ZKUS KUKSdo kapsy - Revitalizace Kuks

Trutnov, Krkonoše
13
$%
$&"*
11
1 )
$*
0#%*
+
#
* $
#
,
1
6
* (
12
Kuks
$ %&
$
+
9
1–8
6
(
$
$
*5
/"%
!
"
ÏñîéäêóŸéäŸòïîëôċíàíâîõcíŸùŸïñîòóŒäãꙟÄÑÃşïñîòóŒäãíèâóõwìŸÄôñîñäæèîíôŸÆëàâäíòèò­
10
&
#
'("#$)$
'
Hradec Králové, Praha
%!
A
ÕøãàëàŸÑäõèóàëèùàâäŸÊÔÊҟî­ï­ò­ŸõŸñîâ䟱¯°²­
Åîóîæñàċ也ÌèñîòëàõŸÏîãçñcùòꚫŸËàãèòëàõŸÑäííäñ«ŸÅèëèïŸÊc뫟ÙãäíoêŸ.äñìc꫟ÒèãôñèŸî­Ÿò­«Ÿ
.äòênŸåàñìàâäôóèâênŸìôùäô쫟ÃîëíîŽëòêàŸÎñæàíèùàâéàŸÓôñøòóøâùíୟ
Óä÷óø¹ŸÅèëèïŸÊc뭟ÆñàċâêcŸ“ïñàõ๟ÁàñáîñàŸÒîëïäñîõc­
!&
!
.2
#& SK
1*/#
Náchod,
Wroclaw
4#%7
PL
DE
#)!
www.zkuskuks.cz
)
ZKUS KUKS do kapsy
KUSZĄCY KUKS do kieszeni
Centrum Informacji Turystycznej
Parkoviště
Parking
Toalety
Toalety
Autobus
Autobus
Vlak
Pociąg
Cyklostezka
Trasa rowerowa
Vjezd autem do Kuksu
je omezen. Využijte
odstavné parkoviště.
Wjazd do centrum
zabroniony. Samochód
należy zostawić
na parkingu
v
unů
Bra tlém
Be
KUKS, PERŁA BAROKU NAD ŁABĄ
Turistické informační centrum
←
KUKS, BAROKNÍ PERLA NA LABI
P
P
10
1
9
2
B
F
E
A
–
7
8
C
3
11
D
ZO
4
+
5
I/
6
12
←
H
d
ra
ec
ál
Kr
ov
é
37
O
D
vů
r
ál
Kr
ov
é,
10
km
→
Pojďte se projít velkolepým barokním areálem
v Kuksu, který před 300 lety předčil mnohé
evropské lázně. A co můžete dnes v Kuksu
zkusit? Majestátní hospital se zahradou,
sochy Ctností a Neřestí, léčivé prameny,
romantické roubenky, jedinečné víno
a pohoda. Připravili jsme i pár tipů na výlety.
Zapraszamy na spacer po spektakularnym
kompleksie w Kuksie, który przed trzystoma
laty przewyższał sławą wiele europejskich
kurortów. Czym Kuks kusi dzisiaj?
Majestatyczny szpital z ogrodem, rzeźby
Cnót i Grzechów, źródła lecznicze,
romantyczne drewniane domki, wyśmienite
wino i wspaniała atmosfera.
Przygotowaliśmy kilka propozycji wycieczek.
www.zkuskuks.cz
délka prohlídky
czas trwania
zwiedzania
pro inline bruslaře
dla rolkarzy
pro rodiny s dětmi
dla rodzin z dziećmi
pro pěší turisty
dla turystów pieszych
pro cyklisty
dla rowerzystów
pro dětské kočárky
dla wózków dziecięcych
pro hendikepované
dla osób niepełnosprawnych
pro deštivé dny
na deszczowe dni
Turistické informační
centrum
Centrum Informacji
Turystycznej
PLÁN KUKSU
PLAN KUKSU
BAROKNÍ LÁZNĚ KUKS
BAROKOWE UZDROWISKO KUKS
1 – 12 Naučná stezka Šporkův Kuks
HOSPITAL SE ZAHRADOU
1 – 12 Ścieżka dydaktyczna Kuks Šporka
SZPITAL Z OGRODEM
A Hospital Kuks
A Szpital Kuks
B Galerie českých vín
B Galeria czeskich win
C Kostel Nejsvětější Trojice
C Kościół pw. Świętej Trójcy
D České farmaceutické muzeum
D Czeskie Muzeum Farmacji
E
Špitální zahrada
E
Ogrody szpitalne
Hřbitov
F
Cmentarz
F
CTNOSTI A NEŘESTI KUKSU
+
–
Ctnosti: Víra, Naděje, Láska, Trpělivost,
Moudrost, Statečnost, Cudnost,
Píle, Štědrost, Upřímnost,
Spravedlnost a Střídmost
Neřesti: Pýcha, Lakomství, Závist,
Smilstvo, Obžerství,
Hněv, Lenost, Zoufalství,
Lehkomyslnost, Pomluva,
Lstivost a Podvod
Terasa:
Osmero blahoslavenství,
Náboženství, Andělé blažené
a žalostné smrti
CNOTY I GRZECHY KUKSU
+
–
Cnoty: Wiara, Nadzieja, Miłość,
Cierpliwość, Mądrość, Odwaga,
Niewinność, Pracowitość,
Umiarkowanie, Szczerość,
Sprawiedliwość, Wstrzemięźliwość
Wady: Pycha, Łakomstwo, Zawiść,
Rozwiązłość, Obżarstwo,
Gniew, Lenistwo, Rozpacz,
Lekkomyślność, Obelga, Oszustwo
Taras: Osiem błogosławieństw, Religia,
Anioły szczęśliwej i żałosnej
śmierci.
1
Celému údolí vévodí monumentální barokní
Hospital Kuks s kostelem Nejsvětější Trojice
a špitální zahradou. Býval to zaopatřovací
ústav pro vojenské veterány a pro starce.
Pouze v Kuksu poznáte všechny lidské
Ctnosti a Neřesti, jak vypadá smrt při tanci
a čím se dříve léčilo.
Nad całą doliną dominuje monumentalny
barokowy budynek dawnego szpitala
z kościołem Najświętszej Trójcy i ogrodem
szpitalnym. Kiedyś był to ośrodek opieki
dla kombatantów i starców. Tylko w Kuksie
można poznać wszystkie ludzkie Cnoty
i Grzechy, zobaczyć tańczącą
śmierć i poznać dawne sposoby leczenia.
60 min.
HOSPITAL KUKS
HOSPITAL KUKS
www.zkuskuks.cz
Doporučujeme
Tanec smrti: jedinečný
a nedávno odhalený
barokní komiks o smrti.
Polecamy
Taniec śmierci –
niepowtarzalny
niedawno odkryty
barokowy komiks
o śmierci.
2
Duší Kuksu jsou sochy. Potkáte jich tu desítky
doslova na každém kroku. Největší atrakcí
jsou ale Ctnosti a Neřesti – sochy 24 žen
představující dobré i špatné lidské vlastnosti.
Vytvořil je geniální umělec Matyáš Bernard
Braun a patří k vrcholu českého baroka.
Duszą Kuksu są rzeźby. Jest ich kilkadziesiąt
i można je tu spotkać dosłownie na każdym
kroku. Największą atrakcją są jednak Cnoty
i Grzechy – posągi 24 kobiet uosabiających
dobre i złe cechy ludzkiego charakteru.
Stworzone przez genialnego artystę Mateusza
Bernarda Brauna należą do najwspanialszych
dzieł czeskiego baroku.
30 min.
CTNOSTI A NEŘESTI
CNOTY I GRZECHY
www.zkuskuks.cz
www.hospital-kuks.cz
Doporučujeme
S průvodcem navštivte
rodovou hrobku Šporků
v podzemí hospitalu.
Polecamy
Zwiedzanie z przewodnikiem rodzinnego
grobowca Szporków
w podziemiach szpitala.
3
Kuks proslavily lázně. Ve své době věhlasem
předčily Karlovy Vary a sjížděla se do nich
smetánka a umělci z celé Evropy. Bývalým
lázním se dnes vrací jejich lesk. Na nábřeží
vzniká muzeum barokního knihtisku,
informační centrum a stylový hostinec.
Kuks słynął głównie jako uzdrowisko.
W swoim czasie przerosło ono sławą
Karlowe Wary i gościło śmietankę towarzyską
oraz artystów z całej Europy. Dawne
uzdrowisko powraca dziś do ówczesnej
świetności. Na nabrzeżu powstaje muzeum
barokowego druku, centrum informacji
turystycznej i stylowa restauracja.
LÁZNĚ KUKS
30 min.
UZDROWISKO KUKS
www.zkuskuks.cz
Kuks bude
jako nový
Cesty, schodiště
a nábřeží jsou už
opravené. Lázeňské
domy otevřeme
na jaře 2015.
Kuks będzie
jak nowy
Uliczki, schody
i nabrzeże zostały
już odrestaurowane.
Domy uzdrowiskowe
otwieramy wiosną
2015.
Co by to bylo za lázně (byť bývalé) bez
léčivé vody. Sochy Tritonů dodnes pouští
po mohutném kaskádovém schodišti vodu
z kukských pramenů. A během vinobraní
místo vody teče víno – stejně jako za dob
hraběte Šporka.
LÁZEŇSKÉ PRAMENY
ŹRÓDŁA LECZNICZE
Czym byłoby uzdrowisko (nawet dawne) bez
leczniczych źródeł. Posągi Trytonów do dziś
spuszczają po masywnych schodach wodę
z kukskich źródeł. Podczas winobrania płynie
tędy wino – tak jak w czasach hrabiego
Szporka.
20 min.
4
www.zkuskuks.cz
Doporučujeme
Naučná stezka Šporkův
Kuks vám ukáže, jak
to tu vypadalo v době
největší slávy.
Polecamy
Ścieżka edukacyjna
Kuks hrabiego Szporka
pokaże, jak wyglądały
okolice w czasach
największej świetności
uzdrowiska.
5
V barokní lékárně U granátového jablka se
dozvíte, k čemu jsou dobrá vlčí játra nebo
prášek z mumie. Ano, i takové ingredience
tu máme. Aby ne, když je to druhá nejstarší
dochovaná lékárna v Česku. A v sousedním
farmaceutickém muzeu si možná připravíte
vlastní elixír mládí. Nebo aspoň tabletku.
W barokowej aptece Pod Granatem
(U granátového jablka) można się dowiedzieć
na przykład, do czego przyda się wilcza
wątroba albo proszek z mumii. Tak, nawet
takie składniki tutaj mamy. Ale to nic dziwnego,
to przecież druga najstarsza apteka
w Czechach. A w sąsiednim muzeum farmacji
każdy może sobie przygotować własny
eliksir młodości.... albo chociaż pigułkę.
60 + 30 min.
KUKSKÉ LÉKÁRNY
APTEKI W KUKSIE
www.zkuskuks.cz
www.ceska-apatyka.cz
Doporučujeme
Jaké to je být lékárníkem? Zkuste si to
v Českém farmaceutickém muzeu.
Polecamy
Jak to jest być aptekarzem? Przekonajcie się
w Czeskim Muzeum
Farmacji.
6
Pravidelný půdorys, štěrkové cestičky, pečlivě
střižený zimostráz, obří obelisky a celá řada
soch. Zámecká zahrada na Loiře? Kdepak,
tohle je špitální bylinková zahrada v Kuksu.
Velký křesťanský bojovník uprostřed a další
sochy byly do bezpečí zahrady přeneseny
z Braunova Betléma.
Regularny kształt, żwirowe ścieżki, starannie
obcięty bukszpan, monumentalne obeliski
i liczne rzeźby. Ogród otaczający zamek
nad Loarą? Nic takiego, to szpitalny ogród
zielarski w Kuksie. Wielki chrześcijański
wojownik w środku ogrodu oraz inne rzeźby
zostały przeniesione w bezpieczne miejsce
z Betlejem Brauna.
20 min.
ŠPITÁLNÍ ZAHRADA
OGRÓD SZPITALNY
www.zkuskuks.cz
www.hospital-kuks.cz
Doporučujeme
Sochy na zahradě jsou
také dílem Matyáše
Brauna. Najdete jeho
čtvero ročních dob?
Polecamy
Rzeźby w ogrodzie to
także dzieło Mateusza
Brauna. Czy trudno
będzie odnaleźć jego
cztery pory roku?
GALERIE ČESKÝCH VÍN
Pravdu na dně vinné sklenky najdete
ve sklepení hospitalu. Ucelená kolekce vín
českých vinařů je svým rozsahem ojedinělá.
Skvělá vína z Čech tady můžete degustovat
a pak si je odnést s sebou domů. Nebo je
rovnou vypít třeba ve viničním altánu
nad vinohradem s vyhlídkou na celý Kuks.
GALERIA CZESKIEGO WINA
7
Prawdę na dnie lampki wina można odnaleźć
w piwnicach szpitala. W galerii znajduje się
niezwykle bogaty wybór win czeskich winiarzy.
Świetne wina z Czech można degustować
na miejscu, a następnie zabrać ze sobą
do domu lub od razu wypić w altance nad
winnicą z widokiem na cały Kuks.
30 min.
www.zkuskuks.cz
www.vinobranikuks.cz
Doporučujeme
Vinobraní v Kuksu:
jediný víkend, kdy
místo léčivé vody
teče v Kuksu víno.
Přesvědčte se.
Polecamy
Winobranie w Kuksie:
jedyny weekend, gdy
w Kuksie zamiast
leczniczej wody płynie
wino. Warto przekonać
się osobiście.
DOMKY ŘEMESLNÍKŮ
Roubené chaloupky rozeseté podél cesty
do centra Kuksu vznikly společně s lázněmi.
Bydleli v nich komorníci, kuchaři, lokajové,
lazebníci a další personál, který se staral
o příjemný pobyt lázeňských hostů. Většina
roubenek tu stojí už od roku 1703.
DOMKI RZEMIEŚLNIKÓW
Drewniane domki rozsiane przy drodze
prowadzącej do centrum Kuksu powstały
jednocześnie z uzdrowiskiem. Mieszkali
w nich lokaje, kucharze, służący i inni
robotnicy, dbający o przyjemny pobyt gości
uzdrowiska. Większość domków stoi tutaj
już od 1703 roku.
15 min.
8
www.zkuskuks.cz
Doporučujeme
Kamennou studánku
mezi chalupami napájí
jeden z lázeňských
pramenů.
Polecamy
Woda do kamiennego
źródełka między domkami przypływa z jednego z uzdrowiskowych
źródeł.
Jsou tu všichni, které znáte. Ježíšek, Marie,
oslík s kravkou, Tři králové i řada poustevníků.
Trochu větší, než byste čekali, a mistrně
vytesané přímo do pískovcových skal.
To nejlepší z českého baroka vytvořil
geniální Matyáš Braun v lese pod širým
nebem. A jestli jste jeho beltém neviděli,
pak nemůžete říci, že znáte Kuks.
Są tutaj wszyscy, których znacie. Jezus,
Maria, osiołek z wołem, Trzej Królowie
i zastęp pasterzy. Trochę więksi, niż można
by się spodziewać, misternie wyrzeźbieni
bezpośrednio w skale piaskowca. To najlepsze
z czeskiego baroku dzieło stworzył genialny
Mateusz Braun pod gołym niebem w lesie.
Jeżeli nie zobaczy się Betlejem, nie można
powiedzieć, że zna się Kuks.
3 km z Kuksu/od Kuksu
BRAUNŮV BETLÉM
BETLEJEM BRAUNA
9
15 min.
www.zkuskuks.cz
Doporučujeme
Projděte se barokní
krajinou. Povede vás
naučná stezka Kuks –
Braunův Betlém.
Polecamy
Zapraszamy na spacer
po barokowej krainie
ścieżką edukacyjną
Kuks – Betlejem
Brauna.
LABSKÁ CYKLOSTEZKA
ŁABSKA ŚCIEŻKA ROWEROWA
10
Cyklistický ráj; 30 km po rovině podél řeky
Labe z Kuksu až do Hradce Králové. Ideální
pro rodiny s dětmi a inline bruslaře. Cestou
se zastavte v barokní pevnosti Josefov, železničním muzeu v Jaroměři nebo v zámecké
kapli ve Smiřicích.
Raj dla rowerzystów: 30 km po płaskim
terenie, wzdłuż rzeki Łaby z Kuksu do Hradca
Králové. Idealna dla rodzin z dziećmi, na rolki.
Po drodze można się zatrzymać w barokowej
twierdzy Josefov, Muzeum Kolejnictwa
w Jaroměřu albo w kaplicy zamkowej
w Smiřicach.
30 km Kuks – Hradec Králové
2 hod./godz.
www.zkuskuks.cz
www.labskastezka.cz
Doporučujeme
Prozkoumejte labyrint
podzemních chodeb
v mohutné barokní
pevnosti Josefov
Polecamy
Warto odkryć labirynt
podziemnych korytarzy
w olbrzymiej barokowej twierdzy Josefov.
Z dálky vypadá jako zámek. Pohádková stavba
nedaleko Dvora Králové nad Labem je patrně
nejkrásnější přehradou v Česku. Jméno jí
propůjčil bývalý královský hvozd v sousedství.
K přehradě se z Kuksu dostanete i na kole
po Labské cyklotrase č. 2.
Z oddali wygląda jak zamek. Bajkowa
budowla niedaleko Dworu Kralowe nad Łabą
jest prawdopodobnie najpiękniejszą zaporą
w Czechach. Jej nazwa pochodzi od dawnego
królewskiego lasu w sąsiedztwie. Do zapory
można dojechać z Kuksu także na rowerze
łabską ścieżką rowerową nr 2.
13 km z Kuksu/od Kuksu
11
30 min.
PŘEHRADA LES KRÁLOVSTVÍ
ZAPORA LES KRÁLOVSTVÍ
www.zkuskuks.cz
Doporučujeme
Horu Zvičinu s výhledem na Krkonoše
a mariánský pramen
v lázních pod Zvičinou.
Polecamy
Górę Zvičinę z widokiem na Karkonosze
i Źródło Maryjne
w uzdrowisku
pod Zvičiną.
ZOO DVŮR KRÁLOVÉ
Afrika v srdci Evropy. Exotické pavilony a velká
stáda antilop, zeber, žiraf a nosorožců. A také
jediné Africké safari v Česku. Svým vozem
se můžete projet přímo mezi stády divokých
zvířat. Nechce se vám večer domů? Přespat
můžete v Safari Kempu.
ZOO DWÓR KRALOWE
12
Afryka w sercu Europy. Egzotyczne pawilony
oraz duże stada antylop, zebr, żyraf i nosorożców. Jedyne afrykańskie safari w Czechach.
Własnym samochodem można się przejechać
bezpośrednio między stadami dzikich
zwierząt. A kto nie chce wracać wieczorem
do domu, może skorzystać z noclegu
na kempingu Safari.
10 km z Kuksu/od Kuksu
2–4 hod./godz.
www.zoodvurkralove.cz
www.dvurkralove.cz
Doporučujeme
Navštivte historické
centrum Dvora Králové
nad Labem a ochutnejte
místní pivo.
Polecamy
Warto zwiedzić historyczną starówkę Dworu
Kralowe i spróbować
lokalnego piwa.
HRAD KSIĄŻ
Kukský pán udržoval četné styky se Slezskem.
Například ve Svídnici si hrabě Špork nechával
tisknout svoje knihy. Kousek za hranicemi
cestou do Svídnice nemůžete minout mohutný
hrad Książ (čti Kšonž) s hřebčínem. Je to třetí
největší hrad v Polsku.
ZAMEK KSIĄŻ
Pan na Kuksie utrzymywał częste kontakty
ze Śląskiem. Na przykład w Świdnicy
hrabia Szpork drukował swoje książki.
Tuż za granicą, w drodze do Świdnicy, nie
można przeoczyć potężnego zamku w Książu
ze stadniną. Jest to trzeci co do wielkości
zamek w Polsce.
80 km z Kuksu/od Kuksu
2–3 hod./godz.
13
ksiaz.walbrzych.pl
www.bardo.pl
Doporučujeme
Užijte si adrenalin.
Sjeďte si na raftu Kladskou Nisu a navštivte
Bardo, město divů.
Polecamy
Może przydałoby się
trochę adrenaliny?
Proponujemy więc
spływ pontonem
po Nysie Kłodzkiej oraz
zwiedzanie Barda –
miasta cudów.