika 1851 r. w Tarbes (dep. Pirenejów) w rodzinie urzędniczej. W wojnie 1870— 1871 r. wstąpił jako o ch o tnik do 4 pułku piechoty, następnie od b y ł studja w politechnice paryskiej i przeniósł się do artylerji. Po wojnie ukończył kurs wyższej szkoły w ojskow ej i został przydzielony do sztabu generalnego. W 1903 r. objął szefostw o sztabu 5 korpusu. Pracow ał w dziedzinie teorji w ojskow ej, ogłaszając drukiem prace p, t. »Les principes de la G uerre« i »La conduite de la guerre«. W 1908 r. został dyrektorem akademji w ojskow ej, gdzie w ykładał taktykę i strategję, W 1913 r. objął dow ództw o 8 k orpu su i w tymże roku d ow ód ztw o 20 korpusu w Nancy. Na tem stanowisku zastała gen. Focha w ielka wojna; po pierwszym odw rocie armji francuskiej objął dow ód ztw o frontu półn ocn e go od morza do Arrasu, a w grudniu 1916 r. przekazał ten front gen. Franchet d’Esperay, sam zaś stanął na czele armji południow ej od M etzu do granicy szwajcarskiej. G dy gen. P e tain objął naczelne dow ództw o armji francu skiej w 1917 r., gen Foch został szefem sztabu generalnego. W tym charakterze znajdował się w bliskim kontakcie z dow ództw am i innych armij sou szn iczy ch , Dnia 26 marca 1918 r. p o naradzie w ojsk o wej sojuszników w Doulens objął gen. Foch d. 3 kwietnia jednolite d ow ód ztw o naczelne ar mji Ententy. Pod jego w odzą rozp oczęła się w lipcu 1918 r. zw ycięska ofenzyw a armji sojusz niczych, która doprow adziła do rozejmu. W sierpniu gen. Foch otrzym ał tytuł marszałka Francji. Dnia 9 listopada tegoż roku w Rethon- des marszałek Foch przyjął delegację niem iec ką, której pod yk tow ał warunki zawieszenia broni. Brał żyw y i czynny udział w układaniu stynulacyj w ojskow ych traktatu wersalskiego. Dnia 13 kwietnia 1923 r. otrzym ał tytuł, marszałka Polski, a nieco w cześniej jeszcze i rangę marszałka Anglji, Zm arły marszałek Foch należał do naj lepszych przyjaciół Polski w e Francji. Cześć Jego pamięci! ❖ Z W arszaw y donoszą, że p. minister Spr. W ojsk ow y ch w ysłał depeszę kondolencyjną z pow odu zgonu marszałka Focha na ręce fran cuskiego ministra Spraw W ojsk ow ych treści następującej: »G łęb ok o w zruszony w iadom o ścią o zgonie M arszałka Francji i Polski Fer dynanda Focha, łączę ,się całem sercem z ża łobą Francji i proszę o przyjęcie w yrazów naj szczerszego żalu i w spółżycia ze strony wojska polskiego w ob ec straty, jaka dotknęła w ojsko francuskie przez śmierć największego żołnierza i największego syna Francji.« W pogrzebie weźm ie udział imieniem w oj ska inspektor armji generał dywizji Jan R o mer, Udział w pogrzebie wezmą również w szy scy oficerow ie polscy, przebyw ający we Fran cji służbow o. G enerał R om er złoży osobiście kondolencje na ręce francuskiego ministra w oj ny i rodzinie zm arłego oraz wieniec ze w stę gami o barwach orderu »Virtuti M ilitari«. Imie niem Rządu polskiego ofiaruje w ieniec amba sador polski w Paryżu. W dniu pogrzebu odbędzie się z ramienia wojska w katedrze warszawskiej uroczyste nabożeństw o z udziałem przedstaw icieli naj w yższych władz i korpusu dyplom atycznego. B. Min. Skarbu p. Czechowicz PRZED TRYBUNAŁEM STANU. G łosow anie w sejmie nad wnioskiem o p o stawienie b. ministra Skarbu p. C zechow icza przed Trybunał Stanu zakoń czyło się utrzy maniem stanowiska w iększości Sejmu Rzpłitej. Przed głosowaniem p. marszałek odczytał art. 7 ustawy o Trybunale Stanu, który mówi, że wniosek m oże być głosow any przy połow ie ustawowej liczby posłów , a przyjęty w ięk szo ścią trzech piątych oddanych głosów . Jedn o cześnie zw ykłą w iększością sejm w ybiera 3 p o słów dla popierania oskarżenia. M arszałek za rządza głosow anie imienne przez w y w oły w a nie z listy i składanie osobiście przez każdego w yw ołanego głosu do urny. G łosow ało 371 posłów , białych kartek od dano 5, w ażnych głosów 366, kwalifikowana w iększość trzech piątych wynosi 220 głosówza wniośkiem oddantT kartek 240, przeciw w nioskow i 126. W niosek komisji został przez sejm uchwalony. P rzeciw k o w nioskow i głosow ał jedynie klub BB. i PPS. Frakcja Rew. Następnie zw ykłą w iększością w ybrano 3 posłów , Liebermana, Pierackiego i W yrzy kow skiego dla popierania oskarżenia przed Trybunałem Stanu. Podczas głosow ania nad tem posłow ie BB. opuścili salę. Z w y ciężyło w ięc przekonanie, że praw o rządność musi by ć naczelną zasadą rządzenia państwem, przed którą w szystkie inne w zglę dy przem ijające pow inny w imię dobra N aro du i Państwa ustąpić. Zmiana ordynacji wyborczej DO SEJMU ŚLĄSKIEGO. Zgłoszony przez klub PPS. wniosek, d o niektórych postanow ień ordynacji w yborczej magający się zmiany niektórych postanowień do Sejmu śląskiego, przedstaw iony przez dy ordynacji w yborczej do Sejmu Śląskiego oraz rektora depatramentu ministerstwa Spr. W ewnrozpisania w y borów do tego Sejmu w jak naj p. P aciorkow skiego. Przedstaw iciel rządu za szybszym terminie, odraczany był przez kom i znaczył, iż w niosek jest uzgodniony z referen sję konstytucyjną kilkakrotnie, a to z tego p o tem posłem Regerem . wodu, że zachodziła wątpliw ość, czy sprawę tę W niosek w prow adza do ordynacji śląskiej ma załatwić Rada ministrów, cz y też ma być j popraw kę, iż każdy obyw atel R zeczypospolitej ona uregulowana w drodze ustaw odaw cze.j bez względu na płeć, który w dniu zaw iadom ie O becnie rząd złożył na komisji konstytucyjnej nia o w yborach do Sejmu śląskiego ma ukoń oświadczenie, iż uważa za wskazane, aby usta czon ych 21 lat życia i mieszka przynajmniej od w ę tę uchwalił Sejm i Senat. tego dnia na obszarze G órnego Śląska, a nie W o b e c tego komisja w drugiem i trze- jest pozbaw iony, praw otrzym uje czynne prawo ciem czytaniu przyjęła tę część wniosku, która w yborcze. W artykułach od 9— 11 uwzględniono domaga się jak najszybszego rozpisania w y b o zmiany, jakie stały się konieczne, w skutek n o rów do Sejmu śląskiego. Ponadto przyjęto w drugiem i trzeciem czytaniu projekt zmiany w ego podziału powiatu w Rudzie. Tak w ięc w ojew ód ztw o śląskie dzielić sić będzie na trzy okręgi w y borcze. Okrąg Iwnego, sp ołecznego i gospodarczego przez p o obejmuje miasto Bielsko, pow iat Cieszyn, powPszczyna z wyjątkiem gminy Paniow e i poWstanowienie, że zniesienie lub ograniczenie w łasności prywatnej jest m ożliwe tylko ze Rybnik z w yjątkiem gmin Bujaków, ChudóWw zględów w yższej użyteczności publicznej za G ierałtow ice, Paniówki i P rzyszow ice. Okrą.Ź pełnem odszkodowaniem , oznaczonem według ten w ybiera 18 posłów , a siedzibą głównej k o misji w y borczej ma być Cieszyn. zasad prawa cyw ilnego. Okrąg II. obejm uje m. K atow ice, pow . Ka Ustanawia się pełną i bezpośrednią od p o tow ice oraz gminy Ruda, Bujaków, G ierałto wiedzialność Państwa za szkodę, w yrządzoną obyw atelow i przez działalność organów w ła w ice, Chudów, Paniówki, Paniow e i Przyszo dzy państwowej. Państwo ze swej strony ma w ice. Okrąg ten w ybiera 15 posłów , a siedzi bą głównej komisji w yborczej są K atow ice. praw o w ystąpić w drodze sądowej przeciw Okrąg III. obejm uje Król. Hutę, poWwinnemu urzędnikowi o zw rot w ypłaconego Św iętochłow ice, z wyjątkiem gminy Rudaodszkodow ania. Str. 3. Nr. 35. pow . Tarn. G óry i pow . Lubliniec. Okrąg w y biera 15 posłów , a siedzibą głównej komisji w y borczej jest Król. Huta. Poza tem w szędzie, gdzie w ustawie jest m ow a o T ym czasow ej Radzie w ojew ódzkiej, w staw iono nazwę »Śląska Rada w ojew ódzka«. Ustawa w chodzi w życie z dniem jej og łosze nia, a traci m oc obow iązującą w dniu og łosze nia ordynacji w yborczej, uchwalonej autonom i cznie przez Sejm śląski. Na wniosek posła Zw ierzyńskiego (Klub nar.) uchw alono prosić p. marszałka, aby spra wa ta została załatwiona jeszcze podczas b ie żącej sesji Sejmu. 0 wsześniejszą wypłatę pensji, Klub N arodow y w Sejmie zgłosił następu jący w niosek: Podpisani wnoszą: W ysoki Sejm uchwalić raczy: Z uwagi na przypadającą w b. r. W ielk a noc w dniu 31 m arca Sejm w zyw a Rząd do w ypłacenia pob orów funkcjonarjuszom pań.stwowym na miesiąc kw iecień w yjątkow o naj później w dniu 27 marca b. r. W arszawa, dnia 15 m arca 1929 r. W ydziału w sprawie zmiany statutu, 5. sprawy bieżące, 6. w nioski i interpelacje. Ze względu na bardzo ważne kwestje, jak jubileusz, letni sko »Znicza«, pew ne ważne spraw y natury sa m opom ocow ej etc., obecn ość w szystkich człon ków »Znicza« jest konieczna. — W y d z i a ł . — Pożar w Skoczowie. Dnia 19. b. m. ok. godz, 3-ciej w ybuchł pożar w murowanym bu dynku gospodarza A ntoniego Dudy w S k oczo wie, 1. d. 156, który zniszczył cały dach budyn ku oraz na strychu znajdujące się drobne przedm ioty. Przypuszczalna .szkoda, w yrządzo na przez pożar, wynosi ok oło 15.000 zł. Spa lony budynek był ubezpieczony w T ow arzy stwie »Port« w W arszaw ie na kw otę 900 d o larów, zaś inwentarz dom ow y w T ow a rzy stwie Silesia w Bielsku na kw otę 3000 zł. Jak dotych czasow e dochodzenia w ykazały, p ow stał pożar praw dopodobnie w skutek nieostro żnego obchodzenia się z ogniem lub przez przy padek. — Wynik wyborów gminnych w Grodzi szczu. W ub. niedzielę od by ły się w G rodzi szczu w y bory do zastępstwa gminnego. Mimo w ytężonej agitacji czeskiej Polacy odnieśli zu pełnie zw ycięstw o, zyskując z ogólnej liczby 15 mandatów jedenaście (dotychczas tylko 8). Czesi musieli się zadow olić czterem i manda tami. — Wiec robotniczy w Bielsku odbył się w sali Domu P olskiego w dniu 7. b. m. z udziałem — Walne Zgromadzenie Macierzy Szkolnej delegatów Zarządu G łów nego Związku Zaw. Ks, Ciesz, odbędzie się w niedzielę, 24. b. m. o przem. w łókienniczego »Praca-Polska« w Ł o dzi pp. b. posła Karola Chądzyńskiego i sek re g. 10, przed poł. w sali Dom u Naród, Porządek tarza Kierzynkow.skiego. Po przem ówieniach dzienny: 1. Zagajenie. 2. W y b ó r Prezydjum. 3. M ow y reprezentacyjne i odczytanie telegra wyżej w ym ienionych delegatów zabierali głos mów. 4. R eferat p. dyr. Stem lera Józefa z W a r w dyskusji pp. W ładysław Konior, Kuś, red. szawy na temat: »Inteligencja a potrzeby i za E. Zajączek, Barcik W ładysław i inni. — Bielska kronika policyjna. J. A lfred z dania pracy sp ołeczn o-ośw iatow ej«. 5. W e ry Bielska, kilkakrotnie karany, został przytrzy fikacja protokołu. 6. U tw orzenie spółdzielni rob ót k ob iecych w Bielsku. 7. Sprawozdanie many za kradzież garnca, w artości 50 zł, na Zarządu G łów n ego z czynności za rok 1928. szkodę fy Eichorn. — W . W ładysław został 8. Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej. 9. W y b o doniesiony do sądu za kradzież, popełnioną w firmie K arol Jankowski. Skradziony towar ory: a) 7 człon k ów Zarządu G łów nego, b) 5 blicza poszkodow any na 400 zł. człon k ów Komisji Rew izyjnej. 10. W nioski Kół. 11. Życzenia. Aresztowanie złodzieja. Dnia 19. b. m. — Kto zamierza szczędzić oświetlenia, fał aresztow ał komisarjat Policji w Cieszynie L e ona Brunwalda, ur. w Bartow icach, pow . Fry- szywie oszczędza, gdyż dobre, jasne światło (40) dek, Czecho,słowac;a, ostatnio zamieszk. w jest źródłem wydajnej pracy, hotelu »A ustria« w Cieszynie, karanego za kradzieże, wyznania m ojżeszow ego, z zawodu -fofngrąfa. jąko no.sz,,]uk.iwaĄggQ,z» kradzież Przy — Usiłowane morderstwo-samobójstwo. b orów fotograficznych na szkodę sw ego b. ch le Niejaki Józef Barabasz z C ieciny usiłował za bod a w cy W ojciech a Pilarczyka z Szarleja, d o m ordow ać dwom a wystrzałam i z rew olw eru konaną w dniu 6 kwietnia 1928 r. Brunwald Emilję Dziedzic, raniąc ją niebezpiecznie w jest ponadto silnie podejrzany o popełnienie sz y ję . Po dokonaniu m orderstwa odebrał sobie kradzieży w dniu 11— 12 marca 1929 r. na sz k o Barabasz życie również wystrzałem z rew ol dę montera Fluecka z Szwajcarji, obecnie zam, weru. D ziedziców nę przew ieziono w stanie w hotelu »A ustria« w Cieszynie. F lueckow i groźnym do szpitala w Białej. T ło tragedji: za skradzono z zamkniętej walizki, znajdującej wiedziona m iłość. się wzam kniętym pokoju, 420 zł gotów ki i — Zjazd powiatowy Stronnictwa Narodo złoty zegarek na rękę z czarnym rzem ykiem, wego w Żywcu. W ubiegłą niedzielę Żywiec w artości 200 zł. by ł świadkiem wspaniałej manifestacji narodo — Z Tow. Teatru Polskiego w Cieszynie, wej z okazji zjazdu pow iatow ego Stronnictwa Przedstaw ienie op ery »Tannhauser«, które nie N arodow ego, który od by ł się w dużej .sali M a odbyło ,się z pow odu zachorow ania p. Remina gistratu miasta Żywca. w piątek, 15 b. m., odbędzie się we wtorek, d. W zjeździe w zięło udział ok o ło 300 dele 26, b, m, punktualnie o godz. 7. wieczorem, W gatów, reprezentujących nieomal wszystkie czasie uwertury nikt na w idow nię nie będzie gminy powiatu żyw ieck iego i okręgu sądow ego w puszczony. W przedstawieniu bierze udział Sucha. 145 osób. Bilety z daty 15 m arca są ważne. Kasa Do licznie zebranych przem ów ił w icep re teatralna za zakupione bilety na dzień 15. b. m. zes Zarządu Pow iatow ego b. poseł M aciej zw raca na żądanie pieniądze tylko do piątku, Fijak z Pietrzykow ie, którego przez aklamację 22 b. m. — W piątek, dnia 5 kwietnia odegra w ybrano przew odniczącym zjazdu, Do prezy T eatr K atow icki kom edję M ichała Bałuckiego djum pow ołan o: Błażeja Świerkosza (Strysza »Piękna żon ka«. — W piątek, dnia 12 kw iet wa), na zastępcę przew odniczącego A lojzego nia opera K atow icka w ystaw i w Cieszynie o p e Gardasia (O czków ), na sekretarza oraz na ła rę narodow ą w 5 aktach (7 obrazach) Tadeusza w ników Jana Kusia (Ujsoły), Jana Migdała Jotey k i »Zygm unt A ugust«. D ekoracje do tej (R ybarzow ice), Józefa Tarnawę (w Ł odygow i opery w y p ożyczy Cieszynow i T ow . Teatru cach), A dolfa Duraja (Leśna), Jana Lacha (ZaP olskiego w Bielsku. błocie), Józefa Harężlaka (Rychwałd). — Osobiste. Na U niw ersytecie Poznańskim Następnie odczytano i przyjęto p rotok ół z uzyskał dyplom inżyniera agronomji z postę pem celującym p. Emil C h roboczek, w y ch ow a ostatniego zjazdu pow iatow ego i na w niosek re nek orłow sk iego gimnazjum, rodem z D zieć- daktora E. Zajączka u czczon o przez pow stanie pam ięć ś. p. Jana Barabasza z Zadziela, M i m orow ic. — Nadzwyczajne Walne Zebranie »Znicza« chała K urow skiego z Rajczy, Fr. P iotrow skie odbędzie się dnia 28. marca o godz. 10-tej (dru go z Pietrzykow ie. Poczem udzielił przew odn iczący głosu p. gi termin 10.30) w sali Domu N arodow ego w Cieszynie z następującym porządkiem dzien K azim ierzowi Jasińskiemu z Krakowa, sekreta nym: 1. odczytanie protokołu, 2. uzupełniające rzow i w ojew ódzkiem u Stronnictwa N arodow e w ybory, 3. sprawozdanie W ydziału, 4. wnioski go, k tóry w doskonale ujętym referacie zobra- W IA D O M O Ś C I B I E Ż Ą C E . Na wiosnę! U Pierw szo rzędn a b ielizn a m ęska i nowości w krawatkach w łasnego wyrobu. Przed nia galanteria skórzana. P araso le i lask i, kam izelki w ełniane i Pu llo very. Bogaty w ybór! N ajniższe ceny konkurencyjne! 181 w W W W * ■ Jan Prochaska w H iiiiiiiim iU B iiiu n ia iim | lako p iu tti na kuięta wielkanocne { • polecam y praktyczne elektryczne przy• rządy dla gospodarstwa dom ow ego, jako to: J Serwisy na kawę 205.— zł • Serw icy na herbatę 190.— zł O M aszynki do wypiekania chleba 29.— zł 2 Żelazka do prasowania 37.— zł • Poduszki elektr. do ogrzewania 24.50 zł Także w szelkie inne przyrządy dla gospodarstwa dom ow ego są stale na składzie i J sprzedajem y takow e naszym odbiorcom • prądu na raty. • O dw iedzajcie nasz lokal sprzedaży • • S | { 8 • • £ • • § J f Elektrowni Bielsko-Biała BIELSKO, UL. B A T O R E G O 13a. • Tel, 1278 i 1696. Tel. 1278 i 1696. S Otwarte od 8— 12 i 2— 6. • • f • „Kaisera karmelki“ piersiowe Z 3 JODŁAMI Przez 40 lat w ypróbow an y niezawodnie skut, kujący preparat! Znakomity środa ocOronny organów oddechowych. Zarazem jest to środek, w ytw arzający krew i pobudzający apetyt. Praw dziw e tylk o z marką ochronną D o nabycia we wszyst. aptekach i drogerjach. zow ał obecną sytuację Polski oraz om ów ił sprawy budżetu i projektow anego zamachu sanatorów na konstytucję i podstaw ow e czynni ki w olności obyw atelskiej w państwie polskiem. Drugim zkolei m ów cą był red. E. Zajączek z Bielska, który złożył .sprawozdanie z działal ności Zarządu P ow iatow ego i om ów ił ob ow ią zki m ężów zaufania Stronnictwa, Zarządów K ó ł i działaczy narodow ych. G orącą zachętą do pracy społecznej, poli tycznej i gospodarczej zgodnie z programem narodow ym zakończył .prelegent sw oje prze mówienie. Zkolei porządku dziennego przeprow ad zo no w ybory do Zarządu P ow iatow ego na rok najbliższy, do którego w eszli: Kuś Piotr (Ry cerka), Sew era Jan (Łękawica), M arek Michał, b. poseł (Ł odygow ice), Bugajski (Bystra), J ó zef M row ieć (Ł odygow ice), Jasek Jan (Lipowa), Ternawa Józef (Łodygow ice), M aciej Fijak (Pietrzykow ice, Jeleśnia), Ślusarkówna Olga (Pewel W ielka), Cygoń Ignacy (M oszczenica). W y b o ry przeprow adzono drogą jednomyślnej uchwały. W obszernej dyskusji zabierał głos cały szereg m ów ców , a w ięc: M rózek Stefan (Okrajnik), Hupczak (K oczurów ), Kudzia W o j ciech (Sporysz), Barcik W ładysław i M rózek Józef (Łękawica), Kajder Józef (Żywiec), oraz pp. Kazimierz Jasiński i Edward Zajączek. Na zakończenie obrad zostały uchwalone rezolucje, w których zjazd domaga się, oszczę dnej gospodarki budżetow ej, wyrażając pełne zaufanie posłom ze Stronnictwa N arodow ego, w zyw ając tychże do dalszej walki o praw o rządność w Polsce. W dalszych rezolucjach zjazd w ypow iada się w sprawie ustawy, zabez pieczającej starość robotnikom , uruchomienia warsztatów pracy i w zyw a Rząd do popierania rolnictwa. Na zakończenie przem ów ił przew odniczący zjazdu ,dziękując m ów com oraz delegatom za poniesione w związku ze zjazdem trudy. Nadmienić jeszcze należy, że zjazd witali Pyclik Fr. z Bielska w imieniu Związku M eta low ców »P'raca Polska« w Bielsku, Józef Kaj der imieniem ZZP. Budowlanych »Praca-Polska« w Żywcu, Karol W alaszek z ramienia Za rządu G łów nego N arodow ego Związku R o b o tniczego im. ks. Stanisława Stojałow skiego w Bielsku i K. Jasiński im. Rady W ojew ódzkiej Stronnictwa N arodow ego w K rakow ie. Na wiosnę! Materje jed w ab n e. Dwieście kolorów Crepe d e chiny! Crepe! Satin! Crepe G eorgette! Mongoł! . . . . . . Pierw szo rzędn e m aterje w ełniane o b aw ełn ian e. Najtańsze, ceny k o n k u ren cyjn e!! ■ he Bielsko, Jagiellońska 1-3. m im iif iiiiin iiiiiiiii Str. 4. Nr. 35. W IO SN A!! W IO SN A!! Fabryczny Skład sukna, kamgarnu i oryg. angielsk. szewiotu W O JC IE C H K O ŁO D ZIEJ, Biała, ul. 11-go Listopada 1. 21, tel. 2221. Wielki wybór resztek po bardzo przystępnych cenach. W IO SN A!! W IO SN A!! R O W E R G dy po mozolnej pracy zm ęczony w raca on dc domu, nich mu dom jego będzie przyjem nym zakątkiem sprag nionego w ypoczyn ku ! W zorow a czystość — to najlepsze św iadectw o dla gospodyni dom u: jej dzielność i pracow itość da się ocenić choćby według ilości spotrzebow anego przez nią mydła, na którem nie powinno się nigdy oszczęd zać! Bo kawałek słynnego i w yśm ienitego m ydła „K ol łontay” znak ochronny „pralka” za parę zaledwie groszy iuż nabyć można. Mydło „K olłontay” czy ści w szystko prędko i gruntownie, a jego subtelny aromat podoba się najw y bredniejszym gospodyniom domu. Wielki w y b ór poszczególnych nieopakow anych kaw ałków, a mianow ice od 125 gr do 2 kg ułatwia zakup. Y „ iH C T O R I A ” in n e — p ie rw s z o r z ę d n e m a rk i Maszyny do szycia z długoletnią gwarancją G r a m o f o n y krajowe i zagraniczne Płyty gram ofonow e najnowsze nagrania p o le c a n a d o g o d n y e h w a r u n k a c h Władysław Strzałkow/ski B iesko — Zam kowa 2 EBECOSpotka i opr. por., KBIOWICE, ulica 3-go łaja 34. TYSIĄ CE SZOFERÓW ukończyło najlepsze w P o l sce Kursy Szolerskie Z. Józefow icza w Krakowie, ul. Florjańska 28. Dla zam iejscowych mieszkania. W pisy codzinnnie. — Prawo jazdy zapewnione. Zastępca na Śląsk Cieszyński: E. Mandel, Cieszyn, ul. Niemiecka 22. Z łoty medal na W ystaw ie w K atow icach 1927. WODA W YRO BY BA\IQZ9i VA\ L 4 ZSDBALL6GOA Wr *§§ DRALLEoo Kompletne ogrodzenia siatkowe budynków , ogrodów i t. p., bram y i bramki w jazdow e, od zw ykłych do najozdobniejszych. T. GÓRNY, Fabryka siatek drucianych, Żywiec, Pietrzykowice. Uprawne pole w pięknem, i korzystnem położeniu, graniczące z parkiem i bitą drogą, w w ym iarze 8.600 nr, nadające się bardzo dobrze jako plac budow la ny, w Cieszynie, zaraz do sprzedania. — W ia dom ość w Granhotelu (dawniej »Austrja«). PERFUMY DRAU EGO, rozpowszechnione B £ Z AL K O M OL O na całej kufi ziemskiej. \D0ALL£GOA w Agenci Ś w ią t e c z n a s p r z e d a ż do sprzedaży narzędzi rolniczych za w ysoką prowizją poszukiwani. — Zgłoszenia: Zakłady szkła, porcelany, lamp, luster i obrazów najtaniej u HUGONA BUDILA, szklarza w Białej, rolnicze, Lwów, skrytka pocztow a 174. ul. G łów na 1. 30. Tania sprzedaż wielkanocna iuż się rozpoczęła! SUKNIE TRYKOTOW E. KAMIZELKI. PULLOVERY. ŻAKIETY. RĘKAWICZKI. POŃCZOCHY. BIELIZNA DAM SKA. D L A DZIECI: Sukienki z kashy zgrabne, wszystkie w ielkości Sukienki z materjału ładne fasony Coverccatowe płaszczyki z la materji od Marynarskie płaszczyki z dobrego kamgarnu Płaszczyki angielskie z całą podszew ką Dziecięce fartuszki z kretonu, klotu i lustru od Kć 55. Kć 68.— K ć 115.— K ć 140.— Kć 75.— K ć 12.80 Jesteśm y tani i dobrzy, w ybór je st w ielki odw iedźcie nas. Zgrabny płaszcz wiosenny z materji ang, lub cov ercotu Wspaniały płaszcz angielski z całą podszewką Prima covercotowy płaszcz Elegancki płaszcz wiosenny z podw. kamgarnu, z całą pocfsz. Trenchcoat z podszewką do przepinania Modny płaszcz z kashy Suknie z rypsu cudne fasony Eleganckie suknie z wełnianej georgetty Suknie kloszowe Suknie z kashy nadzwyczaj zgrabne fasony Kć 180.— KAPELUSZE DAMSKIE I K ć 275.— K ć 320.— Kć 430.— DZIECINNE najmodniejsze fasony, z pierwszorzędnej słomki od Kć 36.— K ć 455.— Kć 195.— K ć 175.— K ć 290.— K ć 320.— K ć 165.— CENY KONKURENCYJNE. Większą część wymienionego towaru można obejrzeć w oknach wystawowych. BLUZKI: Imitacja surowego jedwabiu bez rękaw ów Imitacja z surowego jedwabiu z rękawam i Prima bluzki z sur. jedwabiu Bluzki z jedwabiu do prania białe, wszystkie w ielkości Bluzki z crep.-mongol nadzwyczaj tanie Bluzki z crep de chiny we w szystkich kolorach Fartuchy damskie z kretonu, klotu i lustru od TEXTILIA K ć 20.— Kć Kć 28.— 78.— K ć 115 K ć 155.— K ć 180.— K ć 26.— Cz. Cieszyn. Wydaw -a: »ŚIąsko-M atopolskie Tow. W ydaw nicze«. — Za Redakcję i Wydawn. odpowiada: red. Józef Biegański w Cieszynie. — Drukarnia .D zied zictw a, w Cieszynie.