Probiotika: společný výzkum, vzdělávání a osvěta

Probiotika: společný výzkum, vzdělávání a osvěta

Probiotika: společný výzkum, vzdělávání a osvěta
CZ.3.22/2.1.00/09.01574
http://www.gnotobio-probiotika.cz/
Oblast podpory: 2.1 Rozvoj podnikatelského prostředí
Vedoucí partner: Mikrobiologický ústav AV ČR, v.v.i.
Projektový partner: Ústav imunologie a experimentální terapie, Polská akademie věd, Vratislav
Příspěvek z ERDF: 742 292,29 €
V rámci projektu spolupracují dvě vědecká pracoviště. Vědecké středisko vedoucího
partnera je přímo v těsné blízkosti česko-polské hranice (Nový Hrádek, okres Náchod),
vědecké středisko polského partnera je umístěno ve městě Wrocław (Vratislav) a jedná se o
nejbližší vědecké pracoviště podobného zaměření.
1. Vyhledání vhodného partnera
Vědecký tým naší laboratoře řeší v rámci sektoru imunologie a gnotobiologie úkoly, ve
kterých studuje vliv střevní mikrobioty na vývoj imunitní odpovědi experimentálních zvířat.
Bylo zjištěno, že některé ze střevních bakterií jsou schopné imunitní systém vhodně
stimulovat a že cílená kolonizace těmito bakteriemi dokáže hostitele ochránit před vznikem
civilizačních onemocnění. Takové bakterie označujeme jako probiotické. Domníváme se, že
probiotické bakterie jsou vhodnou profylaxí proti civilizačním chorobám, mezi které se řadí
záněty střeva (Crohnova choroba, ulcerozní kolitida), alergie a obezita. Jsme přesvědčeni, že
nejen studium, ale také osvěta široké veřejnosti je v této oblasti nanejvýš důležitá. O
vyhledání vhodného partnera pro spolupráci jsme se snažili již od roku 2007. V rámci
podporovaného území jsme se obrátili na ředitele lázní v městečku Kudowa Zdroj. Jednali
jsme rovněž s lékaři, kteří se zabývají léčbou metabolických onemocnění. Vhodného polského
partnera jsme nalezli až v roce 2009. Našli jsme skupinu prof. Andrzeje Gamiana z Instytutu
Immunologii i Terapii Doświadczalnej, Polské akademie věd ve Vratislavi, která se zajímá
rovněž o probiotické bakterie. Víme, že dobré představení možného partnera pro spolupráci
záleží i na dobrých referencích, které příslušný budoucí partner dostane. Požádali jsme o první
telefonát panu profesorovi Gamianovi naši dlouholetou spolupracovnici z Varšavy prof.
Boženu Cukrowskou, která nás doporučila. Poté jsme partnery oslovili e-mailem a domluvili
si první schůzku ve Vratislavi. Zjistili jsme, že navázat partnerství ve výzkumu, výuce a
osvětové činnosti bude přínosné pro obě strany a že zmíněné činnosti budeme provozovat
v podporovaném území.
Probiotyki: współpraca naukowa, transfer wiedzy i edukacja
CZ.3.22/2.1.00/09.01574
www.probiotyk.info.pl Dziedzina wsparcia: 2.1 Rozwój przedsiębioczości
Partner wiodący: Instytut Mikrobiologii Czeskiej Akademii Nauk, v.v.i.
Partner projektu: Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej, Polska Akademia
Nauk, Wrocław
Dofinansowanie z EFRR: 742 292,29 €
1
W ramach projektu współpracują dwa instytuty badawcze. Ośrodek naukowy
Partnera Wiodącego jest w bezpośredniej bliskości granicy czesko-polskiej (Nový
Hrádek, okręg Nachod), ośrodek naukowy polskiego partnera mieści się we Wrocławiu
(Wrocław) i jest to najbliższy ośrodek naukowy o podobnym charakterze.
1. Znalezienie odpowiedniego partnera
Zainteresowania naukowe naszego laboratorium dotyczą immunologii i gnotobiologii, w
zakresie badań wpływu mikroflory jelitowej na rozwój odpowiedzi immunologicznej
zwierząt doświadczalnych. Stwierdzono, że niektóre bakterie jelitowe są zdolne do
pobudzenia układu odpornościowego oraz, że odpowiednia kolonizacja bakteriami może
chronić gospodarza przed wystąpieniem chorób cywilizacyjnych. Takie bakterie
nazwywane są probiotykami. Wierzymy, że bakterie probiotyczne mogą być środkami
zapobiegającymi rozwojowi chorób cywilizacyjnych, wśród których należy wymienić
choroby zapalne jelit (choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), alergie,
otyłość. Uważamy, że nie tylko prowadzenie badań naukowych w tym zakresie, ale
również podnoszenie świadomości społeczeństwa jest sprawą bardzo ważną.
Poszukiwania odpowiedniego partnera do współpracy rozpoczeliśmy w 2007 roku.
Skontaktowaliśmy się z dyrektorami uzdrowisk, sanatoriów w obszarze wsparcia w
okolicach Kudowy. Rozmawialiśmy również z lekarzami zajmującymi się leczeniem
chorób metabolicznych. Odpowiedni polski partner został znaleziony w 2009 roku.
Znaleźliśmy grupę prof. Andrzeja Gamiana z Instytutu Immunologii i Terapii
Doświadczalnej Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu, którzy również interesują się
bakteriami probiotycznymi. Wiemy, że zapoczątkowanie dobrej współpracy zależy od
referencji jakie przyszły partner otrzyma. Poprosiliśmy zatem naszą długoletnią
znajomą profesor Bożenę Cukrowską o telefon do profesora Gamiana z prośbą o
polecenie nas. Następnie skontaktowaliśmy się z przyszłym partnerem e-mailowa aby
zorganizować pierwsze spotkanie we Wrocławiu. Okazało się, że współpraca w
dziedzienie badań, edukacji i podnoszeniu świadomości będzie korzystna dla obu stron i
że te działania będą prowadzone na obszarze wsparcia.
2
Rozhodli jsme se, že napíšeme společně česko-polský grant přeshraniční spolupráce s názvem
Probiotika: společný výzkum, vzdělávání a osvěta, který podáme v oblasti podpory 2.1
Rozvoj podnikatelského prostředí. Díky tomu, že naše komunikace probíhala v angličtině,
obešli jsme se bez tlumočníka.
Při přípravě grantového projektu jsme využili poradenské a informační podpory na
Krajském úřadě Královéhradeckého kraje. Pan Ing. Roman Klíma se choval velmi vstřícně a
poskytnul nám cenné rady. Cílem Operačního programu přeshraniční spolupráce Česká
republika - Polská republika 2007-2013 je pokračování rozvoje česko-polských příhraničních
regionů v programovacím období 2007 - 2013 se zohledněním nových podmínek určených v
příslušných Nařízeních Evropské komise pro Cíl 3 - "Evropská územní spolupráce" a to
především uplatňováním principu vedoucího partnera. Žádost byla podána 20.11. 2009 a byla
vybrána k finanční podpoře se spoluúčastí EU v době trvání pro období 08/2010 – 07/2013.
Postanowiliśmy napisać wspólny wniosek dotyczący współpracy transgranicznej czeskopolskiej pod tytułem: Probiotyki: współpraca naukowa, transfer wiedzy i edukacja,
który został złożony w Dziedzina wsparcia: 2.1 Rozwój przedsiębioczości. Komunikacja
możliwa była w języku angielskim, dlatego też zrezygnowaliśmy z usług tłumacza.
Przygotowując projekt korzystaliśmy z pomocy, informacji i doradztwa
Regionlanego Biura. Pan inż. Roman Klima był bardzo pomocny i przekazał nam cenne
wskazówki. Celem Programu Operacyjnego jest współpraca transgraniczna Republika
Czeska-Rzeczpospolita Polska 2007-2013i rozwój czesko - polskiego pogranicza w
okresie 2007-2013, z uwzględnieniem nowych warunków określonych w stosownych
rozporządzeniach Komisji Europejskiej dla 3 Celu
- „Europejska współpraca
terytorialna”, w szczególności do stosowania zasad Partnera Wiodącego. Wnisek został
złożony 20.11.2009 i został wybrany do finansowania ze środków EU w okresie od
08.2010 do 07.2010.
3
2. Řešitelské týmy
Osobou zodpovědnou za řízení celého projektu je RNDr. Hana Kozáková, CSc., vedoucí
Laboratoře fyziologie, imunity a ontogeneze gnotobiontů sektoru Imunologie a gnotobiologie
Mikrobiologického ústavu Akademie věd České republiky, v. v. i., která je v Novém Hrádku
(okres Náchod). Na řešení projektu se podílelo původně 17, po reorganizaci celkem 13
pracovníků – vědečtí pracovníci, postgraduální studenti, laborantky a další techničtí
pracovníci. Osobou odpovědnou za realizaci příslušné části projektu na polském území je
prof. Andrzej Gamian, vedoucí Kliniky infekčních onemocnění a imunologie Ústavu
imunologie a experimentální terapie Polské akademie věd ve Vratislavi. V jeho kolektivu je 5
vědeckých pracovníků.
2. Zespoły badawcze
Osobą odpowiedzialną za zarządzanie całym projektem jest dr. Hana Kozáková, PhD,
kierownik laboratorium Fizjologii, Immunologii i Ontogenezy Gnotobiontu, zakład
Immunologii Gnotobiologii i Mikrobiologii Instytutu Akademii Nauk Republiki Czeskiej
VVI, który znajduje się w Nowym Hrádku (powiat Nachod). W projekcie początkowo
uczestniczyło 17 pracowników, po reorganizacji 13 – naukowców, doktorantów,
techników laboratoryjnych i innych pracowników technicznych. Osobą odpowiedzialną
za realizację projektu po stronie polskiej jest prof. Andrzej Gamian, kierownik Katedry
Chorób Zakaźnych w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej Polskiej
Akademii Nauk we Wrocławiu. Zespół składa się z 5 osób – naukowców.
4
3. Představení pracovišť
Gnotobiologická laboratoř v Novém Hrádku je detašovaným pracovištěm Sektoru imunologie
a gnotobiologie MBÚ AV ČR, v.v.i. a je jednou ze tří evropských laboratoří s dlouhodobou
tradicí v získávání, dlouhodobém odchovu a experimentech na gnotobiotických (tj.
bezmikrobních a cíleně bakteriálně osazených) zvířatech. Na základě výsledků výzkumu
laboratoře bylo publikováno přes 70 původních prací s využitím našich gnotobiologických
modelů. Vědečtí pracovníci laboratoře jsou nositeli českých i mezinárodních grantů a
spolupracují s předními mezinárodně uznávanými vědci. Na pracovišti jsou školeni
vysokoškolští studenti – diplomanti a doktorandi. V rámci projektu Otevřená věda III se
věnujeme středoškolským studentům se zájmem o imunologii.
3. Przedstawienie miejsc pracy
Laboratorium Gnotobiologii w Novym Hradku jest samodzielną jednostką zakładu
Immunologii Gnotobiologii i Mikrobiologii ASCR i jest jednym z trzech europejskich
laboratoriów z długoletnią tradycją w zakresie nabywania, hodowli i przeprowadzania
długoterminowych eksperymentów na zwierzętach gnotobiotycznych (tj. bez zarazków i
bakterii). Na podstawie wyników uzyskanych w ramach prac badawczych opublikowane
ponad 70 prac orginalnych. Pracownicy laboratorium są stypendystami czeskich i
międzynarodowych programów, ścisłe współpracują z naukowcami z innych krajów. W
laboratroium kształceni są studenci, doktoranci. W ramach projektu podczas
Otwartych Drzwi biorą udział uczniowie zainteresowani immunologią.
5
Laboratoř lékařské mikrobiologie Ústavu imunologie a experimentální terapie Polské
akademie věd ve Vratislavi se zabývá studiem strukturálních a sérologických povrchových
antigenů, bakteriálních antigenů a jejich role při vývoji onemocnění a imunitní odpovědi,
epidemiologickými studiemi, nokardiozou, radiolarians a podobnými onemocněními se
zaměřením na studium glykolipidů a polysacharidů. Dále se zabývá vývojem konjugovaných
nosičů vakcín, výzkumem nových metod purifikace a analýzy bakteriofágů a izolací jejich
antigenů, sleduje fágové protilátky v lidském séru a vyvíjí diagnostická činidla.
Laboratorium Mikrobiologii Lekarskiej w Instytucie Immunologii i Terapii
Doświadczalnej PAN we Wrocławiu zajmuje się tematyką związaną z badaniami
strukturalnymi i serologicznymi powierzchniowych antygenów bakteryjnych oraz roli
tych antygenów rozwoju chorób i odpowiedzi immunologicznej, badaniami
epidemiologicznymi nokardioz, promienic i chorób promieniczopodobnych z
wykorzystaniem glikolipidów i polisacharydów , opracowaniem białkowych nośników
szczepionek koniugatowych, badaniami nad nowymi metodami oczyszczania i analizą
czystości bakteriofagów, izolacja antygenów bakteriofagowych w celu monitorowania
przeciwciał przeciw fagowych w surowicy ludzkiej i opracowania czynników
diagnostycznych.
Vedoucím laboratoře je prof. doc. Andrzej Gamian. Výsledky jeho výzkumu byly
publikovány v domácích i mezinárodních časopisech (více než 200 publikací). Laboratoř se
zabývá základním i aplikovaným výzkumem (více než 30 patentů). Laboratoř získala mnohé
evropské a národní granty. Laboratoř je spojena s polskou sbírce mikroorganismů (PCM). V
laboratoři jsou vyškolováni budoucí odborníci ve vakcinologii, imunologii a mikrobiologii
(PhD, MSc).
Kierownikiem laboratorium jest prof. dr hab. Andrzej Gamian. Wyniki prac
badawczych publikowane są w czasopismach o zasięgu międzynarodowych i krajowym
(ponad 200). Prowadzone są badania podstawowe i aplikacyjne (ponad 30 patentów). W
laboratorium realizowane są granty europejskie oraz krajowe. Z Laboratorium
związana jest Polska Kolekcja Mikroorganizmów (PCM). W laboratorium kształceni są
specjaliści w zakresie wakcynologii, immunologii i mikrobiologii (PhD, MSc).
6
4. Cíle projektu
Hlavním cílem bylo založit do té doby neexistující spolupráci laboratoří Mikrobiologického
ústavu Akademie věd České republiky, v.v.i. v Novém Hrádku v Orlických horách a Institutu
imunologie a experimentální terapie Polské akademie věd ve Vratislavi. V rámci projektu se
uskutečnily stáže vědeckých pracovníků a přednášky pro studenty i laickou veřejnost, které
přispěly k rozvoji a větší konkurenceschopnosti příhraničních vědeckých pracovišť a
mobilizaci lidských zdrojů v podporovaném území. Byly vytvořeny české a polské webové
stránky, které informují o aktuálních akcích projektu.
4. Cele projektu
Głównym celem było stworzenie współpracy pomiędzy Laboratorium Mikrobiologii
Akademii Nauk Republiki Czeskiej, VVI w Nowym Hradku w Górach Orlickich oraz
Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu.
W ramach projektu realizowane są staże dla naukowców, seminaria dla studentów i
ogółu społeczeństwa co przyczynia się do wzrostu konkurencyjności przygranicznych
instytucji naukowych oraz mobilizacji zasobów ludzkich w obszarze wsparcia. Zostały
stworzone strony internetowe projektu (czeska i polska), na których umieszczane są
bieżące informacje dotyczące projektu.
Byla vytvořena loga projektu. Stworzono logo projektu
7
5. Společný výzkum
Výzkumná část projektu zahrnuje studium vlivu vybraných probiotických bakterií
(laktobacilů a bifidobakterií) na vývoj chorob, jejichž vznik je spojován právě s negativními
změnami ve složení střevní mikroflóry. Českým partnerem byly vybrány probiotické
bakteriální kmeny s různými imunomodulačními vlastnostmi, ze kterých polský partner
izoloval komponenty buněčných stěn. Tyto složky, označované jako epoxypolysacharidy,
které se liší molekulovou hmotností a strukturním uspořádáním, jsou dále testovány
v experimentálních modelech v laboratoři v Novém Hrádku.
5. Współraca naukowa
Część badawcza projektu obejmuje wpływ wybranych bakterii probiotycznych
(Lactobacillus i Bifidobacterium) na rozwoju chorób, których pochodzenie jest obecnie
związane z negatywnymi zmianami w składzie mikroflory jelitowej. Partner czeski
wybrał szczepu probiotyczne o różnych właściwościach immunomodulujących,
z których polski partner izoluje elementy ścian komórkowych. Związki te, znane jako
egzopolisacharydy, które różnią się masą cząsteczkową i strukturą, są testowane w
eksperymentalnych modelach w laboratorium w Novym Hradku.
Studenti doktorského studia i postdoktorského studenti absolvovali stáže na partnerských
pracovištích, kde si osvojovali nové laboratorní techniky a pracovali na charakterizaci
vybraných probiotik. Získané výsledky budou sloužit za základ společné vědecké publikace.
8
Doktoranci i doktorzy odbywają staże w jednostkach partnerskich celem poznania
nowych technik laboratoryjnych, opracowania charakterystyki wybranych
probiotyków. Wyniki będą wykorzystane przy tworzeniu wspólnych publikacji
naukowych.
Výsledky výzkumu v oblasti probiotik partneři společně představili na zahraničních
odborných konferencích.
Wyniki badań dotyczących probiotyków prezentowane były na miedzuanrodowych
konferencjach naukowych.
6. Vzdělávání
Podstatnou a neméně důležitou část projektových aktivit představuje pořádání workshopů a
přednášek pro středoškolské i vysokoškolské studenty. V rámci projektu se v podporovaném
území uskutečnilo 7 přednášek/workshopů pro středoškoláky (s účastí 313 osob).
Středoškoláci byli seznamováni se základy biochemie, imunologie a studia probiotických
bakterií a hlavně jejich účinku na hostitele (myš, člověka). Na základě našich přednášek na
gymnáziích se k nám začali přihlašovat studenti do dalšího vzdělavacího programu do
Otevřené vědy III.
6. Edukacja
Istotną i bardzo ważną częścią projektu jest organizacja warsztatów i wykładów dla
uczniów szkół średnich i studentów. W ramach projektu na obszarze wsparcia
zoorganizowano siedem wykładów/warsztatów dla uczniów szkół średnich (z udziałem
313 osób). Licealiści zostali zapoznani z podstawami biochemii, immunologii i badań
nad bakteriami probiotycznymi, a zwłaszcza ich wpływ na gospodarza (myszy,
9
człowieka). W oparciu o nasze wykłady w szkołach, przygotowano program edukacyjny
realizowany w ramach Otwartych drzwi III.
Polští partneři uspořádali v podporovaném území v městečku Szklarska Poreba a Karpacz
Školy imunologie, biochemie a mikrobiologie pro vysokoškolské studenty, na kterých
přednášeli i vědci z pracoviště vedoucího partnera. Celkem se zúčastnilo 80 vysokoškoláků.
Polski partner zorganizował w obszarze wsparcia, w miejscowości Karpacz i Szklarska
Poręba Szkoły Immunologii, Biochemii i Mikrobiologii dla studentów, gdzie
wykładowcami byli również partnerzy czescy. W sumie wzieło w nich udział 80
studentów.
10
7. Osvěta
Jedním ze stěžejních cílů projektu byly přednášky pro širokou veřejnost, kde byly populární
formou vysvětleny základy imunitní odpovědi organismu v kontextu s rolí mikrobioty pro
lidské zdraví a to zejména její specifické složky – probiotik. Přednesli jsme celkem deset
přednášek uskutečněných na podporovaném území, kterých se zúčastnilo celkem 267 osob.
Naše přednášky byly přizpůsobovány stáří a vzdělání posluchačů. Stávalo se, že posluchač
naší přednášky nás oslovil a objednal si naši přednášku do jiného města. Přednášky i
workshopy byly doprovázeny vědomostními testy, které byly odměněny tričky s logem
projektu.
7. Podnoszenie świadomości
Jednym z kluczowych celów projektu było podniesienie świadomosci społeczeństwa
poprzez organizację zajęć dla ogółu społeczeństwa, gdzie w przytsepnej formie
wyjaśniano podstawy odpowiedzi immunologicznej, rolę mikroflory jelitowej dla
zdrowia ludzkiego, w szczególności składników określonych - probiotykami. Na
obszarze wsparcia zorganizowano 10 wykładów wktórych wzięło udział 267 osób. Nasze
wykłady były dostosowane do wieku i wykształcenia słuchaczy. Zdarzyło się, że studenci
podchodzili do nas i prosilii o przeprowadzenie wykładów w innych miastach. Podczas
11
wykładów/warsztatówo przeprowadzony był test wiedzy a uczestnicy nagradzani byli
koszulkami z logo projektu.
8. Investice
Součástí projektu byl nákup a následné používání průtokového cytometru vysokorychlostního třídiče buněk FACSAria-III. Tento unikátní vědecký přístroj umožňuje
třídit jednotlivé buňky na základě jejich znaků do oddělených zkumavek, a to nesmírnou
rychlostí (asi 30 tisíc buněk za sekundu). Tímto způsobem lze v krátkém čase získat čisté
soubory buněk, které lze poté dále studovat, určovat jejich charakteristiky, zjišťovat stav
jejich genů a provádět s nimi testy, které odhalují jejich funkci v organizmu. Přístroj byl a
bude využíván jak českými, tak polskými partnery. Polský partner zakoupil zařízení na vysoce
účinnou kapalinovou chromatografii - HPLC, které bylo použito pro čištění složek buněčných stěn
probiotických kmenů.
8. Inwestycje
W ramach projektu zakupiono urządzenie do cytometrii przepływowej – szybki sorter
komórek FACS ARIA-III. Ten unikalny instrument naukowy może oddzieliśc
poszczególne komórki na podstawie ich cech do oddzielnych rur z ogromną prędkością
(około 30000 komórek na sekundę). W ten sposób można w krótkim czasie uzyskać
czysty zbiór komórek, które następnie mogą być poddane dalszym badaniom w celu
12
określenia ich właściwości, sprawdzenia stanu swoich genów i przeprowadzenia badań,
które ujawniają ich funkcji w organizmie. Urządzenie było i będzie wykorzystywany
zarówno przez czeskich i polskich partnerów. Zakupiono również sprzęt do
wysokosprawnej/wysokociśnieniowej chromatografii cieczowej HPLC, która posłużył do
oczyszczania elementów ścian komórkowych badanych szczepów probiotycznych.
9. Vědecká konference
Vyvrcholením naší spolupráce bylo zorganizování první polsko-české probiotické konference
1st Polish-Czech Probiotics Conference Microbiology and Immunology of Mucosa Probiotics
2013. Konference se konala v lázeňském příhraničním městě Kudowa Zdrój od 28. do 31.
května 2013. Zúčastnilo se jí 98 vědců z 8 zemí světa, kteří byli osloveni prostřednicvím
našich webových stránek.
9. Konferencja naukowa
Zwieńczeniem naszej pracy było zorganizowanie pierwszej polsko-czeskiej
probbiotycznej konferencji: 1st Polish-Czech Probiotics Conference Microbiology and
Immunology of Mucosa Probiotics 2013. Konferencja odbyła się w w Kudowie Zdróju
(uzdrowisku przygranicznym) w dniach 28-31 maja 2013 roku. Wzięło w niej udział 98
naukowców z 8 krajów, którzy znaleźli informację za pośrednictwem naszych stron
internetowych.
13
Je důležité zdůraznit, že se jednalo o první konferenci uskutečněnou na dané téma v českopolském podporovaném území. Konferenci zahájila Dr. Kozáková, která ve svém příspěvku
shrnula historii a závěry vyplývající z řešení grantového projektu. Zdůraznila počet lidí, kteří
byli při řešení grantu osloveni a zainteresováni. Za Královéhradecký kraj vystoupila s
příspěvkem PharmDr. Jana Třešňáková, členka Rady Královéhradeckého kraje zodpovědná za
oblast zdravotnictví, za polskou stranu konferenci pozdravil účastníky konference starosta
města Kudowa Zdrój Czesław Kręcichwost. Bylo předneseno 22 odborných přednášek a
vystaveno 33 nástěnkových sdělení. Hlavní přednášku konference přednesla světoznámá
14
imunoložka prof. MUDr. Helena Tlaskalová, DrSc. na téma slizniční bariéra, mikrobiota a
chronická onemocnění.
Należy podkreślić, że była to pierwsza konferencja na ten temat w regionie
przygranicznym czesko-polskim. Konferencję otworzyła dr Kozáková, która w swoim
wystąpieniu przedstawiła historię i wyniki dostarczone w ramach projektu. Podkreśliła
liczbę osób, które były zaangażowane w realizację projektu. Następnie przemówiła pani
PharmDr. Jana Třešňáková, członek zespołu odpowiedzialnego za sektor zdrowia w
regionie Hradec Kralove, ze strony polskiej, uczestników konferencji powitał burmistrz
Kudowy Zdroju Pan Czesław Kręcichwost. Zaprezentowano 22 wykładów i 33
komunikaty naukowe. Główny wykład Konferencji dotyczący śluzówki jelitowej oraz
zależności między mikroflorą a rozwojem chorób zapalnych, zaprezentowała światowej
sławy Profesor Immunolog Helena Tlaskalová.
Přednášky a nástěnková sdělení byly rozděleny do následujích sekcí: 1) Vliv probiotik na
lidská onemocnění, 2) Experimentální modely lidských onemocnění, 3) Vliv probiotik na
vývoj alergií, 4) Slizniční tkáně: GALT, BALT, NALT, 5) Metody identifikace bakterií, 6)
Bakteriální povrchové antigeny, 7) Doplňující témata. Konference se nesla v přátelském
duchu a byly navázány nové pracovní i osobní svazky.
Wykłady i komunikaty konferencyjne zostały podzielone na następujące sesje: 1) Wpływ
probiotyków na ludzkie choroby, 2) Eksperymentalne modele chorób człowieka, 3)
Wpływ probiotyków na rozwój alergii, 4) Tkanki śluzowe: GALT, BALT, NALT, 5)
Metody identyfikacji bakterii 6) Bakteryjne antygeny powierzchniowe, 7) Dodatkowe
tematy. Konferencja odbyła się w przyjaznej atmosferze, zrodziły się nowe kontakty
biznesowe i osobiste więzi.
15
10. Seznam příspěvků vzniklých na základě spolupráce v rámci plnění grantového projektu
10. Lista wykładów powstałych w ramach współpracy podczas realizacji projektu
1. H Kozakova: History and conclusions of the grant “Probiotics: Scientific Cooperation, Transfer of Knowledge and Education” 2. M Schwarzer, D Srutkova, I Schabussova, T Hudcovic, J Akgün, U Wiedermann, H Kozakova: Neonatal colonization of germ‐free mice with Bifidobacterium longum prevents allergic sensitization to Bet v 1 3. D Srutkova, M Schwarzer, T Hudcovic, Z Zákostelská, A Spanova, B Rittich , H Kozakova: Immunomodulatory capacity of Bifidobacterium longum strains predict their efficacy in prevention of ulcerative colitis in mouse model 4. T Hudcovic, R Stepankova, H Kozakova, D Srutkova, M Schwarzer, M Souckova, H Tlaskalova‐
Hogenova: Influence of nonpathogenic E. coli O83 strain on the development of acute intestinal inflammation induced by dextran sulfate podium 5. S Górska‐Frączek ‐ Modulation of dendritic cell phenotype by polysaccharide isolated from Lactobacillus strains 6. A Gamian – Protein glycation in health and disease 7. B Buda, S Górska‐Frączek, E Brzozowska, A Gamian: Immunogenic properties of the Lactobacillus surface proteins 16
8. E Dylus, S Górska‐Frączek, E Brzozowska, A Gamian: The immunogenic surface proteins of Bifidobacterium species 11. Institucionální a finanční udržitelnost projektu
Gnotobiologická laboratoř v Novém Hrádku je součástí Mikrobiologického ústavu AV ČR,
v.v.i., státní vědecko-výzkumné instituce. Vědeckou úrovní se ústav řadí mezi nejlepší ústavy
Akademie věd České republiky. Ústav není v likvidačním řízení a z tohoto pohledu je
udržitelnost daného projektu samozřejmostí. Pracovníci, spolupodílející se na řešení grantu
příhraniční česko-polské spolupráce, budou i po skončení projektu nadále jeho pracovníky.
Požadovaný grant umožní propojit doplňující se vědecké oblasti zájmů českého a polského
partnera a spolupráce, podpořená tímto projektem, bude pokračovat i po jeho ukončení. Po
ukončení projektu plánují partneři společné schůzky jednou ročně a další společné aktivity
minimálně po dobu následných 5 let. Plánujeme další vzájemnou spolupráci a tím bude
udržitelnost zajištěna. Mikrobiologický ústav AV ČR, v.v.i. plánuje ve svém rozpočtu
finanční udržitelnost výstupů po dobu 5 let od ukončení realizace projektu.
Partneři stávajícího projektu společně podali navazující česko-polský přeshraniční
projekt, který je zaměřený na alergie a má rovněž za cíl přispět k dalšímu rozvoji českopolského příhraničního území v oblasti vědy a výzkumu s návazností na firmy.
12. Instytucjonalna i finansowa trwałość projektu
Laboratorium Gnotobiologii w Nowym Hradek jest częścią Instytutu Mikrobiologii AV
CR, naukowej instytucji publicznej. Poziom naukowy prowadzonych badań powoduje,
że jest to jeden z najlepszych najlepszych instytutów Akademii Nauk Republiki
Czeskiej. Zakład nie jest w likwidacji, z tego względu zachowana jest trwałość w ramach
projektu. Pracownicy realizujący grant współpracy przygranicznej czesko-polskiej
nadal po zakończeniu projektu będą zatrudnieni. Projekt umożliwił połączenie
komplementarnych obszarów zainteresowań naukowych pomiędzy czeskim i polskim
partnerem, rozpoczeta współpraca będzie kontynuowana po zakończeniu realizacji
projektu. Po zakończeniu projektu partnerzy planują wspólne spotkania raz w roku i
dalsze wspólne działania przez okres co najmniej 5 lat. Planujemy dalszą współpracę i
tym samym zapewniamy trwałość projektu. W planach finansowych Instytut
Mikrobiologii, v.v.i. zaplanowano budżet na dalsza co najmniej 5 letnią współpracę.
Partnerzy obecnego projektu wspólnie złożyli kolejny projekt, kontynuację
obecnego czesko-polskiego projektu, w którym to koncentrują się nad alergią, a także
nad dalszym rozwojem regionu przygranicznego polsko-czeskiego, zarówno w obszarze
badań naukowych jak i współpracy z przemysłem.
17